لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۲:۳۴

«آنها می‌دانستند؟»


یکی از حامیان محمود احمدی نژاد در زمان تبلیغات انتخاباتی
یکی از حامیان محمود احمدی نژاد در زمان تبلیغات انتخاباتی
وزارت کشور جمهوری اسلامی تنها دقایقی پس از پایان رای گیری در نیمه شب انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری از طریق خبرگزاری جمهوری اسلامی –فارس و ایرنا- خبر از شمارش ۵ میلیون از آرای ماخوذه داد و محمود احمدی نژاد را با ۶٩ درصد آرا پیشتاز انتخابات دانست.

اما ساعتی مانده به نیمه شب همان شب میرحسین موسوی نامزد اصلاح طلبان در حالی که پیش از آن خبر از برگزاری نشست مطبوعاتی اش در ساعت ۲ بعد از ظهر روز شنبه داده بود، خبرنگاران را به نشست خبری اضطراری فراخواند کرد.

نشستی که برای همه، خبر از اهمیت واقعه‌ای داشت که شاید آن لحظات کسی از اسرارش با خبر نبود. هر چند هنوز هم همه پرده‌ها نیفتاده است.

میرحسین موسوی در آن نیمه شب به خبرنگاران گفت که «طبق اطلاعاتی که از طریق منابع خود در سراسر کشور به دست آورده است وی منتخب مردم در این انتخابات با فاصله زیاد از دیگر رقبا است و هر نتیجه‌ای غیر از آن نشانه تقلب در انتخابات است.»

درست ساعاتی پس از این نشست بود که وزارت کشور به مرور آماری را منتشر کرد که همه آن‌ها با درصدی تقریبا برابر، نشان از پیشتازی احمدی نژاد داشت.

انتشار این آمار تا ظهر روز شنبه تداوم یافت و «آمار نهایی وزارت کشور محمود احمدی نژاد را منتخب مردم با ۲۴ میلیون رای» اعلام کرد.

اما این اعلام، عبور از یک مرحله و ورود به مرحله ای جدیدی بود که پیامدهایش همچنان در فضای سیاسی ایران قابل رصد است.

نظر سنجی‌ها یا پیش‌بینی اتفاقات

در هفته‌های منتهی به انتخابات گمانه‌زنی‌هایی که از سوی نهادهای مختلفی منتشر شد حاکی از رقابت نزدیک موسوی با احمدی نژاد داشت. این رقابت با نزدیک شدن به روز انتخابات با برتری موسوی همراه بود به گونه‌ای که برخی منابع نزدیک به دولت هم به آن اذعان داشتند. اما در همان روزهای پایانی رسانه‌های نزدیک به دولت از جمله خبرگزاری فارس، رجانیوز و روزنامه کیهان هر از چند گاهی اقدام به انتشار نظرسنجی‌هایی می کردند که نتایجی غیر از گمانه‌زنی‌ها و تحلیل‌های دیگر معمول را نشان می داد. این در حالی بود که گروه بزرگی از تحلیل گران و صاحب نظران معتقد بودند با شرایط موجود، دست کم انتخابات به دور دوم کشیده خواهد شد.

اما نظر سنجی های خبرگزاری فارس از «پيروزي احمدي نژاد در مرحله اول با حداقل ۵۳ درصد آرای مردم» خبر می‌داد.‌

این خبرگزاری در ۱۱ خرداد ۱۳۸۸ نوشت: «برخلاف تبليغات اغواگرانه يک جريان سياسی، تمايل اكثريت نسبی مردم سراسر كشور به تداوم رياست جمهوری محمود احمدی‌نژاد در دور دوم حكايت دارد.»

بنابراین گزارش «در يكي از اين نظرسنجی‌ها كه مربوط به هفته اول خرداد در شهرهای بزرگ است، احمدی‌نژاد با ۵۳ درصد، ميرحسين موسوی با ۳۶ درصد، مهدی كروبی با ۳حدود درصد و محسن رضايی با نزديک به ۲ درصد بيشترين اقبال مردمی را به خود اختصاص داده‌اند.»

اين درحالی بود که این خبرگزاری پيش بينی کرده بود «با سونامی كه در عرصه اجتماعي كشور و از سوی حاميان مردمی احمدی نژاد در ده روز آينده اتفاق بيفتد، به آرای اين نامزد انتخابات رياست جمهوری اضافه شود.»

فردای آن روز همین نظر سنجی تیتر اصلی روزنامه اصولگرای کیهان شد.«روزنامه كيهان: نظرسنجي ها از پيروزی احمدی نژاد در دوره اول خبر می‌دهد.»

كيهان نوشت: «آخرين اخبار و گزارش‌های دريافتی كيهان حاكی از آن است كه رای كانديدای اصولگرايان در انتخابات ۲۲خرداد١۳۸۸ به وضعيت «مطمئنی» رسيده و تقريبا به طور قطعی می‌توان گفت تكليف انتخابات رياست جمهوری دهم در دور اول مشخص خواهد شد.»

این روزنامه که زیر نظر نماینده ولی فقیه در تهران چاپ می شود نوشته بود: «برخی قرائن حكايت از آن دارد كه اصلاح طلبان از نتيجه پيمايش‌های اخير مطلع شده‌اند و به همين دليل سعی دارند با كليد زدن يک پروژه عمليات روانی گزاره هايی مانند «اين انتخابات حتما دو دوری است» يا «رای موسوی در حال رشد شتابان است» يا حتی «موسوی حتما در دور اول برنده است » را به طور وسيع به جامعه القا نمايند. برخی ناظران عقيده دارند طراحي اين قبيل پروژه‌های عمليات روانی صرفا با هدف مخدوش جلوه دادن انتخابات و زمينه‌سازی ذهنی پيشاپيش برای هواداران به منظور ايجاد آشوب و ناآرامی در حين و پس از انتخابات انجام می‌شود و در واقع به معنای پذيرش قطعی شكست از جانب اصلاح طلبان تندرو است.»

پیروز دور اول

در ۵ خرداد ١۳۸۸ اسدلله بادامچیان، عضو ارشد حزب موتلفه اسلامی، خبر داده بود که «احمدی‌نژاد دور اول پیروز است».

به گزارش فارس، «نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی پیش بینی کرد محمود احمدی‌نژاد در همان دور اول انتخابات با رای قاطع ملت مجددا رئیس‌جمهور می‌شود».

در همین زمینه در ١١ خرداد ١۳۸۸ بود که سيد مجتبی ثمره هاشمي رئيس «ستاد هماهنگي حمايت‌های مردمي دكتر احمدی نژاد» در جمع مردم تنكابن گفت: «جشن پيروزی احمدی نژاد را در روزهای پايانی خرداد خواهيم گرفت».

«من رئیس جمهورم»

چند روز بعد خبرگزاری انتخاب خبر داد که محمود احمدی نژاد کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در نهاد ریاست جمهوری و در دیدار اعضای ستاد انتخاباتی ریاست جمهوری‌اش گفت: «قطعاً من رئیس جمهور خواهم شد.»

بنابرهمین گزارش وی «در این جلسه با اشاره به جنب و جوش عجیب کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری گفت: آنها (کاندیداها) می‌دانند من رئیس جمهور می‌شوم، پس چرا اینگونه تبلیغ و خودکشی می کنند تا رای بیاورند.»

انتشار چنین اخبار و تحلیل‌های باعث شده بود که بسیاری از افراد و وب سایت های نزدیک به اصلاح طلبان نسبت به روند برگزاری انتخابات و «تدارک تقلب» اظهار نگرانی کنند.

نگرانی از «تقلب»

دو روز مانده به روز انتخابات و پس از مناظره‌های جنجالی احمدی نژاد با موسوی و کروبی، روزنامه کیهان اقدام به انتشار گزارشی تحلیلی کرد. کیهان نوشته بود: «چون احمدی نژاد در مناظره با میر حسین موسوی و مهدی کروبی به پیروزی رسیده در نتیجه پیروزی او در انتخابات از هم اکنون قطعی شده است اما اصلاح طلبان می‌خواهند با ایجاد آشوب نتیجه را زیر سوال ببرند.»

پایگاه اینترنتی جمهوریت که از وب سایت های حامی موسوی بود در واکنش به این مطلب نوشته بود: «حالا در چنین شرایطی کیهان از پیروزی قطعی احمدی نژاد آن هم در دور اول و در پیش بینی‌هایی که بیشتر به " پیش اطلاعی " می‌ماند، خبر می‌دهد. سوال این است؛ آیا تحقق چنین پیروزی جز با تقلب آن هم در سطح وسیع و گسترده ممکن است؟ آیا جز این است که از طریق کودتای انتخاباتی رسیدن به چنین منظوری ممکن خواهد بود؟»

جنگ نظرسنجی‌ها

چهار شنبه ۲۰ خرداد ۱۳۸۸خبرگزاری فارس خبر داد که «بر اساس نظرسنجی يكی از دستگاه‌ها كه شامل تمام مراكز استان‌ها و در هر استان شامل دو شهرستان و دو روستا بوده است، ميزان آرای احمدی‌نژاد ۸/۵۲ درصد بوده است كه نسبت به ۵/۲۵ درصد آرای ميرحسين موسوی بيش از دو برابر افزايش نشان می‌دهد.»

در همان روز سایت آفتاب که به مجمع تشخیص مصلحت نزدیک است خبر داد که در«آخرین نظرسنجی، موسوی ۲١ میلیون رای دارد.» بنابرهمین گزارش «مطابق تازه‌ترین نظرسنجی صورت گرفته در کشور، میرحسین موسوی با حدود ۲١ میلیون رای معادل ۵۴ درصد آرای کل واجدین شرایط شرکت در انتخابات، منتخب مردم در مرحله اول انتخابات خواهد بود.»

اعلام پیروزی قبل از آغاز شمارش آرا

اما روز انتخابات نیز این روند تداوم داشت. به گونه‌ای که خبرگزاری فارس پیش از آغاز شمارش آرا پیروزی احمدی نژاد را اعلام کرد.
نتايج اولیه آرا توسط خبرگزاری فارس در ساعت ١۸ منتشر شد هر چند این خبر اندکی پس از انتشار از سایت فارس حذف شد. این موضوع باعث شد تا سایت کلمه که مربوط به سایت موسوی بود به واکنش بپردازد. این وب سایت در خبری آورد: «اقدام خبرگزاری فارس فارغ از اينکه به لحاظ قضايی قابل پيگرد است، نشان از تلاش گسترده عده‌ای برای مقابله با رويکرد قاطع ملت دارد. اين اقدام در حالی صورت گرفته است که خبرگزاری فارس ، ايرنا و سايت رجانيوز از اولين ساعات رای گيری با انتشار اخباری جعلی سعی در القای شبهه‌های انتخاباتی دارد.» حتی رئیس ستاد میرحسین موسوی راسا علیه این خبرگزاری به دادستانی تهران شکایت کرد و لحظاتی بعد این خبر از روی سایت حذف شد.

یادداشت ابوالضل فاتح

ابوالفضل فاتح مسئول تبلیغاتی ستاد موسوی بود. وی در مورد اتفاقات شب انتخابات یادداشتی را در وب‌سایت قلم نیوز منتشر کرده بود.

وی در روزنوشته‌های خود در وب سایت قلم نیوز که مربوط به ستاد موسوی بود نوشته است: «هنوز ساعتی از رأی‌گیری نگذشته بود که خبرگزاری‌ها و رسانه‌های طرفدار دولت، پیروزی آقای احمدی‌نژاد را اعلام کردند اما گزارش‌ها به ما اطمینان می‌داد که ما با فاصله زیاد، رتبه نخست را در اختیار خواهیم داشت.»

فاتح می نویسد: «حدود ۴ بعد‌از ظهر کسی به مهندس موسوی گفته بود که عده‌ای به این جمع‌بندی رسیده‌اند که انتخابات را ۱۹ به ۱۴ به نفع احمدی‌نژاد اعلام نمایند. مهندس این موضوع را به مسوولین منتقل کرد.حدود ساعت ۶ بعد‌ازظهر مهندس موسوی نامه‌ای به مقام معظم رهبری نوشت و مداخله ایشان را برای تصحیح روند انتخابات، تقاضا کرد.حدود ساعت ۱۰ شب خبرهای رسید که عده‌ای می‌خواهند انتخابات را به نفع آقای احمدی‌نژاد به پایان برسانند، حال آنکه هنوز شمارش آرا به شکل سراسری آغاز نشده بود.مهندس موسوی یک مصاحبه مطبوعاتی فوری برگزار کرد و با اشاره به تخلفات انتخاباتی صورت گرفته نسبت به روند شمارش آرا به شدت هشدار داد.»

فاتح در بخش دیگری از این یادداشت می‌نویسد: «حدود ۱۱ شب مهندس موسوی نامه‌ای سری به مقام معظم رهبری نوشت، این نامه را به صورت دستی به بیت مقام معظم رهبری بردم و آن را تحویل آقای وحید دادم. چند دقیقه‌ای هم با هم صحبت کردیم از فحوای صحبت‌های ایشان دریافتم که باید انتخابات را تمام شده تلقی کنم. او می‌گفت برای چگونگی اعلام شمارش آرا به وزارت کشور تذکر داده است، اما ترکیب نهایی آرا را یک مرحله‌ای به نفع آقای احمدی‌نژاد می‌دانست. به ایشان گفتم تمام گزارش‌ها، مشاهدات عینی و ارزیابی‌های منطقی و علمی ما کاملا عکس آن چیزی است که دارد اعلام می‌شود.پس از تحویل نامه به محل استقرار مهندس موسوی برگشتم همه دوستان جمع بودند. مهندس موضوع را با یکایک دوستان در میان گذاشت و طلب مشورت کرد. همه بهت‌زده بودند. هیچ‌کس چنان نتیجه‌ای را باور نداشت، هیچ گزارشی هم بر آن مبنا از سوی بازرسان ستاد دریافت نشده بود. مهندس موسوی پس از جمع‌بندی دیدگاه‌ها گفت:انتخابات حق مردم است، من نمی‌توانم از حق مردم بگذرم و تا آخر خواهم ایستاد و تا تصحیح این دروغ، مسایل را با مردم در میان خواهم گذاشت.»

ابوالفضل فاتح مدیرعامل سابق خبرگزاری دانشجویان ایران –ایسنا- در بخش دیگری از نوشته خود با اشاره به آقای حمید رسایی نماینده اصولگرای مجلس می نویسد: «چهار ماه پیش به من گفته بود آقای احمدی‌نژاد ۲۳ میلیون رأی خواهد آورد. رأی ۲۲ میلیونی آقای خاتمی وتو خواهد شد. موسوی نیز حدود ۱۰ میلیون رأی خواهد داشت. من هوش و ذکاوت او را نداشتم. دیشب به خاطر پیشگویی‌اش به او تبریک گفتم.»

نتایج انتخابات از سوی وزارت کشور اعلام شده و محمود احمدی نژاد با ۲۴ میلیون رای «منتخب مردم» نام گرفته است. اما مخالفان دولت با متهم کردن وی به «تقلب» در انتخابات و «جابجایی آرا» اقدام صورت گرفته را «کودتا علیه رای مردم» خوانده‌اند. اعتراضات از همان ساعت‌های اولیه پس از اعلام نتایج به خیابان‌ها کشیده شد و چالش دو طرف همچنان ادامه دارد. اصلاح طلبان در اقدامی هماهنگ خواستار ابطال انتخابات هستند. روز دوشنبه در حالی که پیش از ظهرش خبر از موضع گیری آیت الله خامنه ای در مورد بررسی شکایت های نامزدهای معترض منتشر شده بود اما تجمعی میلیونی در تهران بنابر دعوت میرحسین موسوی برگزار شد.
XS
SM
MD
LG