لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۵ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۰:۳۰

انتخابات سرنوشت‌ساز آمریکا؛ افول ستاره اقبال اوباما و حزب دموکرات


باراک اوباما به هنگام انداختن رأی به صندوق در انتخابات ریاست جمهوری پاییز ۸۷
باراک اوباما به هنگام انداختن رأی به صندوق در انتخابات ریاست جمهوری پاییز ۸۷
برگزاری انتخابات میان دوره‌ای آمریکا در روز دوم ماه نوامبر و ظهور پدیده‌ای موسوم به جنبش حزب چای می‌تواند چهره سیاست داخلی آن کشور و همچنین روند مناسبات خارجی واشنگتن را با تغییرات اساسی روبه‌رو سازد.

تغییر اکثریت کنونی در مجلس نمایندگان و احتمال شکل گرفتن تحول مشابهی در مجلس سنا و همچنین زمینه‌سازی برای پیروزی یک نامزد حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست جمهوری دو سال آینده آمریکا از جمله نتایج قابل وقوع انتخابات سراسری دو هفته آینده به شمار می‌روند.

مجلس نمایندگان آمریکا دارای ۴۳۵ کرسی است. در انتخابات سال ۲۰۰۶ حزب دموکرات اکثریت را در مجلس سفلی به دست آورد. در حال حاضر حزب دموکرات در مجلس نمایندگان دارای ۲۵۷ کرسی و حزب جمهوری‌خواه دارای ۱۷۸ کرسی است.

مجلس نمایندگان

بر اساس آخرین گمانه‌زنی‌های معتبر در ۵۰ ایالت آمریکا انتظار می‌رود حزب دموکرات در انتخابات ماه نوامبر اختلاف ۸۲ کرسی کنونی را از دست داده و با ۲۰ تا ۲۵ کرسی کمتر، پشت سر حزب جمهوری‌خواه قرار گیرد.

با توجه به گرایش رأی‌دهندگان آمریکایی در ایالات مختلف، تعداد ۱۶۸ کرسی در حوزه‌های شناخته شده انتخاباتی قطعاً در اختیار جمهوری‌خواهان و به همین تعداد کرسی قطعاً در اختیار نامزدهای حزب دموکرات قرار خواهد گرفت.

تعداد ۱۰۰ کرسی باقی مانده متعلق به حوزه‌هایی است که دو طرف تلاش می‌کنند در آنها حائز اکثریت بشوند.

خانم نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان و حامی قدرتمند اوباما می‌تواند از قربانیان بزرگ انتخابات آینده باشد. در صورت از دست دادن اکثریت، خانم پلوسی از ریاست مجلس کنار گذاشته شده و جای او را جان بوهنر، رهبر کنونی اقلیت از حزب جمهوری‌خواه، اشغال خواهد کرد.

خانم پلوسی ۷۰ ساله و اولین زنی است که در تاریخ آمریکا به عنوان رئیس مجلس نمایندگان انتخاب شده است. او در مقام رهبری مجلس از خود چهره قدرتمندی را به نمایش گذاشت و در پیشبرد و تصویب قانون بیمه‌های اجتماعی آمریکا که مورد علاقه خاص اوباما بود نقش بسیار مؤثری ایفا کرد.

مجلس سنا

در مجلس سنا حزب دموکرات نسبت به حزب جمهوری‌خواه از موقعیت بهتری برخوردار است. سنای آمریکا دارای یکصد کرسی است. در حال حاضر ۵۹ کرسی سنا (۵۷ کرسی و حمایت دو کرسی مستقل) در اختیار حزب دموکرات و تنها ۴۱ کرسی در اختیار حزب جمهوری‌خواه قرار دارد.

برخلاف انتخابات کنگره که هر چهار سال و در میانه دوره ریاست جمهوری برگزار می‌شود، انتخابات سنا میان دوره ریاست جمهوری و هر دو سال یکبار ولی تنها برای دست یافتن به حدود ۳۴ کرسی سنا برگزار می‌شود.

در انتخابات دوم نوامبر آینده برای تعیین سناتورهای ۳۷ ایالت و دو منطقه وابسته اخذ رأی به عمل خواهد آمد. از مجموع ۳۹ کرسی که باید در آنها انتخابات صورت گیرد در حال حاضر ۲۰ کرسی متعلق به حزب دموکرات و ۱۹ کرسی متعلق به حزب جمهوری‌خواه است.

رهبر کنونی سنا هری رید وابسته به حزب دموکرات از ایالت نوادا است. هری رید که از همکاران و حامیان بسیار نزدیک اوباما به شمار می‌رود، ممکن است در انتخابات آینده از نامزد حزب جمهوری‌خواه شکست خورده و از راه یافته به سنا محروم بماند.

با وجود اکثریت بزرگ کنونی دموکرات‌ها در سنا و برگزاری انتخابات تنها برای ۳۹ کرسی از ۱۰۰ کرسی آن، حتی از دست دادن اکثریت دموکرات‌ها در سنا نیز چندان دور از انتظار نخواهد بود.

فرمانداران

فرمانداران ایالت‌های آمریکا در عمل رؤسای دولت‌های محلی در آن کشور محسوب می‌روند. از ۵۰ فرماندار کنونی آمریکا، ۲۶ فرماندار از حزب دموکرات، ۲۳ فرماندار منسوب به حزب جمهوری‌خواه هستند و یک فرماندار مستقل است.

در انتخابات ماه نوامبر برای تعیین فرمانداران ۳۹ ایالت اخذ رأی خواهد شد. از این تعداد ۲۰ ایالت در اختیار دموکرات‌ها و ۱۹ ایالت در اختیار جمهوری‌خواهان است.

عوامل مهم

در انتخابات ماه نوامبر آینده تأثیر سیاست‌های اقتصادی به صورت عامل تعیین‌کننده، در بسیاری از حوزه‌ها حتی شخصیت فردی نامزدها را نیز پشت سر نهاده است.

در حال حاضر به دلیل کاهش روند رشد اقتصادی (۱.۷ درصد) در آمریکا و بالا ماندن نرخ بیکاری (در حدود ۹.۷ درصد) و در نتیجه ادامه رکورد اقتصادی، بسیاری از مردم آمریکا دلبستگی خود را نسبت به سیاست‌های اقتصادی اوباما از دست داده‌اند. حتی قانون بیمه‌های اجتماعی نیز که سال گذشته با جنجال فراوان از تصویب کنگره گذشت اینک تنها از حمایت ۵۰ درصد مردم آمریکا برخوردار است.

جنبش چای

توسعه نارضایتی رأی‌دهندگان از سیاست‌های جاری دولت و قوه مقننه که هر دو در کنترل حزب دموکرات است طی یک سال گذشته به شکل گرفتن جنبشی انجامیده که از آن به عنوان جنبش چای نام برده می‌شود.

اکثریت طرفداران جنبش چای را به صورت مشخص سفیدپوستان مسیحی تشکیل می‌دهند و میانگین سنی آنها از ۵۵ بیشتر است. این گروه بازگرداندن ارزش‌های سنتی را به جامعه وعده می‌دهند و از جمله با سرمایه‌گذاری در تحقیقات سلولی و بازسازی آزمایشگاهی موجودات زنده مخالفت می‌ورزند.

ظهور این گروه در آمریکا حزب جمهوری‌خواه را که تا چند ماه پیش به شکست حزب دموکرات در کنگره امیدوار بود تا حدود زیادی نگران ساخت. نگرانی عمده رهبران حزب جمهوری‌خواه تقسیم شده آرای حزب و ضعیف شدن در مقابل حزب دموکرات بود.

ضعف‌های اوباما

با این حال گزارش‌های آماری اخیر حاکی از بهبود وضعیت حزب در نتیجه یکپارچگی جنبش چای، متشکل بودن طرفداران آن و حمایت جنبش از نامزدهای حزب جمهوری‌خواه است.

رشد حمایت افکار عمومی آمریکا از جنبش چای و حزب جمهوری‌خواه عملاً نتیجه نارضایتی مردم از عملکرد اقتصادی دولت اوباما طی دو سال گذشته است.

در حال حاضر دولت اوباما دارای ۱.۳ تریلیون دلار بدهکاری است. با این وجود سرمایه‌گذاری نجومی دولت برای بازگرداندن رشد اقتصادی و افزایش اشتغال هنوز به نتیجه دلخواه نرسیده است.

در صورت شکست قابل انتظار حزب دموکرات در انتخابات ماه نوامبر، بی‌تردید دولت اوباما ضعیف‌تر از امروز خواهد شد و از دست دادن حمایت کنگره تصویب لوایح دولت را در قوه مقننه با مشکلات زیادی روبه‌رو خواهد ساخت.

در شرایطی که سیاست خارجی دولت آمریکا تاکنون پیروزی مشخصی را به‌جز توافق با روسیه برای کاهش تعداد سلاح‌های هسته‌ای به ثبت نرسانده، ادامه شرایط جاری اقتصادی و از دست رفتن اکثریت در کنگره می‌تواند وضعیت تجدید انتخاب اوباما را برای دور دوم بسیار دشوار ساخته و در عمل او را به همان سرنوشتی دچار سازد که در سال ۱۹۸۰ جیمی کارتر دچار آن شد.
XS
SM
MD
LG