بعد از دو دهه تعلل پاکستان و هند برای خرید گاز ایران از طریق احداث خط لوله موسوم به «صلح»، نهایتا ترکمنستان با حمایت مالی بانک توسعه آسیا و حمایت سیاسی آمریکا در شهریورماه امسال توانست با کنار زدن ایران، قرارداد اولیه احداث خط لوله ترکمنستان-افغانستان-پاکستان- هند را به امضای رؤسای جمهور هر چهار کشور در این پروژه برساند.
سران چهار کشور بار دیگر در ۱۰ و ۱۱ دسامبر (۱۹ و ۲۰ آذر) برای پیشبرد این پروژه دوباره در عشق‌آباد، پایتخت ترکمنستان، حضور خواهند یافت.
به گزارش پایگاه اینترنتی اکونومیک تایمز هند، آصف‌علی زرداری و حامد کرزی، روسای جمهور پاکستان و افغانستان، به همراه مورلی دئورا، وزیر نفت هند، به نیابت از نخست وزیر این کشور در اجلاس ترکمنستان حضور خواهند یافت و انتظار می‌رود در پایان این نشست دو توافق‌نامه امضا شود: «توافق‌نامه میان‌دولتی» و «توافق‌نامه ترانزیت گاز به وسیله خط لوله» که راه را برای اجرایی شدن خط لوله گازی ترکمنستان-افغانستان-پاکستان-هند موسوم به «تاپی» هموارتر خواهد ساخت.
ظرفیت انتقال گاز خط لوله یک‌هزار و ۶۸۰ کیلومتری تاپی ۳۰ میلیارد متر مکعب در سال است که از میدان گازی دولت‌آباد ترکمنستان آغاز می‌شود و موازی با بزرگراه هرات، از افغانستان به قندهار می‌رسد و پس از آن در پاکستان از شهر کویته به مولتان هند امتداد می‌یابد.
جالب است که ایران در میدان رقابت بازار گاز پاکستان و هند عرصه را به رقیبی باخته است که شرایط فروشش به مراتب سخت‌گیرانه‌تر از ایران است.
ترکمنستان که می‌خواهد برای قیمت گاز صادراتی‌اش از طریق خط لوله تاپی با هر یک از کشورهای عضو این پروژه جداگانه مذاکره کند و قیمت‌های متفاوتی برای هر یک در نظر گرفته است، اعلام داشته که هیچ تعهدی بعد از واگذاری گاز در مرزهای خود، اعم از مشارکت در احداث خط لوله، یا تعهد در قبال امنیت آن بر عهده نخواهد گرفت. دولت عشق‌آباد با چنین شرایط سختی گوی رقابت را از ایران که به خاطر انزوای بین‌المللی‌اش قدرت چانه‌زنی چندانی نیز ندارد ربوده است.
ایران علاوه بر انزوای بین‌المللی، به‌رغم این که دومین دارنده ذخایر گازی جهان بعد از روسیه است، به خاطر رکود در پروژه‌های تولید گاز عملا قادر به تامین نیازهای داخلی خود نیز نیست و در حال حاضر جزء کشورهای واردکننده گاز محسوب می‌شود. به عبارت دیگر، ایران اکنون دارای تراز گاز منفی است.
عمل‌گرایی ترکمنستان در کسب اعتماد بین‌المللی
دولت لائیک ترکمنستان به رهبری قربانقلی بردی محمداف که برخلاف ایران به‌شدت از سیاست‌زدگی و برخورد ایدئولوژیک با جامعه جهانی دوری می‌کند با تمرکز بر پروژه‌های انرژی خود توانسته است جایگاه ویژه‌ای در بازارهای جهانی از چین تا اروپا و از روسیه تا ایران برای خود کسب کند.
هم‌اکنون ظرفیت تولید گاز این کشور تا ۷۵ میلیارد متر مکعب در سال است که ۳۰ میلیارد آن برای صادرات است و بر اساس برنامه توسعه صنایع نفت و گاز ترکمنستان، قرار است میزان استخراج سالانه گاز طبیعی این کشور تا سال ۲۰۱۵ به صد میلیارد و تا ۲۰۳۰ تا ۲۵۰ میلیارد متر مکعب افزایش یابد.
طبق آمار دولت این کشور، طی ده ماه اول سال جاری، تولید گاز طبیعی در ترکمنستان بیش از ۱۰۷ درصد و صادرات آن بیش از ۱۱۰ درصد رشد داشته است.
اخیراً اعلام شد که ذخایر پیش‌بینی‌شده گاز طبیعی این کشور تنها در یک میدان گازی "یولاتان جنوبی- عثمان" در شرق ترکمنستان تا ۲۱ تریلیون متر مکعب است.
بایمراد خوجا محمداف، معاون نخست وزیر ترکمنستان، در ۲۸ آبان‌ماه، در نشست «نفت و گاز ترکمنستان-۲۰۱۰» در عشق‌آباد گفت که ترکمنستان می‌تواند حدود ۴۰ میلیارد متر مکعب گاز به اروپا صادر کند.
به گفته وی، ترکمنستان در حال ساخت خط لوله داخلی "شرق- غرب" با ظرفیت ۳۰ میلیارد متر مکعب جهت صادرات گاز به اروپاست.
سران چهار کشور بار دیگر در ۱۰ و ۱۱ دسامبر (۱۹ و ۲۰ آذر) برای پیشبرد این پروژه دوباره در عشق‌آباد، پایتخت ترکمنستان، حضور خواهند یافت.
به گزارش پایگاه اینترنتی اکونومیک تایمز هند، آصف‌علی زرداری و حامد کرزی، روسای جمهور پاکستان و افغانستان، به همراه مورلی دئورا، وزیر نفت هند، به نیابت از نخست وزیر این کشور در اجلاس ترکمنستان حضور خواهند یافت و انتظار می‌رود در پایان این نشست دو توافق‌نامه امضا شود: «توافق‌نامه میان‌دولتی» و «توافق‌نامه ترانزیت گاز به وسیله خط لوله» که راه را برای اجرایی شدن خط لوله گازی ترکمنستان-افغانستان-پاکستان-هند موسوم به «تاپی» هموارتر خواهد ساخت.
ظرفیت انتقال گاز خط لوله یک‌هزار و ۶۸۰ کیلومتری تاپی ۳۰ میلیارد متر مکعب در سال است که از میدان گازی دولت‌آباد ترکمنستان آغاز می‌شود و موازی با بزرگراه هرات، از افغانستان به قندهار می‌رسد و پس از آن در پاکستان از شهر کویته به مولتان هند امتداد می‌یابد.
جالب است که ایران در میدان رقابت بازار گاز پاکستان و هند عرصه را به رقیبی باخته است که شرایط فروشش به مراتب سخت‌گیرانه‌تر از ایران است.
ترکمنستان که می‌خواهد برای قیمت گاز صادراتی‌اش از طریق خط لوله تاپی با هر یک از کشورهای عضو این پروژه جداگانه مذاکره کند و قیمت‌های متفاوتی برای هر یک در نظر گرفته است، اعلام داشته که هیچ تعهدی بعد از واگذاری گاز در مرزهای خود، اعم از مشارکت در احداث خط لوله، یا تعهد در قبال امنیت آن بر عهده نخواهد گرفت. دولت عشق‌آباد با چنین شرایط سختی گوی رقابت را از ایران که به خاطر انزوای بین‌المللی‌اش قدرت چانه‌زنی چندانی نیز ندارد ربوده است.
ایران علاوه بر انزوای بین‌المللی، به‌رغم این که دومین دارنده ذخایر گازی جهان بعد از روسیه است، به خاطر رکود در پروژه‌های تولید گاز عملا قادر به تامین نیازهای داخلی خود نیز نیست و در حال حاضر جزء کشورهای واردکننده گاز محسوب می‌شود. به عبارت دیگر، ایران اکنون دارای تراز گاز منفی است.
عمل‌گرایی ترکمنستان در کسب اعتماد بین‌المللی
دولت لائیک ترکمنستان به رهبری قربانقلی بردی محمداف که برخلاف ایران به‌شدت از سیاست‌زدگی و برخورد ایدئولوژیک با جامعه جهانی دوری می‌کند با تمرکز بر پروژه‌های انرژی خود توانسته است جایگاه ویژه‌ای در بازارهای جهانی از چین تا اروپا و از روسیه تا ایران برای خود کسب کند.
هم‌اکنون ظرفیت تولید گاز این کشور تا ۷۵ میلیارد متر مکعب در سال است که ۳۰ میلیارد آن برای صادرات است و بر اساس برنامه توسعه صنایع نفت و گاز ترکمنستان، قرار است میزان استخراج سالانه گاز طبیعی این کشور تا سال ۲۰۱۵ به صد میلیارد و تا ۲۰۳۰ تا ۲۵۰ میلیارد متر مکعب افزایش یابد.
طبق آمار دولت این کشور، طی ده ماه اول سال جاری، تولید گاز طبیعی در ترکمنستان بیش از ۱۰۷ درصد و صادرات آن بیش از ۱۱۰ درصد رشد داشته است.
اخیراً اعلام شد که ذخایر پیش‌بینی‌شده گاز طبیعی این کشور تنها در یک میدان گازی "یولاتان جنوبی- عثمان" در شرق ترکمنستان تا ۲۱ تریلیون متر مکعب است.
بایمراد خوجا محمداف، معاون نخست وزیر ترکمنستان، در ۲۸ آبان‌ماه، در نشست «نفت و گاز ترکمنستان-۲۰۱۰» در عشق‌آباد گفت که ترکمنستان می‌تواند حدود ۴۰ میلیارد متر مکعب گاز به اروپا صادر کند.
به گفته وی، ترکمنستان در حال ساخت خط لوله داخلی "شرق- غرب" با ظرفیت ۳۰ میلیارد متر مکعب جهت صادرات گاز به اروپاست.
