ده‌ها هزار نفر از ارامنه در سراسر روز جمعه مراسم یادبود قتل عام یک و نیم میلیون ارمنی توسط ترک‌های عثمانی را که در سال ۱۹۱۵ روی داد برگزار کردند.
مراسم سالانه ۲۴ آوریل یادبود شروع قتل عام گسترده ارامنه است. تخمین زده می‌شود که در جریان کشتار و کوچ اجباری ارامنه حدود یک و نیم میلیون نفر کشته شدند. حکومت عثمانی در ماه‌های ورود به جنگ جهانی اول و به بهانه احتمال همکاری ارامنه ساکن این کشور با حکومت روسیه این قتل عام را آغاز کرد.
ارامنه، بيش از بيست کشور جهان و نهادهای بين المللی از جمله پارلمان اروپا، کشتار صد سال پيش را نسل‌کشی می دانند.
حکومت ترکیه وقوع نسل‌کشی را نپذیرفته و می‌گوید در رقم قربانیان اغراق شده و این کشتار نتیجه ناآرامی و جنگ داخلی در آن سال‌ها بوده است.
خبرگزاری فرانسه درباره مراسم یادبود قتل عام ارامنه در نقاط مختلف جهان گزارش فشرده‌ای تهیه کرده است.
بیروت
ده‌ها هزار نفر از ارامنه لبنان پس از یک راهپیمایی چندین کیلومتری از یک کلیسای ارامنه در شمال شهر بیروت در یک زمین فوتبال اجتماع کرده و مراسم یادبود را برگزار کردند. بسیاری از آن‌ها پرچم‌های ارمنستان و لبنان را با خود حمل می‌کردند و جمعیت زیادی هم کلاه‌هایی پوشیده بودند که روی آن به زبان عربی نوشته شده بود: «من به یاد دارم و من طلب می‌کنم».
لبنان محل زندگی یکی از پرشمار‌ترین جوامع ارمنی جهان است و اکثر آن‌ها نوادگان ارامنه‌ای هستند که از قتل عام سال ۱۹۱۵ جان سالم به در برده و به این کشور گریختند. کار‌شناسان می‌گویند جمعیت ارامنه ساکن لبنان حدود ۱۵۰ هزار نفر است.
یک مرد پنجاه و چند ساله که پسر خردسال خود را به این مراسم آورده بود گفت: «من پسرم را آورده‌ام تا به او نشان بدهم که اجداد ما در یک نسل کشی قتل عام شدند. وقتی که من بمیرم پسرم به فرزندان خود این تاریخ را یاد خواهد داد. و تا وقتی که حق خود را نگیریم نسل به نسل این ادامه خواهد داشت».
در محله برج حامود شهر بیروت که اکثر ساکنان آن ارمنی هستند، اکثر مغازه‌ها تعطیل بود و در بالکن منازل پرچم‌های ارمنستان آویخته شده بود.
بیت المقدس
در کلیسای جامع سنت جیمز در بخش قدیمی شهر بیت‌المقدس مراسم دعا و نیایش توسط کشیشان ارمنی برگزار شد. ده‌ها نفر از ارامنه شهر، یهودیان و پناهندگان اهل دارفور سودان و دیگران در این مراسم شرکت داشتند.
صد‌ها نفر دیگر در بیرون کلیسا جمع شده بودند و تعدادی از ارامنه مدال‌های کوچک یادبود این روز را به جمعیت می‌فروختند.
در بیرون ساختمان کلیسا پوسترهایی با عکس‌های سیاه و سفید صحنه‌های دلخراش اعدام‌ها و اجساد قربانیان قتل عام آویخته شده و شعارهایی مثل این‌ها روی آن نوشته شده بود: «انکار کشتار جنایت است، ترکیه در کشتار ارامنه مجرم است» و «ارامنه خواستار عدالت هستند»
در پایان این مراسم دو ساعته، کشیشان ارمنی در محل ویژه یادبود این کشتار در مقابل کلیسا دسته گلی قرار دادند.
یکی از اعضای تشکلی به نام مبارزه با نسل‌کشی گفت: «به اعتقاد ما انکار نسل‌کشی تداوم نسل کشی است و حتی بد‌تر از آن انکار نسل کشی باز گذاشتن در برای وقوع نسل کشی‌های دیگر است».
یک خاخام آمریکایی که به نشانه همبستگی با این یادبود به بیت المقدس آمده بود گفت: «به نظر من برای یهودیان آمریکا و اسرائیل حمایت از خواست ارامنه بسیار مهم است ولی متاسفانه حکومت‌ها حاضر نیستند این مسئله را به رسمیت بشناسند».
تهران
صد‌ها نفر از ارامنه ایران نیز در مقابل سفارت ترکیه در شهر تهران اجتماع کرده و برخی از آن‌ها شعار می‌دادند «مرگ بر حکومت فاشیست ترکیه». راهپیمایی از یک کلیسای ارامنه شروع شده بود و پس از تجمع در برابر سفارت ترکیه مسالمت آمیز پایان یافت.
آلمان
یوآخیم گواک، رییس جمهوری آلمان، در مراسم غیر مذهبی که به این مناسبت در روز پنجشنبه برگزار شد، قتل عام ارامنه را یک «نسل کشی» توصیف کرد. این اظهارنظر او نشانگر تغییر موضع رسمی آلمان در این زمینه است که تا پیش از این از به کاربردن عنوان نسل کشی پرهیز می‌کرد.
روز جمعه نیز پارلمان آلمان یک پیشنهاد را که الزام آور نیست به بحث گذاشت که در بخشی از آن گفته می‌شود: «سرنوشت ارامنه یکی از مصادیق تاریخی تخریب گسترده، پاکسازی قومی، کوچ اجباری و نسل کشی است که در قرن بیستم روی داد.» قرار است پارلمان آلمان در فصل تابستان در مورد این پیشنهاد رای گیری کند.
