یک روز پس از انتشار گزارش‌ها درباره آتش گرفتن دو هزار متر از باغ تاریخی فرزانه شیراز، مقامات شهرداری تهران از آتش‌سوزی «عمدی» در باغ «اراج» در محله ازگل و سوختن ۴۰۰ درخت این باغ خبر دادند.
مهدی شایق، مدیرعامل آتش نشانی شیراز، با اشاره به آتش سوزی در دو هزار متر از مساحت ۲۱ هکتاری باغ تاریخی فرزانه در ظهر روز یکشنبه پنجم مهر گفت که به دلیل خشک بودن قسمتی از باغ، آتش‌سوزی گسترش پیدا کرد اما آتش‌نشانان از گسترش آن به دیگر محل‌های شهر جلوگیری و حریق را «کاملاً اطفا کردند».
وی با اشاره به اینکه هنوز عمدی یا سهوی بودن این آتش سوزی مشخص نشده است، در عین حال گفت که احتمال دارد علت این آتش‌سوزی فقط خطای انسانی بوده باشد.
به گزارش خبرگزاری مهر، وی تاکید کرد که به علت گرمی هوا و خشک بودن زمین، کوچک‌ترین اشتباهی از سوی افراد ممکن است منجر به آتش‌سوزی شود.
باغ فرزانه شیراز که به گزارش خبرگزاری ایرنا از باغ‌های دوران صفویه است، در سال‌های گذشته بار‌ها خبرساز شده است.
در سال ۸۳ شورای شهر شیراز مصوبه‌ای مبنی بر احداث چهار ساختمان ۱۳ طبقه در این باغ تصویب کرد که در نهایت اجرایی نشد.
در ۲۴ اسفند سال ۹۲ شورای شهر شیراز ساخت دو برج ۲۵ طبقه را در بخشی از این باغ ۲۱ هزار هکتاری تصویب کرد. این مصوبه شورای شهر، واکنش برخی از استادان دانشگاه و گروه‌های غیر دولتی را به دنبال داشت و در اعتراض به آن روز پنجم خرداد ۹۳ زنجیره انسانی دور این باغ تشکیل شد.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، پس از این اتفاقات سرمایه‌گذار این دو برج از ساخت آن‌ها منصرف شد.
با این حال شورای عالی شهرسازی و معماری در جلسه ۲۸ اردیبهشت خود با درخواست استاندار فارس، تصویب کرده است که ۳۰ درصد از مساحت باغ فرزانه «می‌بایست در محاسبات مربوط به ساخت و ساز ملاک عمل قرار گیرد» و بقیه فضای سبز آن حفظ شود.
باغ فرزانه ۱۸ مرداد ۹۳ و پس از مصوبه شورای شهر درباره ساخت‌وساز در آن نیز آتش گرفته بود. خبرگزاری ایسنا در آن زمان اعلام کرده بود که «احتمال عمدی بودن وقوع حریق دور از تصور نیست».
به گفته این خبرگزاری، این باغ «سال‌ها‌ست آبیاری و نگهداری نمی‌شود» و به همین دلیل «درختان ثمرده آن خشکیده و مملو از علف‌های هرز» است.
پیش از این نیز گزارش‌هایی درباره تخریب باغ‌های شهر شیراز از جمله باغ‌های قصرالدشت منتشر شده است.
حسینعلی ابراهیمی‌کارنامی، مدیرکل محیط زیست استان فارس، پیش از این گفته بود که به دلیل بالا بودن قیمت زمین‌های محدوده قصرالدشت، برخی افراد «اقدام به آتش زدن عمدی باغ‌های این منطقه و تغییر کاربری» زمین‌های آن کرده‌اند.
در همین حال علی ترابی، عضو شورای شهر شیراز روز ۲۹ اردیبهشت با اشاره به تغییر کاربری ۲۰ هکتار از باغ‌های شیراز، ادامه تخریب باغ‌ها در این شهر را «یک تراژدی غمبار» توصیف کرده بود.
شکایت شهرداری تهران از مالک باغ «اراج»
یک روز پس از آتش‌سوزی باغ فرزانه در شیراز، خبرگزاری ایسنا از آتش سوزی در باغ ۳۰ هزار متری «اراج» در محله ازگل خبر داد.
به گفته محمدعلی مختاری، مدیرعامل فضای سبز و پارک‌های شهرداری تهران، مالک این باغ چندین بار آن را «به آتش کشیده» است و در آتش‌سوزی اخیر، ۴۰۰ درخت سوختند.
وی با بیان اینکه در سال ۸۳، نیز حدود ۶۷ درخت این باغ به «عمد»، خشک شده بود، افزود: «در همان زمان از شهرداری منطقه مربوطه درخواست کردیم این زمین را تملک کرده و به پارک عمومی تبدیل کند؛ اما به دلیل هزینه بالای ملک این مهم محق نشد».
وی خبر داد که شهرداری تهران درباره آتش سوزی این باغ شکایتی را در دادسرای ناحیه هفت تهران تنظیم کرده است.
پیروز حناچی، معاون وزیر راه، روز ۲۰ تیر با اشاره به مصوبه شورای شهر تهران مبنی بر دادن تراکم برای ساخت‌وساز در بخشی از باغ‌های این شهر گفته بود که «سیاست‌های غلط» در ده سال گذشته «چهار هزار هکتار» از باغ‌های تهران را نابود کرده است.
بر اساس مصوبه شورای شهر دوم تهران در سال ۸۲، موسوم به مصوبه «برج باغ»، مالکان باغ‌ها به شرط حفظ ۷۰ درصد از مساحت باغ‌ها، در ۳۰ درصد آن اجازه ساخت‌وساز دارند.
بر اساس گزارش‌ها، تا پیش از این مصوبه مالکان باغ‌ها اجازه ساخت‌وساز در ۶۰ درصد مساحت باغ و در چهار طبقه را داشتند، اما پس از آن مجوز ساخت‌وساز در ۳۰ درصد مساحت باغ و در هشت طبقه صادر می‌شود.
بر اساس این مصوبه، یک طبقه تراکم تشویقی نیز به مالکان داده می‌شود.
در سال‌های گذشته برخی از رسانه‌های ایران خبر داده بودند که مالکان برخی از باغ‌ها، ۷۰ درصد باقی‌مانده از مساحت باغ را نیز عمدا خشک کرده و در آن ساخت‌وساز کرده‌اند.
برخی از اعضای شورای شهر تهران نیز بار‌ها از این مصوبه انتقاد کرده‌اند. از جمله محمدمهدی تندگویان، عضو شورای شهر، در تیرماه ۹۳ این مصوبه را «قاتل باغ‌ها و درختان تهران» خوانده بود.
مهدی چمران، رییس شورای شهر تهران، اما دلیل تصویب این مصوبه را جلوگیری از خشک کردن باغ‌ها برای ساخت‌وساز در آن و تشویق مالکان به حفظ باغ‌ها اعلام کرده است.
