دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرد دریافت طلب ۴۰۰ میلیون دلاری ایران از آمریکا ارتباطی به مذاکرات هسته‌ای «نداشته» و «روند شکایت ایران در دادگاه لاهه همچنان ادامه دارد».
به گزارش خبرگزاری های ایران، علی شمخانی روز دوشنبه ۱۸ مرداد گفت که ۴۰۰ میلیون دلار پرداخت شده از سوی آمریکا «بخشی از حساب خرید‌های نظامی رژیم گذشته است و روند شکایت ما در دادگاه لاهه همچنان ادامه دارد».
وی با اشاره به اظهارات مطرح شده مبنی بر طرح موضوع استرداد این پول در جریان سفر مک فارلین به ایران و مخالفت وی با این درخواست، افزود: «عدم پرداخت مبلغ ۴۰۰ میلیون دلار در سال ۶۴ موجب شد که دولت آمریکا مجبور به پرداخت رقمی معادل ۱.۷ میلیارد دلار به عنوان اصل و بهره طلب ایران شود».
رابرت مک‌فارلین مشاور امنيت ملی رونالد ريگان، ریيس جمهوری وقت آمريکا، و اليور نورث دستيار او، در سال ۶۵ سفر اعلام‌نشده‌ای به تهران داشتند که تاکنون روایت‌های متفاوتی از آن از سوی مسئولان جمهوری اسلامی منتشر شده است.
آقای شمخانی در سخنانش همچنین اظهارات مقامات فعلی و پیشین آمریکا در رابطه با پرداخت ۴۰۰ میلیون دلار به ایران را مرتبط با «جنجال‌های انتخاباتی» دانست.
وی اضافه کرد: «ترجیح می‌دهیم وارد جزییات این پرونده نشویم تا کاندیداهای ریاست جمهوری آمریکا در فضای آشفته انتخاباتی در این کشور بیشتر ماهیت واقعی خود را برملا کنند».
دونالد ترامپ نامزد انتخابات ریاست جمهوری و نمایندگان جمهوریخواه آمریکا هفته گذشته بارها از پرداخت ۴۰۰ میلیون دلار به ایران انتقاد کردند. خبر ارسال این مبلغ به ایران را نخستین بار روزنامه وال استریت جورنال فاش کرده بود.
در مقابل، وزیر امور خارجه آمریکا و وزارت خارجه ایران هرگونه ارتباط میان پول پرداخت‌شده و موضوع آزادی زندانیان آمریکایی در ایران را رد کرده‌اند و همزمانی این اقدامات با توافق اتمی وین را اتفاقی خوانده‌اند.
باراک اوباما رییس‌جمهوری آمریکا نیز گفته که این جریان، موضوع محرمانه‌ای نیست و به دنبال رای دیوان بین‌المللی لاهه در مورد دارایی مسدود شده ایران، وکلا و مشاوران حقوقی توصیه کردند این پول پرداخت شود و گرنه در آینده باید میلیاردها دلار خسارت به ایران پرداخت شود.
این ۴۰۰ میلیون دلار بخشی از ۱.۷ میلیارد دلاری است که مربوط به بازپرداخت قرارداد معلق‌شده تسلیحاتی پس از انقلاب، و سود ناشی از آن طی سال‌های گذشته می‌شود.
پیش از شدت گرفتن بحث‌ها در آمریکا در این زمینه، تلویزیون ایران ۲۶ بهمن پارسال در مستندی با عنوان «قاعده بازی» اعلام کرده بود که ایران بابت آزاد کردن چهار شهروند آمریکایی ایرانی‌تبار یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار بابت اصل و سود ۴۰۰ میلیون دلار از دارایی‌هایش که ۳۵ سال پیش در آمریکا مسدود شده بود، دریافت کرده است.
در این فیلم با پخش تصاویری اعلام شده بود که ۴۰۰ میلیون دلار پول نقد با هواپیما به ایران منتقل شده و آمریکا ضمن پرداخت بخشی از سود این پول تعهد کرده که بقیه سود این پول را نیز پرداخت کند.
یک روز بعد از پخش این فیلم، حسین جابری انصاری سخنگوی وقت وزارت خارجه ایران ضمن تکذیب این گزارش گفته بود که تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا با هماهنگی «مسئولان عالیرتبه کشور» انجام شده و ارتباطی به آزاد شدن دارایی‌های ایران در آمریکا نداشته است.
۲۶ دی‌ماه همزمان با اجرایی شدن برجام، ایران و آمریکا توافق کردند تا شماری از شهروندان دو کشور که در کشورهای یکدیگر زندانی بودند را آزاد کنند.
پس از انجام تبادل زندانیان، مشخص شد که این توافق در پی مذاکراتی که از یک سال و نیم پیش از آن صورت گرفته، به دست‌آمده است.
در همین حال دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران روز ۲۲ بهمن پارسال با اشاره به ماجرای تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا گفته بود: «رقبای جمهوریخواه دولت آمریکا پیام دادند که آن‌ها را آزاد نکنید، اما ما بر اساس اراده خود عمل کردیم».
در فیلم پخش شده از تلویزیون ایران در بهمن سال گذشته نیز به ماجرای ناکامی جیمی کار‌تر، رییس‌جمهوری دمکرات آمریکا، در آزادی دیپلمات‌ها و کارکنان به گروگان گرفته شده سفارت آمریکا در تهران، در دوره ریاست جمهوریش نیز اشاره شده بود.
