قیمت دلار در بازار آزاد ارز تهران در نخستین روز زمستان سال ۹۵، از مرز چهار هزار تومان گذر کرد تا رکوردی تازه در بازار ارز ایران رقم بخورد.
دلار آمریکا که در هفته‌های اخیر با گذر از کانال‌های متعدد نوسان قیمتی در محدود ۳ هزار و ۹۰۰ تومان در نوسان بود، با پایان گرفتن پاییز، از مرز روانی ۴ هزار تومان گذر کرد و شماری از صرافی‌های تهران ارقامی بالاتر از ۴ هزار تومان تا حداکثر ۴ هزار و ۱۰ تومان برای این ارز طلب می‌کردند.
پاییز سال ۹۵، نرخ دلار آمریکا در بازار آزاد ارز تهران با افزایش بیش از ۱۱ درصد، چند کانال یک صدتومانی قیمت را درنوردید.
قیمت دلار در ابتدای سال جاری خورشیدی در محدوده ۳۵۰۰ تومان در نوسان بود که در نخستین روز از زمستان و با رسیدن این قیمت به محدوده ۴ هزار تومانی دلار، افزایشی بیش از ۱۴ درصد را تجربه کرده‌است.
افزایش ارزش شاخص دلار در بازارهای جهانی تحت تأثیر تصمیم فدرال‌رزرو آمریکا مبنی بر افزایش ۲۵ صدم درصدی نرخ بهره و رساندن این نرخ به ۷۵ صدم درصد به مثابه مهم‌ترین دلیل افزایش ارزش شاخص دلار در جهان و تقویت این ارز در برابر دیگر ارزهای رقیب عنوان می‌شود.
ضمن آنکه فدرال‌رزرو پیش‌بینی کرده است که افزایش نرخ بهره در سال ۲۰۱۷ میلادی در سه نوبت دیگر در دستور کار قرار گیرد که این چشم‌انداز به تقویت بیش از پیش دلار انجامیده است.
در عین حال، دیدگاه‌های اقتصادی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا نیز بر تقویت دلار تأثیرگذار بوده‌است.
از سوی دیگر نگاه سخت‌گیرانه دونالد ترامپ نسب به برجام و آینده توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی باعث شده تا در میان معامله‌گران داخلی بازار آزاد ارز ایران، این دیدگاه تقویت شود که شاید در آینده روند فروش نفت و جریان ورودی درآمدهای ارزی ایران به داخل کشور با محدودیت‌هایی روبرو شود که به تقویت روند افزایش ارزش دلار منجر شده است.
افزایش میزان فروش و صادرات نفت ایران در یک سال اخیر و رسیدن به سطوح قبل از تحریم‌ها، بانک مرکزی و دولت را از بابت تأمین دلار مورد نیاز در بازار ارز، آسوده‌خاطر کرده است، اما نگرانی‌ها از آینده این روند و برهم‌خوردن این روال، همچنان پابرجاست.
از دیگر عوامل مؤثر بر تقویت ارزش دلار در بازار ایران، اختلال در جریان عرضه ارز به بازار از سوی پتروشیمی‌هاست که از مهم‌ترین منابع عرضه ارز به بازار به حساب می‌آیند.
در هفته‌های اخیر روند تغییرات حواله درهم و همچنین نرخ دلار در سلیمانیه عراق، دبی و هرات افغانستان از جمله عوامل مؤثر بر تقویت قیمت‌ها در بازار ارز ایران بوده‌است.
رصد تغییرات قیمت حواله دِرهم برای نوسان‌گیران و سفته‌بازان بازار ارز به مهم‌ترین نشانه برای تغییر رویکرد معاملاتی بدل شده است.
ورود بانک مرکزی به بازار طی هفته‌های اخیر به عنوان بزرگترین بازارساز و عرضه اسکناس دلار به این بازار، سبب کنترل قیمتی بازار شده بود.
محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه و سخنگوی دولت در هفته‌های اخیر بارها اعلام کرده است که سیاست دولت و بانک مرکزی افزایش قیمت دلار و دیگر ارزها در بازار آزاد نیست.
یکسان‌سازی نرخ ارز به معنای تعیین قیمت ارز به صورت مدیریت شناورشده، سیاستی است که دولت حسن روحانی و رئیس کل بانک مرکزی بر آن تأکید داشته‌اند و موعد اجرایی شدن آن را تا پایان سال جاری خورشیدی اعلام کرده‌اند.
اما معلوم نیست با جهش قیمت دلار و تعمیق فاصله قیمت در بازار آزاد ارز و نرخ رسمی دلار در شبکه بانکی که به حدود ۸۰۰ تومان رسیده است، تحقق این برنامه تا چه میزان عملی باشد.
دولت قیمت محاسباتی دلار در لایحه بودجه سال آینده را با افزایش یکصد تومانی نسبت به قانون بودجه امسال، ۳ هزار و ۳۰۰ تومان در نظر گرفته است.
