دولت آمریکا در تازه‌ترین اقدام علیه سپاه پاسداران، ایرج مسجدی، سفیر ایران در عراق، را در فهرست تحریم‌های خود قرار داده است.
البته در خبر رسمی وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام نشده است که این اقدام علیه سپاه پاسداران بوده است ولی نگاهی به سوابق و کارنامه آقای مسجدی نشان می‌دهد که این اقدام دقیقا علیه سپاه پاسداران بوده است.
ایرج مسجدی، ۶۳ ساله، متولد شهر آبادان است. او باجناق محمدباقر ذوالقدر، از فرماندهان مشهور سپاه پاسداران است که اکنون معاونت راهبردی قوه قضاییه را بر عهده دارد.
سابقه آشنایی او و ذوالقدر به گروه سیاسی و چریکی منصورون باز می‌گردد که در دهه ۵۰ در خوزستان علیه رژیم شاه و پهلوی فعالیت می‌کردند و چهره‌هایی چون محسن رضایی، علی شمخانی، غلامعلی رشید و محمد جهان‌آرا در آن فعال بودند و بعدا همگی از چهره‌های ارشد سپاه شدند.
عامل ورود او به سپاه، محسن رضایی بود که او را به واحد اطلاعات سپاه برد، مدتی بعد او فرمانده سپاه لرستان و آذربایجان شرقی شد. سال ۶۳ قرارگاه برون مرزی رمضان تشکیل شد و ذوالقدر از باجناقش خواست که به آنجا برود. او رفت؛ ذوالقدر، فرمانده قرارگاه شد و مسجدی، رئیس ستاد قرارگاه.
به گفته آقای مسجدی هدف از تشکیل این قرارگاه «سازماندهی، مدیریت و پشتیبانی» از «مجاهدین عراقی» مخالف صدام بود و دقیقا «همان کاری» را انجام می‌دهد که «امروز نیروی قدس سپاه انجام می‌دهد».
برخی از چهره‌های فعال قرارگاه مثل حمید تقوی‌فرد – که به گفته مقام‌های جمهوری اسلامی در جریان درگیری‌ها با داعش، در عراق کشته شد - و ایرج مسجدی در سال‌های پس از جنگ، به ویژه پس از سال ۷۶ که دوران توسعه گسترده نیروی قدس سپاه بود، به مهره‌های اصلی قاسم سلیمانی تبدیل شدند.
آقای مسجدی که به سبب شناخت و سابقه طولانی ارتباط با گروه‌های عراقی، از مهره‌های مهم سپاه در عراق بود، در مصاحبه‌های مختلف گفته است که قبل از سفیر شدن در عراق، به دستور سلیمانی ماموریت‌های متعددی در عراق مانند ماموریت ۴۵ روزه در جریان حمله سال ۹۳ داعش به اربیل انجام داده است.
او به همراه حمید تقوی سال ۹۴ نقش مهمی در سازماندهی و شکل‌گیری گروه‌های شبه نظامی موسوم به حشدالشعبی در عراق داشت که از «سازمان شبه نظامی بسیج» الگو گرفته شد.
ایرج مسجدی در آن زمان که «رئیس ستاد نیروی قدس سپاه» بود، در رسانه‌ها بیشتر به عنوان «مشاور عالی فرمانده نیروی قدس» شناخته می‌شد و به طور عمده نقش امنیتی و نظامی در عراق را بر عهده داشت.
مقام‌های دولت آمریکا می‌گویند او در طول این دوران، هدایت و حمایت از گروه‌هایی را به عهده داشته است که باعث کشته و مجروح شدن نیروهای آمریکایی و ائتلاف در عراق شدند. این نقش حمایتی البته تاکنون ادامه دارد.
آقای مسجدی در کنار ماموریت‌های نظامی و امنیتی، در سال‌های گذشته به طور مداوم درباره مهم‌ترین سیاست‌های کلان نظام در خاورمیانه مانند رویکرد افزایش «عمق استراتژیک» ابراز نظر و موضع کرده است.
افزایش «عمق استراتژیک»، مهم‌ترین رویکرد جمهوری اسلامی در خاورمیانه در دهه گذشته بوده که به طور عمده با دخالت نظامی در سوریه، حمایت از شبه‌نظامیان در یمن و تشکیل گروه‌های شبه‌نظامی شبیه حزب‌الله لبنان در عراق پیگیری شده است.
جمهوری اسلامی بر اساس این ایده برای توسعه نفوذ خود تا دریای مدیترانه، حضور فعال نظامی در مرز رقبای منطقه‌ای مثل عربستان و اسرائیل و در نهایت تشکیل هلال شیعی در خاورمیانه، سرمایه‌گذاری نظامی و فرهنگی و مذهبی گسترده‌ای انجام داده و نقش محوری در پیشبرد چنین برنامه‌ای را نیروی قدس سپاه بر عهده دارد.
فاز دوم ماموریت ایرج مسجدی در پیشبرد برنامه‌های سپاه قدس در عراق، از دی‌ماه ۹۵ رقم خورد که او به عنوان سفیر ایران در عراق معرفی شد.
معرفی سفیر از سوی نیروی قدس سپاه در برخی کشورهای منطقه مانند لبنان، عراق، سوریه، افغانستان و ... در سال‌های اخیر رویه معمول بوده است، به تازگی نیز حسن ایرلو، یکی از فرماندهان نیروی قدس سپاه و مهره‌های قاسم سلیمانی به عنوان سفیر ایران به شبه‌نظامیان حوثی در یمن معرفی شده است.
اکبر هاشمی رفسنجانی پیش از این در گفتگویی که در کتاب «زندگی و زمانه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی» منتشر شده، با ابراز نگرانی از این دخالت‌ها گفته است که این رویکرد نیروی قدس سپاه موجب «محروم» شدن دستگاه دیپلماسی «از اعمال مسئولیت خودش در حساس‌ترین نقاط» شده و «حقیقتا مشکل» داریم.
با این حال چنین گلایه‌ای هیچ تاثیری در نقش و موقعیت چهره‌هایی چون ایرج مسجدی در دیپلماسی منطقه‌ای جمهوری اسلامی نگذاشته است و سپاه قدس کماکان کنترل دیپلماسی ایران در خاورمیانه را بر عهده دارد.
ایرج مسجدی در چهار سال گذشته روزهای چندان موفق و حتی خوشی در عراق نداشته است، به‌ویژه که در همین دوران شاهد کشته شدن قاسم سلیمانی و دیگر همکار قدیمی‌اش یعنی ابومهدی المهندس، معاون نیروهای حشدالشعبی بود و حلقه حامیان و نزدیکانش محدود شده است.
کشته شدن این دو مهره ارشد، یک شکست مهم امنیتی برای مجموعه دستگاه‌های فعال جمهوری اسلامی در عراق از جمله سفارت ایران در این کشور محسوب می‌شد، با این حال ارزیابی کارنامه او و همچنین موفق بودن و نبودنش در حوزه دیپلماسی یا حل مشکلات اقتصادی بین دو کشور چندان اهمیتی ندارد؛ او مامور ویژه نیروی قدس سپاه در عراق است و وظایف و مسئولیتش در دولت و وزارت خارجه ایران تعریف نمی‌شود.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی برای نشان دادن ژست مقاومت و مبارزه علیه آمریکا، یک جمله مشهور دارد: «من دیپلمات نیستم، انقلابی هستم».
اگر این جمله را به «من دیپلمات نیستم، سپاهی هستم»، تغییر دهیم، احتمالا جمله متناسبی برای توصیف وضعیت و ماموریت سفرایی چون ایرج مسجدی یافته‌ایم. از این زاویه، تحریم او، تحریم سفیر ایران یا دولت ایران در عراق نبود، تحریم سفیر سپاه در عراق بود.
