سقوط ارزش روبل؛ جوزپ بورل: هیولایی که پوتین آفرید علیه خودش سر برآورد

فرماندار منطقه روستوف اعلام کرده است که نیروهای شبه نظامی واگنر بامداد یکشنبه مناطقی از روستوف-نا-دونو را تخلیه کردند.

در همین حال تصاویر ویدئویی از خروج یوگنی پریگوژین، رئیس گروه مزدوران نظامی واگنر٬ از مقر خود در شهر روستوف منتشر شده است که در آن شهروندان به هنگام دیدن او شعار «واگنر، واگنر» سر می‌دهند.

یوگنی پریگوژین شامگاه شنبه اعلام کرد که نیروهای تحت فرمان او پیشروی به سوی مسکو را «متوقف کرده اند». او در یک پیام صوتی اظهار داشت که «برای جلوگیری از خونریزی در روسیه» این تصمیم را گرفته است.

گزارش ها حاکی است که با میانجی‌گری رئیس جمهوری بلاروس، یوگنی پریگوژین موافقت کرد که به این کشور برود و نیروهای او از هرگونه مجازات در امان باشند.

پیشتر، دفتر ریاست‌جمهوری بلاروس گفته بودکه یوگنی پریگوژین، پیشنهاد «توقف حرکت افراد خود در خاک روسیه» و همچنین «برداشتن گام‌های بیشتر در راستای تنش‌زدایی» را «پذیرفته است.»

کاخ کرملین شامگاه شنبه سوم تیرماه اعلام کرد٬ یوگنی پریگوژین، رئیس گروه مزدوران نظامی واگنر٬ به بلاروس خواهد رفت و نیروهای این گروه شبه نظامی که روز گذشته از سوی مسکو به خیانت و سرکشی متهم شده بودند، از تعقیب قضایی مصون خواهند ماند.

پس از اعلام این خبر٬ تصاویری از خروج یوگنی پریگوژین از مقر نظامی خود در شهر روستوف منتشر شده است.

وزیر خارجۀ ایران شامگاه شنبه در تماس تلفنی با همتای روس خود ابراز اطمینان کرد که روسیه «این مرحله» را پشت سر خواهد گذاشت.

حسین امیرعبداللهیان در گفت‌وگو با سرگئی لاوروف، ضمن حمایت از «حاکمیت قانون در همه کشورها از جمله روسیه و انتقاد از دخالت خارجی در امور داخلی کشورها»، شرایط جاری در روسیه را «موضوعی کاملاً داخلی» دانست.

پیشتر نیز در پی شورش مسلحانه شبه نظامیان واگنر، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه ایران، وضعیت کنونی در روسیه را موضوعی «داخلی» خوانده و بر حمایت جمهوری اسلامی از «حاکمیت قانون در روسیه» تأکید کرده بود.

رئیس‌جمهور اوکراین در واکنش به تحولات روسیه شامگاه شنبه در توییتی نوشت: «دنیا امروز دید که سران روسیه هیچ چیزی را کنترل نمی‌کنند.»

ولودیمیر زلنسکی رویدادهای روسیه را «هرج‌ومرج کامل» خواند و افزود: «جهان نباید از روسیه بترسد».

او با تأکید براین‌که «ضعف روسیه آشکار شده» تأکید کرد کشورش قادر به شکست سران مسکو و اشغالگری آنان خواهد بود.

به گفته آقای زلنسکی، ‌اگر روسیه کماکان نیروهای خود را در اوکراین باقی بگذارد، هرج‌ومرج در ارتش روسیه بیشتر خواهد شد.

پیشتر، وزیر خارجه اوکراین نیز از جامعه بین‌المللی خواسته بود «بی‌طرفی کاذب» در قبال روسیه راکنار گذاشته و برای بیرون راندن نیروهای روسیه از خاک اوکراین، تسلیحات بیشتر و قوی‌تر در اختیار ارتش اوکراین بگذارد.

دمیترو کولبا در حساب کاربری خود در توییتر با اشاره به شورش نیروهای «واگنر» نوشت: «کسانی که می‌گفتند روسیه قوی‌تر از آن است که از دست برود، اکنون وضع را نگاه کنند.»

در این میان، کرملین گزارش‌های منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی و برخی از رسانه‌های اوکراین مبنی‌بر «فرار پوتین» را تکذیب کرد. در گزارش‌های تأییدنشده افزوده شده بود که معلوم نیست ولادیمیر پوتین به کجا رفته است.

شبکه روسی «راشا تودی» در ساعات پایانی شامگاه شنبه از شهر روستوف گزارش داد که نیروهای «واگنر» در حال آماده شدن برای خروج هستند و تجهیزات و سربازان خود را در راستای دستور یوگنی پریگوژین برای خروج، «جمع‌آوری کرده‌اند».

دیمیتری مدودف، رئیس‌جمهور پیشین روسیه و متحد ولادیمیر پوتین، شنبه‌شب گفت کشورش اجازه نخواهد داد که شورش نیروهای «واگنر» به یک کودتا یا یک بحران جهانی علیه مسکو تبدیل شود. او گفت «ما اجازه چنین چرخشی را نخواهیم داد».

آقای مدودف که معاون شورای امنیت ملی روسیه است، هشدار داد که اگر سلاح‌های هسته‌ای روسیه به دست نیروهای «واگنر» برسد، «تمامی جهان در آستانه فاجعه قرار خواهد گرفت».

به گزارش خبرگزاری تاس، دیمیتری مدودف هشدار داد: «چنین بحرانی تنها به مرزهای یک کشور محدود نخواهد شد و جهان در آستانه نابودی قرار می‌گیرد.»

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، در تماس تلفنی با رهبران فرانسه، آلمان و بریتانیا تحولات روسیه را در پی شورش نیروهای «واگنر» بررسی کرده است.

کاخ سفید اعلام کرد که آقای بایدن و رهبران سه کشور متحد واشینگتن، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، اولاف شولتس، صدراعظم آلمان و ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا، حمایت «قاطع» خود از اوکراین را مورد تأکید قرار دادند.

هم‌زمان، ریشی سوناک در بیانیه‌ای از طرف‌های درگیر در روسیه خواست از جان غیرنظامیان محافظت کنند. آقای سوناک گفت در ادامه شنبه‌شب، با سایر سران کشورهای غربی و همچنین با رئیس‌جمهور اوکراین تلفنی گفت‌وگو خواهد کرد تا همه متحدین هماهنگ باشند.

نخست‌وزیر بریتانیا افزود که کشورش «به‌دقت وضعیت را رصد می‌کند».

هم‌زمان با تازه‌ترین تحولات، رئیس ستاد نیروهای مسلح آمریکا سفر برنامه‌ریزی شده خود به اسرائیل را که قرار بود از یک‌شنبه چهارم تیر آغاز شود، به دلیل تحولات روسیه نظر به شورش نیروهای «واگنر» به زمان نامعلوم دیگری موکول کرده است.

روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحرونوت شامگاه شنبه گزارش داد که ژنرال مارک میلی به همتای اسرائیلی خود، ارتشبد هرتسی لوی، خبر داده که رویدادهای روسیه عامل لغو سفر او به اسرائیل است.

قرار بود ژنرال میلی با یوآو گانت، وزیر دفاع و داوید برنئا، رئیس موساد، سازمان اطلاعات و مأموریت‌های ویژه اسرائیل، نیز مذاکراتی در خصوص «تهدید فزاینده ناشی از ایران» و همچنین نگرانی آمریکا از تشدید تنش‌ها میان اسرائیل و فلسطینیان در کرانه باختری، انجام دهد.

سرگئی سوبیانین، شهردار مسکو، به دلایل «امنیتی» روز دوشنبه را در پایتخت روسیه «تعطیل رسمی» اعلام کرد و از ساکنان این شهر خواست از منازل خود خارج نشوند.

او در پیامی تلگرامی تصریح کرد: «در مسکو، وضعیت فوق‌العاده ضدتروریسم اعلام شده؛ وضعیت دشوار است.»

تعطیلی کسب‌وکارها در مسکو آغاز شده و برای «به حداقل رساندن خطرات» از ساکنان پایتخت روسیه خواسته شده در خانه‌های خود بمانند. به گفتۀ شهردار مسکو، جاده‌ها نیز در برخی نقاط ممکن است بسته بماند.

یوگنی پریگوژین، فرمانده نیروهای «واگنر»، شامگاه شنبه اعلام کرد که پیشروی نیروهای تحت فرمان خود به سوی مسکو را «متوقف کرده است».

او در یک پیام صوتی اظهار داشت که «برای جلوگیری از خونریزی در روسیه» این تصمیم را گرفته است. رئیس گروه شبه نظامی واگنر، اما در این پیام به مذاکرۀ با رهبر بلاروس اشاره نکرده است.

پیشتر، دفتر ریاست‌جمهوری بلاروس مدعی شده بود که یوگنی پریگوژین، پیشنهاد «توقف حرکت افراد خود در خاک روسیه» و همچنین «برداشتن گام‌های بیشتر در راستای تنش‌زدایی» را «پذیرفته است».

خبرگزاری رویترز به نقل از بیانیه دفتر الکساندر لوکاشنکو، افزود که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در تماس تلفنی بامداد شنبه با آقای لوکاشنکو موافقت کرده بود که رئیس‌جمهور بلاروس با یوگنی پریگوژین وارد مذاکره شود.

براساس بیانیه دفتر آقای لوکاشنکو، مذاکرات میان وی با فرمانده «واگنر» در طول روز شنبه در جریان بود و طرفین در این باره اتفاق نظر داشتند که «خون و خونریزی در خاک روسیه امری «غیرقابل قبول است». کرملین هنوز در این باره اظهار نظر نکرده است.

الکساندر لوکاشنکو از آغاز جنگ روسیه در اوکراین در کنار ولادیمیر پوتین و کرملین ایستاده و کشورش نیز براساس توافقی که در مسکو امضا شد، به انبار زرادخانه بمب‌های هسته‌ای تاکتیکی روسیه تبدیل شده است.

نقل و انتقال محموله‌های اولیه از این نوع سلاح از هفته گذشته از خاک روسیه به سوی بلاروس آغاز شده و قرار است تا چند ماه دیگر تکمیل شود.

رئیس‌جمهور منتخب لتونی روز شنبه گفت که این کشور حوزۀ بالتیک، امنیت مرزی خود را در واکنش به شورش رو به گسترش در روسیه تشدید کرده است.

ادگارس رینکوویکس در توییتی نوشت: «لتونی از نزدیک تحولات روسیه را دنبال می‌کند ... امنیت مرزی تقویت شده است» و از ورود اتباع روسیه که به دلیل رویدادهای جاری کشور خود را ترک کرده‌اند جلوگیری خواهد شد.

رئیس جمهور منتخب لتونی که همچنان وزیر خارجه این کشور نیز به‌شمار می‌رود، افزود: «لتونی ویزاهای بشردوستانه یا سایر انواع ویزا را صادر نخواهد کرد.»

لتونی از سال گذشته صدور ویزا برای شهروندان روسیه را متوقف کرده بود، اما تاکنون در مورد صدور ویزای بشردوستانه استثنا قائل شده بود.

استونی هم اعلام کرده که در حال تقویت امنیت در مرزهای خود است.

رئیس جمهور ترکیه در تماس تلفنی با همتای روس خود در روز شنبه، ولادیمیر پوتین را تشویق کرد که در واکنش به شورش مسلحانه مزدوران واگنر «با عقل سلیم عمل کند».

گزارش‌ها حاکی است که رجب طیب اردوغان و رئیس جمهور روسیه در مورد تحولات اخیر این کشور بحث و رایزنی کرده‌اند و رئیس جمهور ترکیه اعلام کرده که کشورش آماده است تا برای دستیابی به راه‌حلی مسالمت‌آمیز در این وضعیت به مسکو کمک کند.