معاون رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران روز شنبه، ۳۱ تیرماه، تایید کرد که ۹۹ درصد از سطح آب تالاب گاوخونی در استان اصفهان خشک شده است.
مجتبی ذوالجودی، معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست ایران، روز شنبه به خبرگزاری ایلنا گفت: «از ابتدای مهر ۱۴۰۱ تا ۲۷ تیرماه ۱۴۰۲ با وجود بارش‌های بسیار خوب در سرشاخه‌ها و افزایش ۸۸ درصدی ذخیره سد زاینده‌رود، تاکنون تقریبا هیچ حقابه مشخصی برای تالاب گاوخونی رهاسازی نشده و هم‌اکنون سطح تالاب به صورت ۹۹ درصد خشک است.»
خشک شدن باتلاق گاوخونی با ۴۷ هزار هکتار وسعت در حالی است که اصفهان با پدیده گسترده بیابانی شدن، گرد و غبار و فرونشست زمین مواجه است.
در همین زمینه، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان روز ۲۲ تیرماه اعلام کرده بود که هر سال ۵۰ هزار هکتار به «کانون‌های بحرانی گردوغبار» در این استان افزوده می‌شود.
ابوطالب امینی در ادامه به کم شدن «اعتبارات بیابان‌زدایی» در شرق اصفهان اشاره کرد و گفت در حالی که این اعتبار در سال ۱۳۸۸ حدود ۲۰ میلیارد تومان بوده، در سال ۱۴۰۰ به حدود ۷.۵ میلیارد تومان سقوط کرده است.
بر اساس گزارش خبرگزاری مهر، او افزود در حالی که کانون‌های بحرانی گرد وغبار این استان سالانه ۵۰ هزار هکتار افزایش می‌یابد، از این مبلغ فقط «سه میلیارد تومان» به این اداره داده شده است.
بحران‌های زیست‌محیطی کشور منحصر به استان اصفهان نیست و طی سال‌های گذشته بسیاری از تالاب‌ها و دریاچه‌های کشور به خاطر مدیریت ناکارآمد، بی‌اعتنایی و پروژه‌های سدسازی غیراصولی در کشور نابود شده است.
به نوشته خبرگزاری ایلنا، روند عدم تخصیص حقابه مورد نیاز به تالاب در طول دو دهه اخیر ادامه داشته و این مسئله باعث شده که این تالاب در حال تبدیل شدن به یکی از کانون‌های اصلی گرد و غبار در مرکز فلات ایران باشد.
حقابه تالاب گاوخونی ۱۷۶ میلیون متر مکعب آب در سال است و، به گفته آقای ذوالجودی، ذخایر آب سد زاینده رود با رشدی ۸۸ درصدی به ۶۰۹ میلیون متر مکعب رسیده؛ اما باز هم حقابه تالاب رها نمی‌شود.
او نیز تصریح کرد با تداوم روند کنونی عدم تخصیص حقابه مورد نیاز به آن، قطعا شاهد تبدیل شدن این تالاب به کانون ریزگردها خواهیم بود.
خبر خشک شدن تالاب گاوخونی مدت‌هاست که در رسانه‌های داخل کشور بازتاب دارد و به نظر می‌رسد که مقامات محیط زیستی در ایران تنها بر سر درصد میزان خشکی این تالاب اختلاف دارند.
معاون اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان نیز روز ۱۷ تیرماه از خشک شدن هورالعظیم به خاطر توقف رهاسازی حقابه آن خبر داده و گفته بود که ادامه این روند منجر به مرگ و میر آبزیان، آتش‌سوزی و تبدیل شدن این تالاب به کانون ریزگرد می‌شود.
تصاویر ماهواره‌ای و گزارش‌های محلی نشان می‌دهد روند خشک شدن کامل دریاچه ارومیه نیز با شدت ادامه دارد و آقای ذالجودی هفته گذشته از کاهش ۹۷۰ میلیون متر مکعبی حجم آب این دریاچه طی یک سال گذشته خبر داد.
عیسی کلانتری، رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست، نیز از «مرگ احتمالی» این دریاچه و «تبدیل آن به باتلاق» تا شهریور امسال خبر داده است.
او ۹ خرداد امسال نیز به ایلنا گفته بود: «بیشتر مردم فهمیده‌اند که اگر دریاچه نباشد، کل اقتصاد منطقه نابود خواهد شد» و با وجود این، «مسئله حفاظت از محیط زیست هیچ جایگاهی در اقتصاد کلان کشور ندارد».
گاوخونی، از مشهورترین تالاب‌های بین‌المللی ایران، در استان‌های اصفهان و یزد واقع شده و یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تالاب‌های ایران محسوب می‌شود که محلی برای اقامت پرندگان مهاجر و جانوران آبی است.
