تحقیقات رسانه‌ای درباره پرونده‌ای که اکنون به نام «مارکوپولو» شناخته می‌شود، با یک ملاقات ساده اما غیرمنتظره در خیابان‌های پاریس آغاز شد.
بهار گذشته، ماتیو سوک خبرنگار وبسایت مدیاپار در حال رفتن به یک جلسه حرفه‌ای در یک کافه پاریس بود که با یکی از آشنایان قدیمی خود در خیابان روبه‌رو شد.
بعد از احوالپرسی و یک گپ و گفت معمولی و پیش از این که این دو از هم جدا شوند، دوست متیو که از او به عنوان «منبع آگاه» نام برده شده، به این خبرنگار گفت: «راستی، موضوعی وجود دارد که باید برای شما جالب باشد: یک سلول (هسته) تروریستی از طرف ایران در حال برنامه‌ریزی حملات علیه یهودیان در فرانسه بود.»
آشنای متیو سوک در آن روز از ازائه جزئیات بیشتر در این زمینه خودداری کرد، اما با توجه به شناخت و اطمینانی که این روزنامه‌نگار از منبع خود داشت، او در مورد قابل اعتماد بودن این خبر شکی نکرد.
با این حال، او نمی‌توانست همان زمان و بدون جزئیات بیشتر در این باره گزارشی بنویسد.
این روزنامه‌نگار که هم موضوعات مربوط به تروریسم و هم موضوعات مربوط به سرویس‌های اطلاعاتی را در مدیاپار پوشش می‌دهد، در این زمینه گفته است: «اولین برداشت من از این موضوع این بود که نوشتن گزارشی درباره آن پیچیده خواهد بود.»
او با وجود تجربه طولانی‌اش در این دست موضوعات، هرگز به شکل مستقیم با تروریسم دولتی مواجه نشده بود. این خبرنگار به خوبی می‌دانست که این تحقیق، با تحقیقات در مورد هسته‌های تروریستی کلاسیک، مانند گروه‌های جهادی اسلامگرا بسیار متفاوت است.
به گفته این روزنامه‌نگار، «وقتی صحبت از امور دولتی می‌شود، تأیید اطلاعات بسیار دشوارتر است. من چندین بار این تجربه را با روسیه داشته‌ام: منابع بسیار خوب اطلاعات موثق و دقیقی به من دادند. اما غیرممکن بود که آنها را تأیید کنم. »
این در حالی است که وقتی صحبت از یک هسته جهادی به میان می‌آید، منابع می‌دانند که در یک مقطع زمانی، پرونده به دستگاه قضایی سپرده می‌شود و اطلاعات علنی می‌شود، بنابراین تمایل بیشتری به درز اطلاعات دارند.
این امر در سالهای اخیر حتی بیشتر صادق بوده است، زیرا اقدامات تروریستی توسط افرادی انجام می‌شود که به ابتکار خود عمل می‌کنند و نه برای سازمان‌های ساختاریافته. در این شرایط، هیچ موضوع ژئوپلیتیکی پنهانی وجود ندارد.
این خبرنگار افزود که اما وقتی سرویس‌های اطلاعاتی با سرویس‌های یک کشور خارجی دیگر تماس می‌گیرند و به آنها می‌گویند که نقشه‌هایشان را کشف کرده‌اند، همه چیز متفاوت است. معمولا چنین پرونده‌هایی به دور از چشم خبرنگاران بسته می‌شود و بسیار نادر است که این پرونده‌ها به دادگاه ختم شود.
با این حال، در مورد پرونده «مارکوپولو» که مدیاپار آن را افشا کرده، دستگاه قضایی فرانسه مداخله کرده زیر عواملش از افراد شناخته شده برای این دستگاه بوده‌اند، اما مقامات فرانسوی هنوز توضیحی در این باره نداده‌اند.
مدیاپار نوشت که این رسانه توانسته بین چندین ترور که در سالهای اخیر در کشورهای مختلف اروپایی رخ داد و ایران پشت آنها بوده، ارتباط برقرار کند. این موارد علنی شده بودند اما هر کدامشان به تنهایی در کشورهایی که رخ داده بودند چندان مورد توجه قرار نگرفته بودند.
متهمان پرونده «مارکوپلو» کیستند؟
خبرگزاری فرانسه روز شنبه گزارش داد که نهادهای امنیتی فرانسه چندی پیش یک زوج را به خاطر «مشارکت در توطئه‌های تروریستی تحت حمایت ایران و کشتن یهودیان در آلمان و فرانسه» بازداشت کرده‌اند.
این زوج که نامشان عبدالکریم س. ۳۴ ساله، و سابرینا ب. ۳۳ ساله، اعلام شده در ۱۵ اردیبهشت به اتهام «تبانی برای اقدام تروریستی جنایتکارانه» در بازداشت موقت قرار گرفتند و بلافاصله متهم شدند که در برنامه‌های تروریستی تحت حمایت ایران و هدف قرار دادن یهودیان در آلمان و فرانسه مشارکت داشته‌اند.
پرونده این زوج که اکنون با عنوان «مارکوپولو» شناخته می‌شود روز پنجشنبه قبل از آن، توسط وبسایت فرانسوی مدیاپار فاش شد.
خبرگزاری فرانسه بر اساس سندی از اداره کل امنیت داخلی این کشور، مربوط به همان زمان بازداشت این زوج، نوشت که این پرونده نشان می‌دهد چگونه «تروریسم دولتی ایران» در اروپا دوباره پدیدار شده است.
بر اساس یافته‌های این نهاد امنیتی فرانسه، از سال ۲۰۱۵، سرویس‌های امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی به رویکرد «ترورهای هدفمند» بازگشته‌اند. چنین رویکردی از بیست سال پیش از آن یعنی در فاصله سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵ از سوی جمهوری اسلامی چندان دیده نشده بود.
به گفته این سازمان فرانسوی، این تهدید پس از آغاز جنگ بین اسرائیل و گروه افراطی حماس بیشتر شده است.
گروه افراطی حماس از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می‌شود.
اداره کل امنیت داخلی فرانسه معتقد است که هدف سرویس‌های امنیتی جمهوری اسلامی «حمله به اهداف غیرنظامی» برای «افزایش احساس ناامنی در مخالفان جمهوری اسلامی» و همچنین در «جامعه یهودی/اسرائیلی» ساکن اروپاست.
برای این کار، جمهوری اسلامی افراد سابقه‌دار در پرونده‌های جنایی را که در اروپا محکوم شده‌اند به ویژه قاچاقچیان مواد مخدر استخدام می‌کند.
در پرونده مارکوپولو، عبدالکریم پیشتر برای دستگاه قضایی فرانسه فردی شناخته شده بود، زیرا او که به دلیل دست داشتن در یک قتل در شهر مارسی در جنوب فرانسه به ده سال زندان محکوم شد، اما در تابستان سال گذشته تحت نظارت قضایی آزاد شد.
این شهروند فرانسوی-الجزایری متهم است که «کارگزار اصلی» یک «سلول» تحت حمایت ایران در فرانسه است و اقدامات خشونت‌آمیزی را در آلمان و فرانسه برنامه‌ریزی می‌کرد.
بر اساس یافته‌های نهاد اطلاعاتی امنیتی فرانسه، او زمانی که زندانی بود، توسط یکی از هم‌بندانش با «هماهنگ کننده» سلول در تماس قرار گرفت.
سند اداره کل امنیت داخلی فرانسه می گوید که این «هماهنگ کننده» که یک قاچاقچی عمده مواد مخدر در منطقه لیون است، در اردیبهشت ماه در ایران به سر می‌برده است.
تاکنون مقامات فرانسوی دریافته اند که این سلول چندین هدف را برای اقدامات تروریستی خود انتخاب کرده بودند.
این اهداف عبارت بودند از یک کارمند سابق یک شرکت امنیتی اسرائیلی که ساکن پاریس است و سه نفر از همکاران سابق او در منطقه پاریس و همچنین سه اسرائیلی-آلمانی در مونیخ و برلین.
عبدالکریم س. مظنون است که به‌رغم محدودیت‌هایی که آزادی مشروط او داشت، به آلمان سفر کرد تا به ویژه به برلین در حضور همسرش به جاسوسی اقدام کند.
او آن را تکذیب کرده و گفته که فقط می خواسته خرید کند.
اقدام به آتش‌سوزی علیه مشاغل اتباع اسرائیلی در جنوب فرانسه
یک منبع پلیس به خبرگزاری فرانسه گفت که بازرسان همچنین این سلول را مسئول چهار آتش‌سوزی در مشاغل واقع در جنوب فرانسه بین اواخر دسامبر ۲۰۲۳ تا اوایل ژانویه ۲۰۲۴ می‌دانند که «متعلق به اتباع اسرائیلی» بودند.
به گفته این منبع، عبدالکریم س. در زمان بازداشت موقت، منکر انجام این آتش‌سوزی‌ها شد اما توضیح داد که واسطه بین اسپانسر و سایر افراد در تلگرام برای یک پروژه کلاهبرداری بیمه بوده است.
در این مقطع، دفتر دادستانی ملی ضد تروریسم فرانسه درباره پرونده مارکو پولو توضیحی نداده و فقط اعلام کرده که افشای اطلاعات «به کارآیی تحقیقات» تحت پوشش محرمانه آسیب می رساند.
با این حال، اولیویه کریستن، دادستان ضد تروریسم، در ماه ژوئن، در جریان یک سخنرانی برای آغاز به کار خود در این مقام، نسبت به «تهدید تروریستی احتمالی که برخی از کشورهای خارجی برای امنیت فرانسه ایجاد می کنند» هشدار داد.
او تاکید کرد: »اگر این تهدید برای چندین دهه بسیار بعید به نظر می رسید، پرونده‌هایی که اخیرا توسط دادستانی ضدتروریسم باز شده، نشان می دهد که این تهدید می تواند دوباره واقعی شود.»
گزارش رسانه‌های فرانسوی از برنامه ریزی جمهوری اسلامی برای اقدام تروریستی در خاک فرانسه، کمی پس از آن منتشر شد که نشریه آلمانی اشپیگل در گزارشی تحقیقی نوشت که تهران برای انجام حملات علیه یهودیان و اسرائیلی‌ها به طور «سیستماتیک» اقدام به استخدام مجرمان و جنایتکاران در اروپا کرده است.
خردادماه نیز، سازمان اطلاعات و امنیت سوئد نیز اعلام کرده بود جمهوری اسلامی از باندهای تبهکار سوئدی برای انجام «اعمال خشونت‌آمیز» علیه اسرائیل و سایر کشورها استفاده می‌کند.
