با کنارهگیری وزیران دو حزب مذهبی از دولت بنیامین نتانیاهو، کابینهٔ او که از حمایت اکثریت در مجلس برخوردار بود، به دولت اقلیت تبدیل شد.
احزاب مذهبی «شاس» و «یهودیت توراتی» بهدلیل ناخشنودی از لایحهٔ دولت برای اجبار جوانان مذهبی به خدمت در ارتش، وزیران خود را از دولت خارج کردند.
به گزارش رسانههای اسرائیل، وزیران ادیان و رفاه اجتماعی که از اعضای حزب «شاس» بودند، روز پنجشنبه ۲۶ تیر نامهٔ کنارهگیری خود را به دولت ارائه کردند.
سایر وزیران حزب «شاس» روز چهارشنبه کنارهگیری کرده بودند و وزیران حزب «یهودیت توراتی» هم روز سهشنبه از پست خود کنار رفته بودند.
با احتساب شمار نمایندگان این دو حزب که ۱۷ تن بود، تعداد نمایندگان حامی دولت در کنست، پارلمان اسرائیل، به ۵۰ تن از ۱۲۰ عضو کاهش یافت.
تضعیف دولت ریشه در اختلافنظرها بر سر لایحهای دارد که قرار است معافیت نظامی مردان جوان مذهبی را تنظیم کند.
هر دو حزب گفتهاند خروج وزیرانشان از دولت هنوز به مفهوم تلاش برای ساقط کردن ائتلاف نیست و هنوز فرصتی برای حل اختلاف قائل شدهاند.
بنیامین نتانیاهو، رهبر حزب حاکم لیکود، هنوز با تهدید انتخابات زودهنگام روبهرو نیست، با این حال، وضعیت ایجادشده یک بحران جدی برای بقای دولت او محسوب میشود.
کنارهگیری وزیران دو حزب مذهبی نشان ناکامی آقای نتانیاهو در تلاشهای دورهٔ اخیرش با هدف قانع کردن رهبران مذهبی این دو حزب برای ماندن در دولت تعبیر شده است.
تعطیلات سالانهٔ کنست از پنجم مرداد تعطیلات آغاز میکند و این دورهٔ چند هفتهای فرصتی به نتانیاهو خواهد داد تا معضل تفرقهانگیز خدمت سربازی مذهبیون را حل کند.
به گزارش رسانههای اسرائیل، رهبری یک دولت اقلیت در شرایطی که جنگ در غزه ادامه دارد و اسرائیل هنوز در فضای پس از جنگ با ایران به سر میبرد، به میزان قابلتوجهی آزادی عمل سیاسی و دیپلماتیک بنیامین نتانیاهو را تضعیف میکند.
جزئیات محل اختلاف
ائتلاف دولت ابتدا در نظر داشت لایحهای را به پارلمان ارائه کند که چهار هزار و ۸۰۰ تن از جوانان مذهبی از خدمت در ارتش معاف شوند. در نتیجهٔ فشار احزاب مذهبی، دولت این رقم را در لایحهٔ خود به پنج هزار و ۷۰۰ نفر افزایش داد.
لایحه همچنین مجازاتی را برای مذهبیونی که از خدمت در ارتش خودداری کنند در نظر گرفته و از جمله تعیین کرده که ممکن است تا ۳۰ سال از دریافت گواهینامهٔ رانندگی محروم شوند و یا برای خروج از اسرائیل با مانع روبهرو گردند.
یولی ادلشتین، سیاستمدار ارشد حزب لیکود که رئیس کمیسیون امور دفاعی و خارجهٔ کنست است، از حامیان اصلی تنظیم این لایحه بود.
اسرائیل از زمان داوید بنگوریون که اولین نخستوزیر این کشور بود، به مردان مذهبی خود معافیت از خدمت در ارتش را بهطور خودکار اعطا کرده است.
احزاب مذهبی میگویند که مردان جوان این جامعه بر دروس تورات در یشیواها متمرکز هستند و این نگرانی وجود دارد که خدمتشان در ارتش آنها را از ارزشهای جامعهٔ مذهبی دور کند.
اقدام ارتش در دورهٔ اخیر در ایجاد یگانهای ویژه مانند لشکر «حاشمونائیم» تنها برای سربازان مذهبی، احزاب مذهبی را راضی نکرده است.
پس از حملهٔ گروه افراطی حماس به اسرائیل در مهر ۱۴۰۲ که اسرائیل وارد جنگی طولانی شد و صدها تن از نظامیان جوان از خانوادههای سنتی یا غیرمذهبی کشته شدند، بخش چشمگیری از افکار عمومی اسرائیل علیه معافیت مردان مذهبی از خدمت در ارتش، که آن را یک بیعدالتی دیرینه میدانند، اعتراض کردند.
نبود شمار کافی نیروهای کادر موجب شد که ارتش برای جنگ با حزبالله در شمال اسرائیل و نیز جنگ در غزه، بارها نیروهای ذخیرهٔ خود را به خدمت فرا بخواند.
احزاب مذهبی با توجه به جنگ اخیر اسرائیل و ایران، تلاش برای وادار کردن ائتلاف دولت جهت معاف کردن جوانان مذهبی از خدمت در ارتش را متوقف کرده بودند، اما پس از این جنگ، کوششهای خود را تشدید و تهدید به خروج وزیران خود را سرانجام عملی کردند.
به گزارش آی۲۴ (شبکهٔ ۲۴ اسرائیل)، با خروج وزیران دو حزب مذهبی، دو حزب راست افراطی «اقتدار یهودی» به رهبری ایتامار بنگویر و «صهیونیسم مذهبی» به رهبری بتسالئل اسموتریچ، که در ائتلاف دولت هستند، بنیامین نتانیاهو را برای واگذار کردن پستهای خالیشده به آنها زیر فشار گذاشتهاند.
آی۲۴ افزود، نمایندگانی در حزب لیکود نیز که وزیر نشده بودند، تلاش دارند پستهای خالیشده را به دست بگیرند و برخی از وزیران کنونی لیکود نیز در تقلای بهبود پست وزارتی خود هستند.
اگر دولت بنیامین نتانیاهو بر سر کار بماند، پاییز سال آینده، پس از بیش از چهار سال و نیم، در انتخابات بعدی محک خواهد خورد.