کمیتۀ نروژی نوبل ماریا کورینا ماچادو، فعال مخالف حکومت ونزوئلا را که از چهرههای سرشناس جنبش دموکراسیخواهی در این کشور و از منتقدان سرسخت نیکلاس مادورو است، بهعنوان برندۀ جایزۀ صلح نوبل سال ۲۰۲۵ معرفی کرد.
ماریا کورینا ماچادو زادهٔ ۷ اکتبر ۱۹۶۷ در کاراکاس است. او سیاستمدار، مهندس صنایع و از برجستهترین چهرههای اپوزیسیون ونزوئلا است که دولت او را ممنوعالخروج هم کرده است.
خانم ماچادو از خانوادهای ثروتمند و بانفوذ میآید و تحصیلاتش را در رشته مهندسی صنعتی در دانشگاه کاتولیک آندرس بلو در کاراکاس و سپس در مدرسه حکومت کندی در دانشگاه هاروارد به پایان رسانده است.
ماچادو در سال ۲۰۰۲ یکی از بنیانگذاران سازمان «سوماته» بود؛ نهادی غیردولتی که برای شفافیت و نظارت بر انتخابات فعالیت میکرد و نقش مهمی در همهپرسی سال ۲۰۰۴ علیه هوگو چاوز داشت.
او در سال ۲۰۱۰ بهعنوان نماینده به مجلس ملی ونزوئلا راه یافت و به یکی از صدای اصلی مخالفان حکومت چاوز و سپس مادورو تبدیل شد.
در سال ۲۰۱۴ بهدلیل شرکت در اعتراضات سراسری و انتقادهای تند از حکومت، از مجلس اخراج و سپس از حق نامزدی سیاسی محروم شد. با این حال، او به فعالیتهای خود ادامه داده و در سالهای اخیر به رهبر جنبش اپوزیسیون «ونته ونزوئلا» (بهمعنای "بهپا خیز ونزوئلا") تبدیل شده است.
ماچادو از مدافعان اقتصاد آزاد، حقوق بشر و روابط نزدیکتر با غرب است و بهویژه پس از بحرانهای انسانی و اقتصادی گسترده در ونزوئلا، چهرهای محبوب میان مخالفان مادورو و بخشی از جامعه بینالمللی شده است.
اعلام برندۀ نوبل ۲۰۲۵ در حالی است که در روزهای اخیر و در میان گمانهزنیهای بسیار، نام دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، نیز بهعنوان برنده یاد شده بود؛ بهخصوص که اعلام نام برندۀ صلح نوبل مصادف شد با توافقی که براساس طرح دونالد ترامپ و با فشار او بین اسرائیل و گروه افراطی حماس برای آتشبس به دست آمد؛ توافقی که میتواند گام نخست برای پایان گرفتن بیش از دو سال جنگ در غزه باشد.
با این حال پنج عضو کمیتۀ نروژی نوبل روز دوشنبهای که گذشت، یعنی پیش از حاصل شدن توافق مصر، جلسۀ نهایی خود را برگزار کردند تا بیانیه مربوط به انتخابشان را نهایی کنند؛ تصمیمی که معمولاً چند روز پیش از جلسۀ نهایی گرفته میشود.
آقای ترامپ که از ژانویه برای دومین دوره به کاخ سفید بازگشته، بارها اصرار کرده که بهدلیل نقش خود در حلوفصل «درگیریهای متعدد» شایستۀ دریافت جایزه نوبل است، اما برخی ناظران میگویند این ادعا «اغراقآمیز» به نظر میرسد.
رئیسجمهور آمریکا روز پنجشنبه در پاسخ به پرسش خبرنگاران دربارۀ شانس خود برای بردن این جایزه گفته بود: «نمیدانم قرار است چه کنند، اما این را میدانم که هیچکس در تاریخ هشت جنگ را در مدت ۹ ماه حل نکرده است. من هشت جنگ را متوقف کردهام. چنین چیزی هرگز پیش نیامده بود.» او افزود غزه «بزرگترینِ آنها» بوده است.
برخی رهبران دنیا نیز اعلام کرده بودند که دونالد ترامپ را برای دریافت جایزه صلح نوبل نامزد کردهاند. کمیته نروژی نوبل برای نامزدی رسمی جایزه صلح نوبل ضربالاجل قانونی و مشخص دارد و پیشنهادهای رسمی باید تا پایان روز ۳۱ ژانویه سالی که جایزه در آن اهدا میشود، به کمیته نوبل در اسلو برسد.
نام هر نامزدی که پس از ۳۱ ژانویه ارسال شود، معمولاً برای دوره بعدی (یعنی جایزۀ سال آینده) در نظر گرفته میشود.
۳۳۸ فرد و سازمان برای برای جایزۀ صلح نوبل ۲۰۲۵ نامزدشده بودند. فهرست نامزدها تا ۵۰ سال محرمانه میماند.
شاهزاده رضا پهلوی با انتشار متنی در شبکه ایکس، دریافت این جایزه را به ماریا کورینا ماچادو تبریک گفت و او را «مدافع خستگیناپذیر دموکراسی و کرامت در ونزوئلا و چراغ امید برای آزادیخواهان در سراسر جهان» توصیف کرد.
او افزود: «ایرانیان در کنار مردم ونزوئلا در مبارزهشان ایستادهاند. بهزودی هر دو ملت ما آزاد خواهند شد.»
سال گذشته، جایزه صلح نوبل به «نیهون هیدانکیو»، انجمن بازماندگان بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی که علیه سلاحهای هستهای فعالیت میکنند، تعلق گرفت.
سال پیش از آن نیز، نرگس محمدی، فعال حقوقبشر ایرانی، برندۀ این جایزه شد.
جایزه صلح نوبل شامل یک دیپلم، یک مدال طلا و چکی به مبلغ ۱.۲ میلیون دلار است.