دایان کیتون، بازیگر سرشناس و یکی از محبوب‌ترین ستارگان سینمای نیم قرن خیر، در ۷۹سالگی در کالیفرنیا درگذشت.
خانم کیتون در ماه‌های اخیر از انظار عمومی دور بود و هیچ گزارشی از بیماری‌اش منتشر نشده بود و خبر درگذشت او ناگهانی بود.
خانوادۀ او نیز که شامگاه شنبه ۱۹ مهر خبر درگذشت او را اعلام کرد، از ارائه جزئیات بیشتر خودداری و درخواست کردند حریم خصوصی و خانواده‌اش محفوظ بماند.
دایان کیتون از زمان بازی در فیلم «آنی هال» در سال ۱۹۷۷ که برایش جایزۀ اسکار بهترین بازیگر زن را به ارمغان آورد، به یکی از ماندگارترین چهره‌های تاریخ سینما تبدیل شد.
نخستین نقش مهم دایان کیتون در فیلم «پدرخوانده» در کنار آل پاچینو بود؛ نقشی که در دو دنباله‌ی بعدی نیز تکرار کرد.
او همچنین سه بار دیگر هم در رشتۀ «بهترین بازیگر نقش اول زن» نامزد اسکار شده بود.
بازیگری با امضایی شخصی
کیتون با نقش «کی آدامز» در سه‌گانه مشهور «پدرخوانده» و همکاری‌هایش با وودی آلن در دهه ۱۹۷۰ به شهرت رسید. او در فیلم «آنی هال» (۱۹۷۷) نقش دوست‌دختر شوخ‌طبع شخصیت اصلی، «الوای سینگر»، را بازی کرد؛ فیلمی که علاوه بر جایزه اسکار بهترین بازیگر زن برای او، جوایز بهترین فیلم، بهترین کارگردان و بهترین فیلمنامه را نیز گرفت.
کیتون در طول همکاری‌اش با وودی آلن در هشت فیلم بازی کرد، از جمله «دوباره بنواز سام»، «منهتن» و «راز قتل در منهتن». سبک بازی و پوشش او در «آنی هال» – شامل کت‌وشلوارهای گشاد مردانه و کلاه‌های بزرگ – به یکی از نمادهای فرهنگی آن دوران تبدیل شد.
از «پدر عروس» تا «باشگاه کتاب»
کیتون در دهه‌های بعد نیز با نقش‌هایی متفاوت محبوب ماند. در کمدی خانوادگی «پدر عروس» (۱۹۹۱) در کنار استیو مارتین نقش همسر مهربان و مضطرب او را ایفا کرد. در سال‌های پایانی فعالیتش، با فیلم‌هایی چون «باشگاه کتاب» (۲۰۱۸) و «پامز» (۲۰۱۹) تصویری تازه از زنان مسن اما پرانرژی و مستقل ارائه داد.
او برنده جوایز بفتا و گلدن گلوب بود و سه بار دیگر برای اسکار نامزد شد؛ برای فیلم‌های «سرخ‌ها»، «اتاق ماروین» و «یه چیزی باید بدهی».
چهره‌ای متفاوت در هالیوود
آکادمی علوم و هنرهای سینمایی در بیانیه‌ای نوشت: «برخی بازیگران احساسات را بازی می‌کنند، اما دایان کیتون درون آن‌ها زندگی می‌کرد.»
در سال ۲۰۱۷، مؤسسه فیلم آمریکا جایزه دستاورد هنری مادام‌العمر خود را به او اهدا کرد و او را «غیرمتعارف، بدعت‌گذار و یگانه» توصیف کرد.
اندی مک‌داول، بازیگر و همکار کیتون در فیلم «قهرمان گسسته»، گفت: «از این‌که زمانی را در کنار چنین زن شگفت‌انگیزی گذراندم، خوش‌شانس بودم. از رفتنش دل‌شکسته‌ام.»
بتی میدلر، هم‌بازی او در فیلم «باشگاه همسران اول»، در واکنش به خبر درگذشتش در اینستاگرام نوشت: «او بامزه، کاملاً اصیل و بی‌هیچ نیرنگ یا رقابتی بود. همان بود که می‌دیدی.»
گلدی هاون، دیگر هم‌بازی‌اش، نیز نوشت: «دایان رگه‌ای از غبار پَری از خود به‌جا گذاشت، پر از ذرات نور و خاطراتی فراتر از تصور.»
همراهی با وودی آلن و حاشیه‌ها
در بحبوحۀ رسوایی‌های جنسی هالیوود در سال ۲۰۱۷ و بازگشت دوباره اتهامات علیه وودی آلن، کیتون در توئیتی نوشت: «وودی آلن دوست من است و همچنان به او ایمان دارم.»
این موضع‌گیری یکی از معدود جنجال‌های زندگی حرفه‌ای او بود. کیتون در گفت‌وگویی با خبرگزاری فرانسه در سال ۲۰۱۹ گفت: «در طول پنجاه سال فعالیت، هرگز مورد آزار قرار نگرفتم. شاید من اصلاً سوژه آزار نبودم.»
لبخندی که خاموش نخواهد شد
کیتون با لبخند گرم و حضور پرانرژی‌اش، دهه‌ها بر پرده سینما درخشید. او با نگاهی شوخ‌طبعانه به زندگی و پیری می‌گفت: «با بالا رفتن سن، زندگی آسان‌تر می‌شود. چون دیگر چیزی برای از دست دادن نداری. این حقیقت است، باید با آن روبه‌رو شوی.»
دایان کیتون با نام اصلی «دایان هال» در ۵ ژانویه ۱۹۴۶ در لس‌آنجلس به دنیا آمد. او با بازیگران مشهوری چون وودی آلن، آل پاچینو و وارن بیتی روابط عاشقانه داشت، اما هرگز ازدواج نکرد. خودش با شوخی می‌گفت: «بیشتر آدم‌های سینما ازدواج می‌کنند و بعد طلاق می‌گیرند، اما من حتی ازدواج هم نکردم. یعنی شکست خورده‌ام!»
او دو فرزندخوانده به نام‌های دکستر و دوک از خود به جا گذاشته است.
