نشریه آمریکایی اکسیوس، با انتشار تصویر دعوتنامۀ رئیسجمهور آمریکا از سران کشورها برای حضور در مراسمی که قرار است با عنوان امضای «طرح صلح خاورمیانه» در مصر برگزار شود، نوشت که نخستوزیر اسرائیل در این مراسم حضور ندارد اما از ایران نیز برای شرکت در این نشست دعوت شده است.
در همین حال که تدارکات در مصر برای برگزاری نشست سران کشورهای حامی صلح در جریان است و همزمان با سومین روز آتشبس در جنگ غزه، اسرائیلیها خود را برای استقبال از گروگانهایی آماده کردهاند که قرار است آزاد شوند.
نشست شرمالشیخ به دعوت دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، و با همراهی عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر، برگزار خواهد شد؛ نشستی که آقای ترامپ بهخاطر آن روز دوشنبه عازم خاورمیانه میشود و از بسیاری از کشورها هم برای شرکت در آن دعوت شده است.
نشریه آمریکایی اکسیوس در کنار کشورهایی چون ژاپن، اسپانیا، ارمنستان و کانادا، از ایران نیز برای شرکت در این نشست دعوت شده است. برخی منابع غیررسمی دیگر نیز به این موضوع اشاره کردهاند، اما منابع رسمی در تهران و واشینگتن هنوز واکنشی به این خبر ابراز نکردهاند.
وبسایت انگلیسیزبان ایراننوانس، که از داخل ایران بهروز میشود و به محافل قدرت در تهران نزدیک است، نیز نوشت که از دعوت ایران مطلع شده اما انتظار نمیرود که مقامات جمهوری اسلامی در این کنفرانس شرکت کنند.
در سوی دیگر این ماجرا در اسرائیل، همزمان با سومین روز آتشبس در جنگ غزه، اسرائیلیها خود را برای استقبال از گروگانهایی آماده کردهاند که قرار است از دست گروه افراطی حماس در غزه رها شوند.
از خود غزه هم گزارش میرسد که نیروهای مسلح بیشتری از حماس دوباره با حضور در اماکن عمومی در باریکهٔ غزه در حال به دست گرفتن کنترل اوضاع دیده شدهاند؛ گروهی که آمریکا و اتحادیه اروپا آن را یک سازمان تروریستی میدانند.
این تحولات در شرایطی است که رئیسجمهور آمریکا که مبتکر طرح ۲۰ مادهای برای پایان جنگ و رهایی گروگانهای اسرائیلی بود، روز دوشنبه به اسرائیل و مصر سفر خواهد کرد.
بر اساس گزارش اکسیوس، آلمان، فرانسه، بریتانیا، ایتالیا، قطر، امارات متحدهٔ عربی، اردن، ترکیه، عربستان سعودی، پاکستان و اندونزی در سطح رهبران یا مقامات ارشدی مانند وزارت خارجه در نشست حمایت از طرح صلح ترامپ شرکت خواهند کرد، اما اجلاس بدون حضور نخستوزیر اسرائیل برگزار میشود.
رسانههای منطقه گزارش دادند که گروه افراطی حماس نیز که از سوی آمریکا و اتحادیهٔ اروپا تروریستی شناخته شده، در نشست مصر نمایندهای نخواهد داشت.
برگزاری اجلاس برای روز دوشنبه یا احتمالاً سهشنبه در شرایطی است که هنوز باید بر سر امنیت و حکومت آتی در غزه و بازسازی این باریکه توافقهای بیشتری بهدست آید.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، در آستانهٔ سفر به مصر «برای حمایت از توافق صلح در غزه» گفت با رهبران در مورد «گامهای بعدی در مسیر اجرای طرح صلح» گفتوگو خواهد کرد.
دفتر کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، حضور او در اجلاس مصر را تأیید و اعلام کرد که بریتانیا ضمن تقدیر از کوششهای دونالد ترامپ در راه صلح خاورمیانه، بر لزوم همکاری بینالمللی برای کمک به اجرای مراحل بعدی طرح صلح آمریکا تأکید دارد.
دفتر آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز از حضور او در اجلاس مصر خبر داد.
بیانیهٔ وزارت خارجهٔ مصر در خصوص اجلاس در منطقهٔ شرمالشیخ با میزبانی عبدالفتاح سیسی و دونالد ترامپ حاکی است که هدف، «پایان دادن به جنگ در غزه، تقویت تلاشها برای دستیابی به صلح و ثبات در خاورمیانه و گشودن صفحهٔ جدیدی از امنیت و ثبات منطقهای» است.
ارتش اسرائیل از ظهر جمعه از بخشی از غزه عقبنشینی کرد و به پشت «خط زرد» که در نقشهٔ پیوست طرح صلح آمریکا تعیین شده بود، بازگشت. حماس متعهد شده در ۷۲ ساعت پس از عقبنشینی ارتش اسرائیل تا «خط زرد»، گروگانهای زنده و جسد گروگانهای جانباخته را به اسرائیل تحویل دهد.
ییسرائل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل، روز یکشنبه ۲۱ مهر گفت پس از مرحلهٔ بازگرداندن گروگانهایمان، «چالش بزرگ بعدی اسرائیل، ویران کردن تمام تونلهای تروریستی حماس در غزه است». او گفت این امر از طریق یک سازوکار بینالمللی با رهبری آمریکا انجام خواهد شد و اسرائیل نیز بر آن نظارت خواهد داشت.
آقای کاتس افزود خلع سلاح غزه و خنثی کردن حماس، هدف اصلی اسرائیل از موافقت با طرح بوده و او به ارتش اسرائیل دستور داده برای تحقق این هدف آماده شوند.
استیو ویتکاف در «میدان گروگانها»
دهها هزار اسرائیلی شنبهشب با حضور در «میدان گروگانها» در تلآویو از استیو ویتکاف، نمایندهٔ ویژهٔ آمریکا در امور خاورمیانه، جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، و ایوانکا ترامپ، دختر رئیسجمهور آمریکا، استقبال و از آنها به خاطر کوشش برای بازگرداندن گروگانهای اسرائیلی تقدیر کردند.
اسرائیلیها در دو سال اخیر تجمعهای اعتراضی بیوقفهای را در میدان موزهٔ تلآویو برای ایجاد فشار به دولت اسرائیل جهت حمایت از معامله برای آزادی شهروندان به گروگانگرفتهشده برگزار کرده بودند. این میدان از آغاز این تظاهرات به دلیل حضور مستمر این کنشگران به «میدان گروگانها» تغییر نام داده است.
با این حال، به گزارش رسانههای اسرائیل، شعارهای تجمعکنندگان عمدتاً در حمایت از دونالد ترامپ و ایالات متحدهٔ آمریکا سر داده شد و آنها با شنیدن نام بنیامین نتانیاهو از زبان استیو ویتکاف، نخستوزیر خود را هو کردند تا به او اعتراض کنند.
استیو ویتکاف، جرد کوشنر و ایوانکا ترامپ پیش از سخنرانی، با خانوادهٔ گروگانها در این میدان دیدار و گفتوگو کردند.
گال هیرش، نمایندهٔ اسرائیل در مذاکرات و مسئول ارتباط با خانوادهٔ گروگانهای اسرائیلی، به این خانوادهها خبر داده که حماس به احتمال زیاد بامداد روز دوشنبه، ۲۱ مهر، گروگانها را رها خواهد کرد.
به گزارش رسانههای اسرائیل، هنوز معلوم نیست حماس جسد چند تن از گروگانهای کشتهشده را تحویل خواهد داد، اما این گروه مدعی شده که از محل خاک شدن برخی از اجساد خبر ندارد، زیرا افرادی که مسئول مراقبت از گروگانها بودهاند، در بمبارانهای اسرائیلی کشته شدهاند.
طبق بندهای فرعی توافق صلح، یک گروه بینالمللی برای تعیین محل جسد گروگانهایی که حماس نتواند آنها را تا دوشنبه تحویل دهد، کار خود را از دوشنبه آغاز خواهد کرد و حماس «موظف» شده تا اطلاعات خود را در این زمینه با این گروه به اشتراک بگذارد.
ارتش اسرائیل ارزیابی کرده که ۲۰ گروگان زنده هستند، ۲۷ گروگان احتمالاً کشته شده و جسد یک افسر نیز که از جنگ سال ۲۰۱۴ نزد حماس است، بهعنوان گروگان چهلوهشتم باید به اسرائیل تحویل شود.
همزمان سازمان زندانهای اسرائیل، ۱۹۵۰ زندانی فلسطینی، شامل ۲۵۰ تن را که به جرم قتل مردم اسرائیل حبس ابد یا حبسهای سنگین داشتهاند، روز دوشنبه آزاد خواهد کرد.
اسرائیل با آزاد کردن چند تن از زندانیان مهم فلسطینی مانند مروان برغوثی، عبدالله برغوثی و احمد سعدات که از فرماندهان ارشد گروههای مهم فلسطینی و طراح حملات مرگبار به مردم اسرائیل بودهاند، مخالفت کرده است.
«کوروش کبیر زنده است؛ دونالد ترامپ»
در آستانهٔ سفر دونالد ترامپ به اسرائیل، پوسترهای بزرگ تقدیر و حمایت از رئیسجمهور آمریکا با عنوان «کوروش کبیر زنده است؛ دونالد ترامپ»، برای استقبال از او که قرار است روز دوشنبه وارد اسرائیل شود، در جادهها و دیوار ساختمانهای بلند اورشلیم و تلآویو نصب شده است.
اشاره به «کوروش کبیر» یادآور احترامی است که در کتاب مذهبی یهودیان در قبال کوروش کبیر، پادشاه هخامنشی، بهخاطر بازسازی معبد مقدس یهودیان و بازگرداندن یهودیان به اورشلیم بیان شده است.
آقای ترامپ گفته است شاید خود هنگام آزادی گروگانهای اسرائیلی آنجا (اسرائیل) باشد. خانوادهٔ گروگانها از زمان بازگشت آقای ترامپ به قدرت تأکید داشتند تنها میتوانند به تلاش او برای آزاد کردن فرزندانشان تکیه کنند.
به گزارش رسانههای اسرائیل، آقای ترامپ پیشازظهر دوشنبه در یک سفر چند ساعته به اسرائیل، با گروگانهای آزادشده و خانوادهٔ آنها و همچنین با نخستوزیر و رئیسجمهور اسرائیل دیدار میکند و در کنست، پارلمان اسرائیل، سخنرانی خواهد کرد.
آقای ترامپ چهارمین رئیسجمهور آمریکا در ۷۸ سال گذشته است که برای سخنرانی در کنست دعوت شده است. این نخستین دیدار آقای ترامپ از اسرائیل پس از بازگشت به کاخ سفید است.
بر اساس این گزارشها، دونالد ترامپ دوشنبه شب با ترک اسرائیل، وارد مصر خواهد شد.
نیروهای حماس در اماکن عمومی غزه
دو سال و سه روز پس از حملهٔ هزاران تن از نیروهای گروه افراطی حماس به شهرها و کیبوتصهای جنوب اسرائیل که سرآغاز جنگ ارتش اسرائیل در غزه شد، از ظهر جمعه صدای آتشباری در غزه خاموش شده است.
گزارشهای رسانههای منطقه و گزارشگران محلی از غزه حاکی است که آتشبس فعلاً رعایت شده است. بهگفتهٔ شاهدان، بولدوزرهای شهرداری در نقاط مختلف غزه، که زیر نظر حماس بوده، کار آواربرداری را آغاز کردهاند.
صدها هزار تن از ساکنین که در طول جنگ بارها جابهجا شده بودند، با استفاده از فرصت آتشبس با پای پیاده یا هر وسیلهٔ دیگر مانند گاری، در راه بازگشت به خانههای خود هستند، در حالیکه دستکم ۸۰ درصد از خانههای این باریکه در طول جنگ ویران شد.
گروه حماس در کانال تلگرامی خود به هفت هزار نیرویش فرمان داده که برای «کنترل» اوضاع به سر کار بازگردند.
افرادی از شبهنظامیان حماس درحالیکه اسلحهٔ خود را حمل میکنند، در میانهٔ ویرانیها در نقاط مختلفی که ارتش اسرائیل از آن خارج شده، مانند اردوگاه جبالیا حضور دارند. آنها به خبرگزاریها گفتند حضورشان برای جلوگیری از «هرجومرج» ضروری است.
با این حال، فیلمهایی از تیراندازی نیروهای حماس بهسوی افرادی در غزه منتشر شده که این گروه ظاهراً آنها را به همکاری با اسرائیل متهم کرده است. روزنامهٔ الشرقالاوسط از اعدام شماری در سه روز اخیر و بازداشت افراد دیگری از سوی حماس خبر داده است.
با این حال، گروههای مسلحی که مخالف حماس بودند، مانند گروه «ابوشباب» گفتهاند که به فعالیت خود علیه حماس ادامه خواهند داد.
شبکهٔ کان اسرائیل گزارش داد که ارتش اسرائیل برای حمایت از شبهنظامیان مخالف حماس، آنها را در بخشی از غزه که هنوز ارتش اسرائیل در آنها مستقر است، زیر حمایت دارد. این گزارش شنبهشب افزود که ارتش اسرائیل تسلیحاتی را نیز در اختیار این مخالفان حماس قرار داده است.
بهگفتهٔ کارمندان سازمان ملل متحد، صدها کامیون حامل کمکهای اساسی و بهداشتی در انتظار ورود به غزه است. مصر اعلام کرده که گذرگاه رفح در مرز این کشور و غزه را از سهشنبه ۲۳ مهر باز خواهد کرد.