شبه‌نظامیان حوثی یمن که از سوی جمهوری اسلامی ایران حمایت می‌شوند، در دو سال اخیر به‌خاطر برگزاری رشته تظاهرات‌‌شان در حمایت از فلسطینی‌ها و همچنین حملات موشکی‌شان به اسرائیل در جریان جنگ غزه به صدر خبرهای بین‌المللی آمده‌اند.
اردیبهشت امسال، پس از چند هفته حملات آمریکا به حوثی‌ها، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، هنگام اعلام توافق حوثی‌ها برای توقف حمله به کشتی‌ها در دریای سرخ، گفت: «ما به‌شدت آن‌ها را هدف قرار دادیم. توان تحمل‌شان زیاد بود… می‌شود گفت خیلی سرسخت و شجاع هستند.»
مردم یمن چه دیدگاهی در مورد حوثی‌ها دارند و آن‌هایی که موفق به فرار از مناطق تحت کنترل حوثی‌ها شده‌اند، درباره شیوهٔ حکومت آن‌ها چه می‌گویند؟
خبرگزاری رویترز در نتیجهٔ مصاحبه با صدها یمنی که از مناطق تحت کنترل حوثی‌ها گریخته‌اند، می‌گوید بسیاری از کسانی که زیر سلطهٔ حوثی‌ها زندگی کرده‌اند، دیدگاه کاملاً متفاوتی دارند.
براساس این گزارش، مصاحبه‌شوندگان از گروهی گفته‌اند که منتقدان را ساکت می‌کند، مردم را به گرسنگی می‌کشاند و از کمک‌های غذایی بین‌المللی برای وادار کردن والدین به اعزام فرزندان‌شان به جبهه استفاده می‌کند.
عبدالسلام، کشاورز ۳۷ ساله‌ای که پس از فرار از مناطق حوثی‌نشین در اردوگاه آوارگان زندگی می‌کند، گفت: «مردم بین دو سنگ آسیاب گرفتار شده‌اند. حوثی‌ها به شما می‌گویند یا با ما باشید و در ازای آن یک سبد غذا بگیرید تا از گرسنگی نمیرید، یا هیچ چیز نصیب‌تان نمی‌شود.»
مانند بسیاری دیگر، عبدالسلام به شرط استفاده از نام کوچک خود حاضر به مصاحبه شد، چون هنوز بستگانی در مناطق حوثی‌ها دارد.
رویترز می‌گوید مصاحبه با غیرنظامیان یمنی و ده‌ها امدادگر و بررسی اسناد داخلی سازمان‌های کمک‌رسانی سازمان ملل نشان می‌دهد حوثی‌ها چگونه کنترل آهنین خود را حفظ می‌کنند: با مالیات‌های سنگین بر مردم فقیر، دست‌کاری سیستم کمک‌های بین‌المللی و زندانی کردن صدها نفر.
سازمان‌های امدادی بارها با بازداشت‌های گسترده روبه‌رو شده‌اند. در اواخر اوت، برنامه جهانی غذا اعلام کرد ۱۵ کارمندش پس از یورش نیروهای حوثی به دفتر این سازمان در صنعا بازداشت شده‌اند. سخنگوی سازمان ملل متحد اعلام کرد که تعداد کل کارکنان سازمان ملل که از سال ۲۰۲۱ به طور خودسرانه در یمن در بازداشت هستند، به ۵۳ نفر رسیده است.
ابوحمزه که چند سال پیش از مناطق حوثی‌نشین گریخته است، می‌گوید: «مردم نمی‌توانند نفس بکشند. ما زیر سلطه شبه‌نظامیانی هستیم که لباس دین پوشیده است.»
رویترز می‌گوید نتوانسته همهٔ جزئیات روایت او و دیگران را تأیید کند، اما گزارش‌ها از آزار حوثی‌ها مشابه و سازگار بوده است.
در مقابل، ناصرالدین عامر، معاون دفتر رسانه‌ای حوثی‌ها، ادعا می‌کند یمنی‌ها می‌دانند موضع گروه در قبال غزه سبب شده هدف «کارزار شیطانی آمریکا و صهیونیسم» قرار گیرند که با مشارکت رژیم‌های سعودی و اماراتی و دیگران انجام می‌شود.
گرسنگی در سراسر یمن که از سال ۲۰۱۴ درگیر جنگ داخلی است، فراگیر است. طبق گزارش نهاد جهانی پایش گرسنگی (IPC)، بیش از ۱۷ میلیون از ۴۰ میلیون یمنی با «سطوح شدید ناامنی غذایی» مواجه‌اند.
کمک‌های مالی کشورهای اهداکننده برای پروژه‌های انسانی در یمن در حال کاهش است که تا حدی به ادامه انحراف کمک‌ها توسط حوثی‌ها مربوط می‌شود. وضعیت امسال بدتر شده است، زیرا بزرگ‌ترین منبع مالی کمک‌های انسانی در کشور، پس از توقف بسیاری از عملیات‌های آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID)، از دست رفت.
وزارت خارجه آمریکا در این باره گفت عدم همکاری حوثی‌ها برای رساندن ایمن کمک‌های حیاتی موجب افزایش گرسنگی در شمال یمن شده است.
پس از حملهٔ گروه افراطی حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، اسرائیل ضربات سنگینی به حماس در غزه و حزب‌الله در لبنان وارد کرده و حوثی‌ها را نیز هدف قرار داده است، از جمله حمله‌ای که منجر به کشته شدن نخست‌وزیر منصوب حوثی‌ها و چند وزیر شد. حوثی‌ها می‌گویند ده‌ها غیرنظامی نیز کشته شده‌اند. اما این حملات نتوانست آن‌ها را از پرتاب پهپاد و موشک به سمت اسرائیل باز دارد.
کارشناسان می‌گویند جنگ غزه به حوثی‌ها قدرت داده است. میساء شجاع‌الدین، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات استراتژیک صنعا، می‌گوید: «این گروه فهمید که می‌تواند از جنگ غزه بهره‌برداری کند و از تصویر تازه‌اش در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی خوشش آمد.» اما در داخل کشور «خشم مردم از حوثی‌ها افزایش یافته چون یمنی‌ها بهای حملات تلافی‌جویانهٔ اسرائیل را پرداخت کرده‌اند.»
سخنگوی حوثی‌ها اما این موضوع را رد کرد که گروهش از «اتفاقات غزه» بهره‌برداری کرده باشد و گفت شعار رسمی آن‌ها از روز نخست جنبش‌شان «مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل» بوده است.
کیش شخصیت
در جنگ داخلی یمن، عربستان و امارات از دولت رسمی حمایت می‌کنند و حکومت ایران از حوثی‌ها. عربستان حوثی‌ها را تهدید امنیتی می‌داند چون مناطق مرزی جنوبی‌اش را در کنترل دارند.
جنبش حوثی ریشه در فرقه زیدی اسلام شیعه دارد که زمانی بر شمال یمن حکومت می‌کرد. رهبر کنونی آن، عبدالملک الحوثی، در دهه ۴۰ زندگی خود، نزدیک به دو دهه است که رهبری گروه را بر عهده دارد و از زمان تصرف صنعا در ۲۰۱۴، چهرهٔ اصلی جنگ بوده است.
الحوثی که هرگز در انظار عمومی ظاهر نمی‌شود، سخنرانی‌های هفتگی خود را از طریق تلویزیون پخش می‌کند و جمعیت‌های بزرگی در میدان اصلی صنعا شعار معروف «الصرخة» سر می‌دهند: «الله اکبر، مرگ بر آمریکا، مرگ بر اسرائیل، نفرین بر یهود، پیروزی از آن اسلام است!»
او از طریق حلقه‌ای کوچک از معتمدان و اعضای خانواده و با ارعاب برآمده بر بازداشت و شکنجه هزاران یمنی مخالف خود حکومت می‌کند.
رویترز می‌گوید حوثی‌ها برنامه‌های شست‌وشوی مغزی گسترده‌ای نیز اجرا می‌کنند. کارمندان دولت مجبورند در جلسات هفتگی شرکت کنند که در آن سخنان الحوثی پخش می‌شود. تصویر و سخنان او سراسر صنعا بر بیلبوردها دیده می‌شود.
عبدالمالک، معلمی که در ژانویه ۲۰۲۴ از مناطق حوثی‌نشین گریخته است، می‌گوید: «مرا به‌خاطر نرفتن به جلسات تعلیق کردند و بعد از من خواستند برای تجمعات غزه پول بدهم. بدون حقوق زندگی ناممکن شد.»
حوثی‌ها اتهامات شکنجه و اجبار را تکذیب کرده‌اند و گفته‌اند این‌ها تبلیغات سعودی و اماراتی در خدمت آمریکا و اسرائیل است.
کنترل کمک‌های انسانی
از ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴، سازمان ملل ۲۸ میلیارد دلار برای کمک‌های بشردوستانه در یمن جمع‌آوری کرده است که حدود ۹ میلیارد دلار آن از طریق برنامه جهانی غذا (WFP) برای تغذیهٔ ۱۲ میلیون نفر در ماه، که بیشترشان در مناطق تحت کنترل حوثی‌ها هستند، هزینه شد.
اما گزارش‌ها حاکی است کمک‌ها غالباً به نیازمندان واقعی نرسیده است. بسیاری از آوارگان و کارکنان امدادی گفته‌اند فهرست دریافت‌کنندگان پر از نام‌های جعلی است و کمک‌ها به هواداران حوثی‌ها می‌رسد.
در نتیجه، برنامه جهانی غذا در سال ۲۰۲۳ توزیع غذا را در مناطق شمالی متوقف و اعلام کرد عملیات در مناطق حوثی‌نشین اکنون کاملاً متوقف شده است.
عامر سخنگوی حوثی‌ها گفت: «برنامه جهانی غذا بازوی آمریکا است و کارهای بشردوستانه پوششی برای عملیات سیاسی و نظامی علیه یمن است.»
حوثی‌ها حتی داده‌های مربوط به امنیت غذایی را نیز کنترل کرده‌اند و با بزرگ‌نمایی بحران گرسنگی سعی کرده‌اند کمک‌های بیشتری جذب کنند.
در همین حال، ناظران محلی سازمان ملل که باید توزیع کمک‌ها را رصد کنند، بازداشت یا تهدید شده‌اند. عدنان الحرازی، مدیر یک شرکت نظارتی، در سال ۲۰۲۳ بازداشت و در ۲۰۲۴ به ۱۵ سال زندان محکوم شد.
فرار از جهنم
ده‌ها هزار نفر از مناطق حوثی‌نشین گریخته‌اند تا از گرسنگی، فقر و سربازگیری کودکان نجات یابند. اما در اردوگاه‌های آوارگان در جنوب، زندگی آن‌ها هم در فقر و گرما می‌گذرد.
فولا الهادی، مادر چهار فرزند، به رویترز گفته است هر روز برای جمع‌کردن باقیماندهٔ غذا از رستوران‌ها ساعت‌ها پیاده می‌رود. او با این حال تأکید کرده که دست‌کم «می‌تواند شب‌ها بخوابد چون دیگر با خطر اعزام فرزندانش برای جنگ مواحه نیست.»
گروه‌های حقوق بشری می‌گویند حوثی‌ها از سال ۲۰۰۹ کودکان را به جبهه‌ها می‌فرستند و در جریان جنگ غزه این روند افزایش یافته است.
عبدالمغنی السنانی که در ۱۰ سالگی به اجبار سرباز شد، گفته است به او آموختند که راه بهشت از رهبرشان عبدالملک الحوثی می‌گذرد: «به ما می‌گفتند اگر برکت آقا را بگیریم، مستقیم به بهشت می‌رویم.»
سخنگوی حوثی‌ها اتهام استفاده از کودکان را «ساختگی» خوانده است.
