۴۰ روز پس از آن‌که پاکستان گذرگاه‌های مرزی خود را به روی هرگونه رفت‌وآمد و تجارت با افغانستان بست، سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل اعلام کرد اتاق‌های بازرگانی و سرمایه‌گذاری ایران و افغانستان تفاهم‌نامه‌ای برای همکاری تجاری امضا کردند.
این سفارت روز شنبه یکم آذر در اطلاعیه‌ای که در شبکۀ ایکس منتشر کرد، جزئیات بیشتری از این تفاهم‌نامه ارائه نداد اما نوشت که امضای آن چشم‌انداز همکاری بخش‌های خصوصی دو کشور را بهبود بخشید.
به‌گزارش رادیو آزادی، اتاق بازرگانی و سرمایه‌گذاری افغانستان اعلام کرده که ایران یکی از شرکای تجاری خوب افغانستان است و با امضای این تفاهم‌نامه، همکاری‌های دوجانبه در حوزه‌های تجارت، سرمایه‌گذاری و بخش خصوصی افزایش خواهد یافت.
خان‌جان الکوزی، عضو هیئت‌مدیرۀ این اتاق، در گفت‌وگو با رادیو آزادی گفته است که در حال حاضر حجم مبادلات تجاری افغانستان با ایران سالانه حدود دو و نیم میلیارد دلار است و تلاش‌ها برای افزایش این رقم ادامه دارد.
او افزود: «باور دارم روابط تجاری ما با ایران بیش از پیش بهبود خواهد یافت و مشکلات موجود با ایجاد اتاق مشترک بازرگانی حل می‌شود. علاوه بر این، موضوع ایجاد تسهیلات برای تاجران افغان در بندر چابهار نیز در دست بررسی است.»
پیشتر، مقامات طالبان در افغانستان گفته بودند این کشور محصور در خشکی، برای دور زدن پاکستان و جلوگیری از اختلالات تجاری، به طور فزاینده‌ای به بندر چابهار ایران روی آورده است.
خبرگزاری رویترز هم گزارش داده بود که آمارهای رسمی نشان می‌دهد این تغییر مسیر تأثیر قابل‌توجهی داشته است.
به‌گفتۀ عبدالسلام جواد آخوندزاده، سخنگوی وزارت بازرگانی حکومت طالبان، حجم تجارت با ایران در شش ماههٔ گذشته به ۱.۶ میلیارد دلار رسیده که از مبادلات ۱.۱ میلیارد دلاری با پاکستان پیشی گرفته است.
این در حالی است که پاکستان بیش از ۴۰ روز است تمامی گذرگاه‌های مرزی خود با افغانستان را بسته و تجارت بین دو کشور را متوقف کرده است؛ اقدامی که زیان مالی قابل‌توجهی به تاجران دو طرف وارد کرده است.
در واکنش به این تصمیم پاکستان، حکومت طالبان به تاجران افغان هشدار داده که قراردادهای تجاری خود را ظرف سه ماه آینده با پاکستان لغو کنند و ظاهراً در تلاش است مسیرهای جایگزین تجاری پیدا کند.
برخی رسانه‌های نزدیک به طالبان از جمله «رادیو حریت» به نقل از منابعی در بلخ گزارش داده‌اند که از یکم آذرماه روند صادرات میوه‌های خشک و تازه افغانستان از طریق بندر حیرتان به کشورهای آسیای میانه آغاز خواهد شد.
نورالدین عزیزی، وزیر صنعت و تجارت دولت طالبان، نیز هم‌اکنون برای گسترش روابط تجاری به هند سفر کرده است.
او در گفت‌وگو با رسانه‌های هندی گفته است که طالبان آماده‌ی واردات سیمان، دارو و مواد غذایی از هند و صادرات پنبه و میوه‌های خشک و تازه به آن کشور است.
شماری از تاجران افغان تلاش برای یافتن مسیرهای جایگزین تجاری را اقدامی مثبت می‌دانند، اما می‌گویند هزینه‌ی صادرات افغانستان به سایر نقاط جهان بالاست و بسیاری از تاجران توان پرداخت آن را ندارند.
بشیر افغان، یکی از این تاجران، به رادیو آزادی گفت: «یافتن مسیرهای جایگزین بسیار مهم و اقدامی درست است، اما تاجران، کشاورزان و باغداران ما توان و امکانات لازم برای بسته‌بندی کالاها طبق استانداردهای بین‌المللی را ندارند. علاوه بر آن، هزینه‌ی حمل کالاها بسیار بالاست و از عهده‌ی ما خارج است.»
پاکستان پس از درگیری‌های مرزی شدید میان دو طرف در امتداد خط دیورند، در ۱۱ اکتبر امسال، تمامی گذرگاه‌های مرزی از جمله تورخم را بست.
اتاق بازرگانی و سرمایه‌گذاری افغانستان اعلام کرده که در حال حاضر حدود سه هزار کانتینر کالای افغانستان در بندر کراچی پاکستان متوقف مانده که هر کانتینر روزانه ۱۰۰ دلار هزینه دارد.
از سوی دیگر، رسانه‌های پاکستانی گزارش داده‌اند که بسته شدن گذرگاه تورخم، به عمده‌فروشان در اسلام‌آباد و راولپندی میلیون‌ها روپیه زیان وارد کرده است.
طی چهار سالی که از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان می‌گذرد، روسیه تنها کشوری است که به‌طور رسمی حاکمیت این گروه بر افغانستان را به‌رسمیت شناخته، اما طالبان توانسته است پذیرش عملی (دفاکتو) جامعۀ جهانی را به‌طور نسبی به‌دست آورد.
