لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۵:۱۴

اختلاف در آژانس بین المللی انرژی اتمی بر سر اسرائيل


ساختما آژانس بین المللی انرژی اتمی در شهر وین.(عکس: AFP)
ساختما آژانس بین المللی انرژی اتمی در شهر وین.(عکس: AFP)

پنجاه و دومين نشست عمومی آژانس بين المللی انرژی اتمی در وين، با تصويب قطعنامه ای که در آن به طور غير مستقيم از اسراييل انتقاد کرد، به پايان رسيد.


اين قطعنامه که از کشورهای خاورميانه می خواهد از جنگ افزارهای اتمی را کنار بگذارند، در حالی به تصويب رسيد که بيشتر کشورهای عرب و اسلامی به دليل اصلاحيه ای که به اين قطعنامه افزوده شد، آن را تحريم کرده بودند.


در پیش نویس قبلی که کشورهای عربی و اسلامی از آن حمایت می کردند، از اسرائیل خواسته شده بود همه فعالیت های هسته ای خود را تحت نظارت آژانس قرار دهد.


اسرائیل تاکنون پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای، ان پی تی، را امضا نکرده است.


هر کشوری که این پیمان را امضا کند، باید درهای تاسیسات اتمی خود را بر روی بازرسان آژانس بگشاید و آژانس نیز در مقابل، به برنامه های صلح آمیز امضاکنندگان این پیمان کمک های فنی ارائه می دهد.


سطح اختلاف در کنفرانس عمومی آژانس به حدی بود که بيشتر نمايندگان کشورهای عرب هنگام رای گيری تالار نشست را ترک کردند.


يک ديپلمات غربی با اشاره به دامنه اختلافات در اين نشست به خبرگزاری «رويترز» گفت: «اين [کنفرانس] يک سيرک بود، بدترين کنفرانسی که در تاريخ آژانس بين المللی انرژی اتمی وجود داشته است.»


وی افزود: « تاکنون چنين خصومتی نديده بودم؛ با اين حال [کنفرانس] نمايانگر خصلت يکجانبه گرايانه عصری است که ما در آن زندگی می کنيم، همچنين [بيانگر] نبود روند صلح است.»


يک دپپلمات عرب نيز به این خبرگزاری گفت: «ما چگونه می توانيم به خواسته ای که ما را به ايفای تعهدات بين المللی مان فرامی خواند، مهر تاييد بزنيم، در حالی که اسراييل از پايبندی به همه معيارهای عدم گسترش تسليحات هسته ای خودداری می کند.»


خاورمیانه و برنامه های ابهام انگیز اتمی


اسرائيل تا سال ۲۰۰۶ داشتن جنگ افزارهای هسته ای را نه تاييد و نه تکذيب کرده بود. با اين حال، اهود اولمرت، نخست وزير اسرائيل، در مصاحبه با يک شبکه تلویزیونی آلمانی برای نخستين بار اعلام کرد که این کشور دارای جنگ افزار اتمی است.


در آن هنگام، اين موضع گيری با اعتراض بسياری از سياستمداران اسرائيلی روبرو شد، به طوری که خواستار استعفای وی شدند.


کشورهايی که قطعنامه آژانس را بايکوت کردند، می گويند در آن به اندازه کافی از اسرائيل انتقاد نشده است. در برابر اين کشورها، اسرائيل و کشورهای غربی قرار داشتند که خواستار آن بودند تا نامی از اسراييل در اين قطعنامه برده نشود.


کشورهايی که قطعنامه آژانس را بايکوت کردند، می گويند از اسراييل به اندازه کافی در اين قطعنامه انتقاد نشده است.

در نهايت، از مجموع کشورهايی که در رای گيری حاضر شدند، اين قطعنامه با ۸۲ رای موافق و ۱۳ رای ممتنع به تصويب رسيد. ايالات متحده و اسرائيل به اين قطعنامه رای ممتنع دادند.


اين قطعنامه که خواستار خاورميانه ای عاری از جنگ افزارهای هسته ای شده است، از کشورهای اين منطقه می خواهد از توسعه، ساخت، آزمايش و دستيابی به جنگ افزارهای هسته ای خودداری کنند.


سال گذشته نيز در آژانس بين المللی انرژی اتمی، قطعنامه مشابهی به تصويب رسيد که در مجموع، ۴۷ کشور به آن رای ممتنع، اسرائيل و آمريکا رای منفی و ۵۳ کشور رای موافق داده بودند.


آژانس بين المللی انرژی اتمی هم اکنون ايران و سوريه را به دليل احتمال وجود برنامه پنهانی اتمی تحت نظارت و بازرسی دارد.


با این حال، بازرسان آژانس هنوز به تاسیسات هسته ای اسرائیل دسترسی پیدا نکرده اند. برخلاف ایران و سوریه، اسرائیل پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای یا « ان پی تی» را امضا نکرده است.


پس از اين که آژانس بين المللی انرژی اتمی اعلام کرد نمی تواند صلح آميز بودن برنامه هسته ای ايران را تاييد کند، پرونده ايران را به شورای امنيت فرستاد.


تاکنون پنج قطعنامه درشورای امنيت به تصويب رسيده است که از تهران می خواهد از ادامه غنی سازی اورانيوم دست بکشد.


موضوع خاورميانه عاری از جنگ افزارهای هسته ای ۱۶ سال است که در دستور کار کنفرانس عمومی آژانس بين المللی انرژی اتمی قرار دارد.


XS
SM
MD
LG