لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۸:۰۶

دست کشیدن ایران از تولید گاز مایع و زمين گير شدن طرح هاى نفتی


بر خلاف صدور گاز از راه لوله كه به جز خريدار مستقيم قابل استفاده براى خريدار ديگرى نيست، گاز مايع مانند محموله هاى نفتى قابل حمل و نقل به سراسر جهان است.
بر خلاف صدور گاز از راه لوله كه به جز خريدار مستقيم قابل استفاده براى خريدار ديگرى نيست، گاز مايع مانند محموله هاى نفتى قابل حمل و نقل به سراسر جهان است.
احمد قلعه بانى، مدير عامل جديد شركت ملى نفت ايران، كه جانشين سيف الله جشن ساز شده است روز شنبه اعلام کرد که ايران در نتيجه تجديد نظر در سياست صادرات گاز از پيگيرى طرح هاى توليد گاز مايع صرف نظر كرده است.

بر خلاف اظهارات مدير عمل شركت ملى نفت، و در نتيجه اعمال تحريم های آمريكا و عدم موفقيت شركت هاى خارجى در پيشبرد و اجراى طرح هاى توليد گاز مايع، ايران مجبور به اتخاذ اين تصميم و رها ساختن برنامه هاى توسعه فازهاى ۱۱ تا ۱۴ پارس جنوبى شده است.

تكنولوژى توليد گاز مايع بيش و كم در انحصار شركت هاى آمريكايى است. داشتن حقوق مالكيت شركت هاى آمريكايى بر حدود ۹۰ در صد از فن آورى و تجهيزات مربوط به توليد گاز مايع، حتى شركت هاى اروپايى دست در كار توليد گاز مايع مانند توتال فرانسه و شل هلند را مجبور به پرداخت حقوق انحصارى براى دريافت اجازه توليد گاز مايع در سراسر جهان ساخته است.

بعد از تصويب قطعنامه هاى تنبيهى شوراى امنيت عليه جمهورى اسلامى، محيط سرمايه گذارى خارجى در ايران تدريجا براى شركت هاى اروپايى دشوارتر از پيش شد. اعمال تحريم هاى يك جانبه آمريكا عليه ايران، ادامه فعاليت شركت هاى نفتى اروپايى را بدليل دارا بودن منافع گسترده تجارى در آمريكا، عملا ناممكن ساخت.

خروج توتال

ايران با شركت توتال فرانسه قراردادى به منظور توسعه فاز ۱۱ميدان گازى پارس جنوبى با هدف توليد و صادرات پنج ميليون تن گاز مايع در سال به امضاء رسانده بود.

شركت توتال بدون اشاره رسمى به دلايل پا پس كشيدن خود از طرح «پارس- ال- ان- جى» ، از اجراى قرارداد ياد شده خوددارى ورزيد.

جمهورى اسلامى پس از چانه زنى هاى و تعلل فراوان ناگزير به فسخ قرار داد با توتال شد و در ۱۰ فوريه سال جارى به منظور پيگيرى طرح ياد شده قرار داد ديگرى با شركت نفت دولتى چين به امضاء رساند.

به منظور توسعه فازهاى ۱۳ و ۱۴ پارس جنوبى و توليد و صادرات سالانه ۱۶ ميليون تن گاز مايع، ايران قرارداد ديگرى با شركت نفت بريتانيايى و هلندى شل و همچنين شركت اسپانيايى رپسول امضاء كرد.

شل و رپسول اندكى قبل از تصويب قطعنامه ۱۹۲۹ انصراف خود را از پيگيرى اين طرح اعلام داشتند.

طرح سوم توليد گاز مايع كه با استفاده از تكنولوژى آلمانى در حال پيگيرى است و تا كنون بالغ بر یک ميليارد دلار نيز صرف تمهيد مقدمات اجراى آن شده است، عليرغم پيشرفت نسبى بيشتر، در عمل با مشكلاتى مشابه دو طرح ديگر روبرو است.

ايران و قطر

آقاى قلعه بانی اظهار داشته كه طرح هاى توليد گاز مايع در شرايط كنونى براى ايران مقرون به صرفه نيست.

بنا بر گفته وى، ايران به منظور صادرات گاز توجه خود را معطوف گاز خشك از راه لوله خواهد كرد. اين اظهارات شگفت انگيز مقام مهم نفتى ايران در حالى صورت مي گيرد كه اقبال از خريد و گاز مايع در جهان روز بروز رو به افزايش است. بر خلاف صدور گاز از راه لوله كه به جز خريدار مستقيم قابل استفاده براى خريدار ديگرى نيست، گاز مايع مانند محموله هاى نفتى قابل حمل و نقل به سراسر جهان است.

شريك عمده ايران در ميدان گازى پارس جنوبى كه ۵۰ در صد از مجموع ذخاير ايران را در خود جاى داده كشور قطر است كه امروز با استفاده از همان منبع مشترك به بزرگترين صادر كننده گاز مايع جهان تبديل شده است. ارزش صادرات گاز مايع قطر كه بخش عمده اى از آن راهى آمريكا مي شود قابل مقايسه با درآمد هاى صادرات نفتى ايران است.

مقام مسئول ايرانى ضمن اعلام تغيير سياست توضيح نداده است كه چگونه قطر توليد گاز مايع را مقرون به صرفه مي بيند و لى ايران ضمن داشتن ذخاير ى بزرگتر از قطر نه قادر به توليد گاز مايع است و نه آن را مقرون به صرفه مي داند.

ايران با ذخيره گازى ۳۰ تريليون متر مكعب بعد از روسيه داراى دومين ذخيره بزرگ جهانى است.

جشن‌ساز مدير عامل قبلى شركت ملى نفت ايران در اسفند ماه سال گذشته پيش بينى كرد كه شركت ملى نفت در سال جارى با كسر بودجه حدود بيست ميليارد دلار روبرو خواهد بود و در صورت عدم تامين اعتبار مورد نياز بيشتر طرح‌هاى نفت و گاز به طور قطع متوقف خواهند شد و يا به تاخير خواهند افتاد.

پارس جنوبى به ۲۸ فاز مستقل تقسيم شده اند. در صورت بهره بردارى از تمامى اين ۲۸ فاز ظرفيت توليد گاز ايران به ۲۸ ميليارد فوت مكعب افزايش خواهد يافت. در این صورت ايران به راحتى قادر خواهد شد به دومين صادر كننده بزرگ گاز جهان تبديل شود.

در حال حاضر على رغم صادرات روزانه ۲۵ ميليون متر مكعب گاز به تركيه از راه لوله، به دليل واردات حجم بيشترى از كشور تركمنستان، ايران وارد كننده خاص گاز به حساب مي آيد.

اعلام خروج قرار گاه خاتم الانبيا از قرار داد توسعه فاز ۱۵ پارس جنوبى و اظهارات روز گذشته آقاى قلعه بانی نشانه تائيد اعلام خطر مدير عامل قبلى در مورد زمين گير شدن طرح هاى توسعه نفت و گاز ايران است.

اعلام اجبارى سياست گذارى تازه در زمينه توليد و صادرات گاز و ترك طرح هاى توليد و صادرات گاز مايع در حالى صورت مي گيرد كه آقاى احمدى نژاد همچنان بر بى اثر بودن تحريم هاى شوراى امنيت، آمريكا و جامعه اروپا عليه ايران اصرار ورزيده و ارزش قطعنامه ها را در حد كاغذ پاره معرفى مي كند.
XS
SM
MD
LG