تصویب موافقتنامه ادامه استفاده آمریکا از پایگاه هوایی ماناس، در پارلمان قرقیزستان، از بروز مشکل تدارکاتی ادامه جنگ ناتو علیه طالبان در افغانستان پیشگیری کرد.
در صورت اجرایی شدن تصمیم اولیه دولت قرقیزستان دایر بر عدم تجدید اجاره پایگاه هوایی آمریکایی ماناس، که به نظر می‌رسد تحت فشار روسیه صورت گرفته بود، آمریکا خود را ناگزیر می‌دید که استفاده از امکانات مشابه در یکی دیگر از کشورهای نزدیک منطقه را مورد بررسی قرار دهد.
مناسب‌ترین گزینه‌های موجود در آسیای میانه برای احداث پایگاه هوایی جدید توسط آمریکا، ترکمنستان و تاجیکستان به نظر می‌رسیدند. ایجاد پایگاه نظامی توسط آمریکا در هر یک از دو کشور یاد شده که در مقایسه با قرقیزستان، در فاصله سیاسی بیشتری با مسکو قرار گرفته و به نسبت، روابط گسترده‌تری با آمریکا دارند، تنها می‌توانست به افزایش نفوذ واشنگتن در دوشنبه و تاشکند بینجامد.
گزینه دیگر آمریکا و ناتو برای تأمین نیازهای تدارکاتی جنگ در افغانستان، مناطق شرقی ایران بود، که پیش از این مورد توجه اعضای اروپایی ناتو نیز قرار گرفته بود.
در نگاه روسیه، همکاری نزدیک‌تر ایران با آمریکا در افغانستان، می‌توانست به گشایش تازه‌ای در مسیر عادی ساختن روابط تهران و واشنگتن بینجامد. حال آنکه مسکو، منافع گسترده‌تر استراتژیکی خود را در ادامه روابط خصمانه تهران با واشنگتن می‌بیند.
در تلاشی موازی، و پیش از اعلام چراغ سبز به بیشکک برای تمدید اجاره پایگاه ماناس، مدودف رئیس جمهوری روسیه به آمریکا اطلاع داده بود که آماده همکاری با واشنگتن در مورد تأمین نیازهای تدارکاتی جنگ ناتو در افغانستان است. به این منظور امکانات حمل و نقل و مسیر تدارکاتی روسیه در حوزه خزر و آسیای مرکزی، به آمریکا پیشنهاد شده بود.
تغییر تصمیم اولیه قرقیزستان در مورد تعطیل پایگاه هوایی ماناس، علاوه بر اعمال فشار آمریکا به روسیه، ناشی از محاسبات میان مدت استراتژیکی مسکو برای پیشگیری از حضور گسترده‌تر نظامی ناتو در سایر کشورهای آسیای مرکزی است.
طی سال‌های اخیر، سه کشور چین، روسیه و آمریکا برای توسعه نفوذ در آسیای مرکزی تلاش‌های گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند. مسکو ضمن رقابت با آمریکا در مناطقی که از آنها به عنوان مناطق «نیمه خارجی» یاد می‌کند، از توسعه نفوذ چین در جمهوری‌های سابق آسیای مرکزی خود خشنود نیست.
به عنوان بخشی از تلاش‌های وسیع روسیه برای توسعه نفوذ در قرقیزستان، مدودف، در ملاقاتی که اخیراً با قورمان بیک باقی اف رئیس جمهور قرقیزستان داشت، از یک کمک دو میلیارد د دلاری به آن کشور خبر داد.
طی همین دیدار بود که رئیس جمهور قرقیزستان، موافقت خود را برای ادامه استفاده آمریکا از پایگاه ماناس اعلام داشت.
پارلمان ۷۵ نفری قرقیزستان که تجدید قرارداد استفاده آمریکا از پایگاه هوایی ماناس را به اتفاق آرا تصویب کرد، تا کنون اقدامی خلاف خواسته‌های دولت در زمینه روابط خارجی بعمل نیاورده و از این لحاظ در خط سایر مجالس قانونگذاری در جمهوری‌های آسیای مرکزی است.
با اعلام موافقت با صدور اجازه ادامه استفاده از پایگاه هوایی ماناس در قرقیزستان، روسیه که قرار است به زودی با آمریکا در مورد مسایل مورد علاقه دو کشور، از جمله کاهش زرادخانه‌های اتمی دو کشور و تقلیل ظرفیت موشکی و همچنین آینده سامانه دفاعی و رادار در جمهوری چک و لهستان به گفتگو بنشیند، قدرت میانجی‌گری خود را افزایش داده و از این لحاظ موقعیت خود را نزد واشنگتن بهبود بخشیده است.
از نگاهی دیگر به منافع درازمدت استراتژیکی خود، روسیه گسترش اسلام افراطی و طالبانی در آسیای مرکزی را خطری در مقابل امنیت ملی خود تلقی می‌کند.
به این دلیل، حمایت محدود از جنگ آمریکا و ناتو علیه طالبان و تروریسم بین‌الملل در افغانستان را به گونه‌ای در خط دفاع از امنیت ملی خود نیز می‌بیند.
اهمیت ژئوپولیتیکی آسیای مرکزی، طی سال‌های اخیر، رقابت کشورهای روسیه، چین، آمریکا و اروپای غربی، برای توسعه روابط و نفوذ در کشورهای آن منطقه را بیش از پیش افزایش داده است.
منابع طبیعی گسترده آسیای مرکزی، از جمله ذخایر قابل ملاحظه اورانیوم، گاز طبیعی و نفت، در کنار بازارهای مصرف رو به رشد، از جمله جاذبه‌هایی است که کشورهای بزرگ منطقه و فرا منطقه‌ای را متوجه خود ساخته است.
افزایش نفوذ در آسیای مرکزی در حال حاضر، اولویت اصلی مسکو به شمار می‌رود. همزمان با توسعه روابط دو جانبه با کشورهای منطقه، رقابت با نفوذ آمریکا و چین در منطقه نیز در دستور کار دیپلماسی روسیه قرار دارد.
تشویق قرقیزستان به اعلام موافقت با ادامه استفاده آمریکا از پایگاه ماناس، از نگاه مسکو، ضمن کمک به بهبود موقعیت روسیه نزد آمریکا، به عنوان یک میانجی محلی دارای نفوذ، مانع ازافزایش حضور نظامی بیشتر آمریکا در ترکمنستان و تاجیکستان خواهد شد.
به علاوه، با توجه به اهمیت پایگاه هوایی ماناس در جنگ افغانستان، تلاش ناتو برای مقابله با طالبان، در خط رعایت مصالح امنیت ملی روسیه و پیشگیری از گسترش اسلام افراطی در کشورهای آسیای مرکزی قرار می‌گیرد.
در صورت اجرایی شدن تصمیم اولیه دولت قرقیزستان دایر بر عدم تجدید اجاره پایگاه هوایی آمریکایی ماناس، که به نظر می‌رسد تحت فشار روسیه صورت گرفته بود، آمریکا خود را ناگزیر می‌دید که استفاده از امکانات مشابه در یکی دیگر از کشورهای نزدیک منطقه را مورد بررسی قرار دهد.
مناسب‌ترین گزینه‌های موجود در آسیای میانه برای احداث پایگاه هوایی جدید توسط آمریکا، ترکمنستان و تاجیکستان به نظر می‌رسیدند. ایجاد پایگاه نظامی توسط آمریکا در هر یک از دو کشور یاد شده که در مقایسه با قرقیزستان، در فاصله سیاسی بیشتری با مسکو قرار گرفته و به نسبت، روابط گسترده‌تری با آمریکا دارند، تنها می‌توانست به افزایش نفوذ واشنگتن در دوشنبه و تاشکند بینجامد.
گزینه دیگر آمریکا و ناتو برای تأمین نیازهای تدارکاتی جنگ در افغانستان، مناطق شرقی ایران بود، که پیش از این مورد توجه اعضای اروپایی ناتو نیز قرار گرفته بود.
در نگاه روسیه، همکاری نزدیک‌تر ایران با آمریکا در افغانستان، می‌توانست به گشایش تازه‌ای در مسیر عادی ساختن روابط تهران و واشنگتن بینجامد. حال آنکه مسکو، منافع گسترده‌تر استراتژیکی خود را در ادامه روابط خصمانه تهران با واشنگتن می‌بیند.
در تلاشی موازی، و پیش از اعلام چراغ سبز به بیشکک برای تمدید اجاره پایگاه ماناس، مدودف رئیس جمهوری روسیه به آمریکا اطلاع داده بود که آماده همکاری با واشنگتن در مورد تأمین نیازهای تدارکاتی جنگ ناتو در افغانستان است. به این منظور امکانات حمل و نقل و مسیر تدارکاتی روسیه در حوزه خزر و آسیای مرکزی، به آمریکا پیشنهاد شده بود.
تغییر تصمیم اولیه قرقیزستان در مورد تعطیل پایگاه هوایی ماناس، علاوه بر اعمال فشار آمریکا به روسیه، ناشی از محاسبات میان مدت استراتژیکی مسکو برای پیشگیری از حضور گسترده‌تر نظامی ناتو در سایر کشورهای آسیای مرکزی است.
طی سال‌های اخیر، سه کشور چین، روسیه و آمریکا برای توسعه نفوذ در آسیای مرکزی تلاش‌های گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند. مسکو ضمن رقابت با آمریکا در مناطقی که از آنها به عنوان مناطق «نیمه خارجی» یاد می‌کند، از توسعه نفوذ چین در جمهوری‌های سابق آسیای مرکزی خود خشنود نیست.
به عنوان بخشی از تلاش‌های وسیع روسیه برای توسعه نفوذ در قرقیزستان، مدودف، در ملاقاتی که اخیراً با قورمان بیک باقی اف رئیس جمهور قرقیزستان داشت، از یک کمک دو میلیارد د دلاری به آن کشور خبر داد.
طی همین دیدار بود که رئیس جمهور قرقیزستان، موافقت خود را برای ادامه استفاده آمریکا از پایگاه ماناس اعلام داشت.
پارلمان ۷۵ نفری قرقیزستان که تجدید قرارداد استفاده آمریکا از پایگاه هوایی ماناس را به اتفاق آرا تصویب کرد، تا کنون اقدامی خلاف خواسته‌های دولت در زمینه روابط خارجی بعمل نیاورده و از این لحاظ در خط سایر مجالس قانونگذاری در جمهوری‌های آسیای مرکزی است.
با اعلام موافقت با صدور اجازه ادامه استفاده از پایگاه هوایی ماناس در قرقیزستان، روسیه که قرار است به زودی با آمریکا در مورد مسایل مورد علاقه دو کشور، از جمله کاهش زرادخانه‌های اتمی دو کشور و تقلیل ظرفیت موشکی و همچنین آینده سامانه دفاعی و رادار در جمهوری چک و لهستان به گفتگو بنشیند، قدرت میانجی‌گری خود را افزایش داده و از این لحاظ موقعیت خود را نزد واشنگتن بهبود بخشیده است.
از نگاهی دیگر به منافع درازمدت استراتژیکی خود، روسیه گسترش اسلام افراطی و طالبانی در آسیای مرکزی را خطری در مقابل امنیت ملی خود تلقی می‌کند.
به این دلیل، حمایت محدود از جنگ آمریکا و ناتو علیه طالبان و تروریسم بین‌الملل در افغانستان را به گونه‌ای در خط دفاع از امنیت ملی خود نیز می‌بیند.
اهمیت ژئوپولیتیکی آسیای مرکزی، طی سال‌های اخیر، رقابت کشورهای روسیه، چین، آمریکا و اروپای غربی، برای توسعه روابط و نفوذ در کشورهای آن منطقه را بیش از پیش افزایش داده است.
منابع طبیعی گسترده آسیای مرکزی، از جمله ذخایر قابل ملاحظه اورانیوم، گاز طبیعی و نفت، در کنار بازارهای مصرف رو به رشد، از جمله جاذبه‌هایی است که کشورهای بزرگ منطقه و فرا منطقه‌ای را متوجه خود ساخته است.
افزایش نفوذ در آسیای مرکزی در حال حاضر، اولویت اصلی مسکو به شمار می‌رود. همزمان با توسعه روابط دو جانبه با کشورهای منطقه، رقابت با نفوذ آمریکا و چین در منطقه نیز در دستور کار دیپلماسی روسیه قرار دارد.
تشویق قرقیزستان به اعلام موافقت با ادامه استفاده آمریکا از پایگاه ماناس، از نگاه مسکو، ضمن کمک به بهبود موقعیت روسیه نزد آمریکا، به عنوان یک میانجی محلی دارای نفوذ، مانع ازافزایش حضور نظامی بیشتر آمریکا در ترکمنستان و تاجیکستان خواهد شد.
به علاوه، با توجه به اهمیت پایگاه هوایی ماناس در جنگ افغانستان، تلاش ناتو برای مقابله با طالبان، در خط رعایت مصالح امنیت ملی روسیه و پیشگیری از گسترش اسلام افراطی در کشورهای آسیای مرکزی قرار می‌گیرد.
