صادق لاریجانی، رئیس دستگاه قضایی ایران، با تکرار گفته‌های خود در زمینه علوم انسانی و غیررسانه‌ای خواندن این بحث، به انتقادهای میرحسین موسوی از گفته‌هایش واکنش نشان داد.
آقای لاریجانی که برای سومین بار در هفته‌های اخیر، و این بار در قالب سخنانی در گردهمایی مبلغان دینی، در مورد علوم انسانی اظهار نظر می‌کرد، بار دیگر علوم انسانی را دارای پیش‌فرض‌هایی غربی دانست و تصور اینکه علوم کلاً عینی و بدون پیش‌فرض ارزشی باشند را موهوم خواند.
رئیس قوه قضائیه ایران بدون نام بردن از میرحسین موسوی، از رهبران مخالفان دولت، گفت که متأسفانه در داخل کشور «افراد ناواردی» گفتند که حمله سازمان یافته‌ای به علوم انسانی شده است و این پرسش را طرح کرد که «ما که ۳۰ سال در علوم انسانی کار کرده‌ایم، به علوم انسانی حمله می‌کنیم و شما که مشغول هنر و معماری بودید فهمیدید که علوم انسانی چیست و به آن مشغول شدید؟»
اشاره آقای لاریجانی به انتقاداتی است که پس انتشار سخنانش در مورد علوم انسانی از سوی میرحسین موسوی مطرح شده بود.
آقای موسوی حمله به علوم انسانی را یادآور تجربه‌های استالینی و دیگر حکومت‌های توتالیتر در اروپای شرقی و سازمان یافته ارزیابی کرده بود.
وی در تشریح تجربه حکومت‌های توتالیتر در قبال علوم انسانی، یادآور شده بود که «حریم و محدودیت این رشته‌ها چشم آنها را روی روند تغییرات سریع جهان و جامعه خودشان بست و انعطاف‌پذیری نظامشان را در مقابل تحولات اجتماعی کشورهای خود و چهان از بین برد و باید یکی از دلایل سقوط این نظام‌ها را نبود دانشمندان و نظریه‌پردازان خبره در علوم انسانی دانست».
در واکنش به این سخنان صادق لاریجانی بار دیگر گفته‌های خود در این زمینه را «بسیار فنی و دقیق» خوانده و تأکید کرده است که این بحث بحثی رسانه‌ای نیست.
وی افزوده است که «ما زمانی بحث مبانی علوم انسانی و لزوم نقادی را مطرح کردیم و برخی رسانه‌ها عجیب سر و صدا به پا کردند. یک آقایی در بی‌بی‌سی صحبت کرد و گفت حرف‌های ما برای حمله به علوم انسانی است. اینها حرف‌های دروغ و کذبی است زیرا بنده و امثال بنده نه مخالف علوم انسانی هستیم و نه بحث‌مان ربطی به فلسفه اسلامی دارد بلکه می‌گوییم که علوم انسانی که وارد کشورمان شده دارای پیش فرض‌های خاص خود است و بحث ما در مورد همین پیش فرض‌هاست».
آقای لاریجانی همچنین از اینکه در کشور که به گفته وی «بنایش بر مفاهیم و تصورات ایمانی استوار است» سیل ترجمه‌های غربی در دانشگاه‌ها و حوزه‌ها بدون اجتهاد و استنباط تلقین شود ابراز تأسف کرده است.
جهادی برای فهم و پاسخگویی به علوم انسانی
رئیس دستگاه قضایی ایران «تهاجم فرهنگی» را یک واقعیت برشمرده و القای فرهنگ و تعالیم غربی را با پیش‌فرض‌هایی که به آن توجه نمی‌شود، از مصادیق تهاجم فرهنگی خوانده است.
وی افزوده است که متفکرین غربی نیز در نقادی مدرنیته همین را می‌گویند و ادامه داده است که «به عقیده من، جهادی لازم است که ما اولاً تلاش کنیم حرف‌ها را بفهمیم و ثانیاً از معادن وحی پاسخ‌های متین دینی ارائه کنیم».
آقای لاریجانی همچنین دنیای امروز را دنیایی پیچیده در مفاهیم و تصوراتی خوانده است که از غرب هجوم آورده و آرای غربی را منافی دین یا طالب دین اقلی دینی است که فقط رابطه شخص و خالق باشد، ارزیابی کرده و گفته است که مفاهیم و تصورات غربی «با هر دینی که بخواهد روابط انسان را با همه ابعاد زندگی تنظیم کند مخالف است».
بحث مخالفت با گسترش علوم انسانی، پیش از این در گفته‌ها و دیدگاه‌های برخی دیگر از مقام‌های جمهوری اسلامی نیز منعکس شده بود و از جمله آیت‌الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، در شهریور ماه سال ۱۳۸۸ و در پیوند با رویدادهای پس از انتخابات، علوم انسانی در ایران را هدف قرار داد و به صراحت از تحصیل دو ميليون دانشجو در رشته‌های علوم انسانی انتقاد کرد و این علوم را مروج شكاكيت و ترديد در مبانى دينى و اعتقادى دانست.
علوم انسانی و نظریه‌های جامعه‌شناسی، همچنین یکی از محورهای اصلی کیفرخواست دادستان تهران علیه اعضای حزب مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب در همان نخستین دادگاه موسوم به «کودتای مخملی» در شهریور ماه سال گذشته بود.
در تیرماه امسال نیز محمد تقی مصباح یزدی، عضو مجلس خبرگان و رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، با صراحت بیشتری به پژوهشگران علوم انسانی در ایران تاخت و گفت: «بسیاری از کسانی که در فتنه‌ها نقش کلیدی داشتند، از تربیت‌شدگان همین اساتید فاسد دانشکده‌های حقوق و علوم سیاسی بودند».
آقای لاریجانی که برای سومین بار در هفته‌های اخیر، و این بار در قالب سخنانی در گردهمایی مبلغان دینی، در مورد علوم انسانی اظهار نظر می‌کرد، بار دیگر علوم انسانی را دارای پیش‌فرض‌هایی غربی دانست و تصور اینکه علوم کلاً عینی و بدون پیش‌فرض ارزشی باشند را موهوم خواند.
بیشتر بخوانید:
اشاره آقای لاریجانی به انتقاداتی است که پس انتشار سخنانش در مورد علوم انسانی از سوی میرحسین موسوی مطرح شده بود.
آقای موسوی حمله به علوم انسانی را یادآور تجربه‌های استالینی و دیگر حکومت‌های توتالیتر در اروپای شرقی و سازمان یافته ارزیابی کرده بود.
وی در تشریح تجربه حکومت‌های توتالیتر در قبال علوم انسانی، یادآور شده بود که «حریم و محدودیت این رشته‌ها چشم آنها را روی روند تغییرات سریع جهان و جامعه خودشان بست و انعطاف‌پذیری نظامشان را در مقابل تحولات اجتماعی کشورهای خود و چهان از بین برد و باید یکی از دلایل سقوط این نظام‌ها را نبود دانشمندان و نظریه‌پردازان خبره در علوم انسانی دانست».
در واکنش به این سخنان صادق لاریجانی بار دیگر گفته‌های خود در این زمینه را «بسیار فنی و دقیق» خوانده و تأکید کرده است که این بحث بحثی رسانه‌ای نیست.
وی افزوده است که «ما زمانی بحث مبانی علوم انسانی و لزوم نقادی را مطرح کردیم و برخی رسانه‌ها عجیب سر و صدا به پا کردند. یک آقایی در بی‌بی‌سی صحبت کرد و گفت حرف‌های ما برای حمله به علوم انسانی است. اینها حرف‌های دروغ و کذبی است زیرا بنده و امثال بنده نه مخالف علوم انسانی هستیم و نه بحث‌مان ربطی به فلسفه اسلامی دارد بلکه می‌گوییم که علوم انسانی که وارد کشورمان شده دارای پیش فرض‌های خاص خود است و بحث ما در مورد همین پیش فرض‌هاست».
آقای لاریجانی همچنین از اینکه در کشور که به گفته وی «بنایش بر مفاهیم و تصورات ایمانی استوار است» سیل ترجمه‌های غربی در دانشگاه‌ها و حوزه‌ها بدون اجتهاد و استنباط تلقین شود ابراز تأسف کرده است.
جهادی برای فهم و پاسخگویی به علوم انسانی
رئیس دستگاه قضایی ایران «تهاجم فرهنگی» را یک واقعیت برشمرده و القای فرهنگ و تعالیم غربی را با پیش‌فرض‌هایی که به آن توجه نمی‌شود، از مصادیق تهاجم فرهنگی خوانده است.
وی افزوده است که متفکرین غربی نیز در نقادی مدرنیته همین را می‌گویند و ادامه داده است که «به عقیده من، جهادی لازم است که ما اولاً تلاش کنیم حرف‌ها را بفهمیم و ثانیاً از معادن وحی پاسخ‌های متین دینی ارائه کنیم».
آقای لاریجانی همچنین دنیای امروز را دنیایی پیچیده در مفاهیم و تصوراتی خوانده است که از غرب هجوم آورده و آرای غربی را منافی دین یا طالب دین اقلی دینی است که فقط رابطه شخص و خالق باشد، ارزیابی کرده و گفته است که مفاهیم و تصورات غربی «با هر دینی که بخواهد روابط انسان را با همه ابعاد زندگی تنظیم کند مخالف است».
بحث مخالفت با گسترش علوم انسانی، پیش از این در گفته‌ها و دیدگاه‌های برخی دیگر از مقام‌های جمهوری اسلامی نیز منعکس شده بود و از جمله آیت‌الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، در شهریور ماه سال ۱۳۸۸ و در پیوند با رویدادهای پس از انتخابات، علوم انسانی در ایران را هدف قرار داد و به صراحت از تحصیل دو ميليون دانشجو در رشته‌های علوم انسانی انتقاد کرد و این علوم را مروج شكاكيت و ترديد در مبانى دينى و اعتقادى دانست.
علوم انسانی و نظریه‌های جامعه‌شناسی، همچنین یکی از محورهای اصلی کیفرخواست دادستان تهران علیه اعضای حزب مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب در همان نخستین دادگاه موسوم به «کودتای مخملی» در شهریور ماه سال گذشته بود.
در تیرماه امسال نیز محمد تقی مصباح یزدی، عضو مجلس خبرگان و رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، با صراحت بیشتری به پژوهشگران علوم انسانی در ایران تاخت و گفت: «بسیاری از کسانی که در فتنه‌ها نقش کلیدی داشتند، از تربیت‌شدگان همین اساتید فاسد دانشکده‌های حقوق و علوم سیاسی بودند».
