شصت سال پس از آغاز مبارزه زنان علیه «ختنه» یا «ناقص‌سازی جنسی زنان»، هنوز هر سال سه میلیون زن به زیر تیغ ختنه‌گران می‌روند. بر اساس آمار تاکنون ۱۵۰ ملیون زن در جهان ختنه شده‌اند و شمار آنها هر ساله افزایش می‌یابد.
ختنه زنان غالباً در دوران کودکی و درسنین ۴ تا ۱۲ سالگی انجام می‌شود. در کشورهای اتیوپی، اریتره و گامبیا، ۹۰ درصد از زنان و در سودان ۹۸ درصد از زنان ختنه شده‌اند.
در ایران گزارش‌های مربوط به ختنه دختران معمولاً از جنوب و غرب کشور می‌رسد. هرمزگان و بنادر گنگ و جاسک از جمله شهرهای جنوبی ایران هستند که در آنها ختنه دختران یک رسم است.
به گفته محققان این رسم در جنوب از طریق رفت و آمد دریایی به هند و سومالی وارد کشور شده است. در غرب ایران، ختنه زنان در آذربایجان، اورامانات، بانه، نوسود، پاوه، پیرانشهر و اطراف ارومیه به چشم می‌خورد.
در عمل ختنه زنان در ایران، پیرزنان و ماماهای محلی اقدام به بریدن کلیتوریس، بخش خارجی اندام تناسلی دختربچه‌ها می‌کنند. معمولاً این عمل بدون استفاده از امکانات بهداشتی انجام می‌شود و عوارض جسمی از قبیل عفونت واژن، رحم، نازایی و دردهای شدید زمان قاعدگی را به وجود می‌آورد.
تحقیقات نشان می‌دهد که علاوه بر مشکلات جسمی، عمل ختنه سبب می‌شود که تمایلات جنسی زن ختنه شده نیز کاهش پیدا کند.
به گفته پروین ذبیحی، کارشناس مسایل زنان در ایران، این سنت از طریق زنان، ولی به اصرار مردها منتقل می‌شود.
خانم ذبیحی می‌گوید: «وقتی جامعه دختر ختنه شده را پاک می‌داند، خواستگار بیشتری برایش می‌آید، بیشتر مطلوب است. این خواست کنترل جنسی است. در واقع از طرف مردهاست که به شیوه های مختلفی اعمال می‌شود. همه جا ردپای مردها را می‌بینید. در آفریقا و جاهای دیگر. حتی در افسانه و خرافاتشان. زن ختنه نشده که در آفریقا شوهرش می‌میرد حق ندارد برای آنها که در تشییع جنازه شوهرش آمده‌اند، آب بیاورد. این درواقع یک خواست مردانه و کثیف است که از طریق زن‌ها اعمال می‌شود. خیلی وقت‌ها مردها اصلاً خبر ندارند کی دخترشان ختنه می‌شود. اما از نظر آنها باید بشود.»
محققان یکی از دلایل سنتی ختنه زنان را حفظ پاکی دختران می‌دانند.
پروین ذبیحی در این مورد می‌گوید: «در کشورهایی مانند مصر و عراق این مسئله برای ازدواج مهم است. فکر می‌کنند دختر ختنه نشده دنبال شیطنت‌های جنسی می‌رود. دوست پسر می‌گیرد، اخلاقش خراب می‌شود. در منطقه ما یکی از دلایل ختنه همین است.»
اما دخترانی هم هستند که ختنه نمی‌شوند. دختران خانواده هایی که به این نتیجه رسیده‌اند که ختنه دختران جز آزار عمیق جسمی و روحی بازدهی برای زندگی آینده آنها ندارد.
نقشه شیوع ختنه زنان در کشورهای مختلف جهان، نواحی قرمزتر، میزان شیوع بالاتری دارند.
به گفته خانم ذبیحی، برخلاف کشورهای آفریقایی، اینجا [در ایران] آگاهی کم کم دارد بر افسانه و سنت و باورهای عقب افتاده غالب می‌شود.»
آمارهایی از میزان ختنه زنان
محققان معتقدند که یکی از عوامل بالا بودن میزان طلاق در کردستان، ختنه دختران است. هنوز داغ ختنه بر روی بدن بسیاری از دختران محصل و کم سن و سال ساکن غرب و جنوب کشور دیده می‌شود.
براساس یک تحقیق میدانی در شهر بوکان در یک کلاس ۴۰ نفری از میان ۳۸ دانش‌آموز بومی ۳۶ دختر بچه ختنه شده بودند. در پاوه آمار به‌دست آمده حاکی از ختنه ۱۰۰ درصدی دختران دانش‌آموز است.
اما اینهمه محدود به جنوب و غرب ایران نیست. سازمان ملل متحد برای اولین بار در سال ۱۹۹۳ ختنه زنان را محکوم کرد.
در حال حاضر در کشور آمریکا ختنه زنان جرم محسوب می‌شود. در کشورهای نروژ و هلند انجام این عمل حتی در خارج از کشور جرم بوده و موجب پیگرد قانونی است.
در کشور آلمان سالانه ۱۰ تا ۲۰ هزار زن و دختر جوان ختنه می‌شوند. مشابه این آمار در کشورهای انگلیس و فرانسه نیز وجود دارد. این دختران معمولا توسط والدین خود به کشورهای خود فرستاده می‌شوند تا عمل ختنه در آنجا انجام گیرد.
یک زن آفریقایی در ساحل عاجل در جلوی پوستر یونیسف که همگان را به مقابله به «ختنه زنان» دعوت می‌کند. پدیده ختنه زنان در آفریقا بیشترین شیوع را دارد.
در کشور مصر در سال ۱۹۹۸ قانونی تصویب شد که براساس آن ختنه زنان جرم محسوب می‌شود و قابل مجازات است. در سال ۲۰۰۱ لایحه‌ای، ناقص‌سازی جنسی در یمن را ممنوع اعلام کرد. اما مقام‌های بهداشتی می‌گویند نمی‌توانند اجرای آن را تضمین کنند.
با اینهمه در بسیاری از این کشورها این عمل جرم محسوب نشده و قانون درمورد آن سکوت می‌کند. براساس گزارش سازمان یونیسف در کشور سیرالئون ختنه زنان به صورت دسته جمعی انجام می‌گیرد.
براساس یک گزارش پزشکی در سال ۱۹۹۷ در اواسط ماه ژانویه در یک روز ۶۰۰ زن جوان در اثر خونریزی ناشی از ختنه به بیمارستان مراجعه کردند.
این فرهنگ در سیرالئون چنان ریشه دوانده است که سال جاری همزمان با روز جهانی مبارزه با ختنه زنان چهار زن روزنامه‌نگار که در یک برنامه رادیویی به مضرات عمل ختنه پرداخته بودند، توسط مهاجمان مورد حمله قرار گرفتند.
مهاجمان این زنان را برهنه کرده و مجبورشان کردند در خیابان‌های شهر بدوند. این روزنامه‌نگاران با دخالت پلیس و فعالان حقوق بشر از چنگ مهاجمان نجات یافتند.
به گزارش سازمان ملل متحد ۹۴ درصد زنان و دختران ۱۵ تا ۴۰ ساله در سیرالئون ختنه شده‌اند. با تمام تلاش‌هایی که در زمینه مبارزه با ختنه زنان صورت گرفته، طبق آمار رسمی منتشر شده روزانه هشت هزار زن ختنه می‌شوند که در موارد متعددی به مرگ دختران و زنان در اثر خونریزی و عفونت می‌انجامد.
در این برنامه «صدای دیگر» از جمله با دو زن ختنه شده کرد ایرانی گفتگو کرده‌ایم. اولی زنی خانه‌دار است که می‌گوید بیشتر از خودش برای دختر اولش ناراحت است که او هم این درد را در دو سه سالگی کشید. دومی دختر دانشجویی است که می‌گوید به علت این سابقه دردناک در عشق با مردی که صمیمانه دوستش داشته ناکام مانده، زیرا هیچگاه نتوانسته با وی رابطه عادی جنسی با برقرار کند.
در بخش پایانی برنامه این هفته صدای دیگر، الهه استاد یوسف، روزنامه‌نگار از تهران، به مرور خبرهایی در زمینه جشنواره فجر و نمایشگاه عکس‌های مراسم خاکسپاری فروغ فرخزاد با نام «آن روز فروغ را در باغچه کاشتند» می‌پردازد.
صدای دیگر
«صدای ديگر» را روزهای يکشنبه بعد از خبرهای ساعت ۷ و نيم شب به وقت تهران از راديو فردا می شنويد.
اين برنامه در مجله نيمه شب پس از خبرها (نيم بامداد) و در مجله نيمروزی پس از خبرهای ساعت ١٣ تکرار می شود.
نشانی ايميل برنامه «صدای ديگر»:
zan@radifarda.com
شماره تلفن پیامگیر رادیو فردا:
۰۰۴۲۰۲۲۱۱۲۴۱۱۳
شماره پيامک گير راديو فردا:۰۰۴۲۰۶۰۳۸۷۴۱۵
اين برنامه در مجله نيمه شب پس از خبرها (نيم بامداد) و در مجله نيمروزی پس از خبرهای ساعت ١٣ تکرار می شود.
نشانی ايميل برنامه «صدای ديگر»:
zan@radifarda.com
شماره تلفن پیامگیر رادیو فردا:
۰۰۴۲۰۲۲۱۱۲۴۱۱۳
شماره پيامک گير راديو فردا:۰۰۴۲۰۶۰۳۸۷۴۱۵
در ایران گزارش‌های مربوط به ختنه دختران معمولاً از جنوب و غرب کشور می‌رسد. هرمزگان و بنادر گنگ و جاسک از جمله شهرهای جنوبی ایران هستند که در آنها ختنه دختران یک رسم است.
به گفته محققان این رسم در جنوب از طریق رفت و آمد دریایی به هند و سومالی وارد کشور شده است. در غرب ایران، ختنه زنان در آذربایجان، اورامانات، بانه، نوسود، پاوه، پیرانشهر و اطراف ارومیه به چشم می‌خورد.
در عمل ختنه زنان در ایران، پیرزنان و ماماهای محلی اقدام به بریدن کلیتوریس، بخش خارجی اندام تناسلی دختربچه‌ها می‌کنند. معمولاً این عمل بدون استفاده از امکانات بهداشتی انجام می‌شود و عوارض جسمی از قبیل عفونت واژن، رحم، نازایی و دردهای شدید زمان قاعدگی را به وجود می‌آورد.
تحقیقات نشان می‌دهد که علاوه بر مشکلات جسمی، عمل ختنه سبب می‌شود که تمایلات جنسی زن ختنه شده نیز کاهش پیدا کند.
به گفته پروین ذبیحی، کارشناس مسایل زنان در ایران، این سنت از طریق زنان، ولی به اصرار مردها منتقل می‌شود.
خانم ذبیحی می‌گوید: «وقتی جامعه دختر ختنه شده را پاک می‌داند، خواستگار بیشتری برایش می‌آید، بیشتر مطلوب است. این خواست کنترل جنسی است. در واقع از طرف مردهاست که به شیوه های مختلفی اعمال می‌شود. همه جا ردپای مردها را می‌بینید. در آفریقا و جاهای دیگر. حتی در افسانه و خرافاتشان. زن ختنه نشده که در آفریقا شوهرش می‌میرد حق ندارد برای آنها که در تشییع جنازه شوهرش آمده‌اند، آب بیاورد. این درواقع یک خواست مردانه و کثیف است که از طریق زن‌ها اعمال می‌شود. خیلی وقت‌ها مردها اصلاً خبر ندارند کی دخترشان ختنه می‌شود. اما از نظر آنها باید بشود.»
محققان یکی از دلایل سنتی ختنه زنان را حفظ پاکی دختران می‌دانند.
پروین ذبیحی در این مورد می‌گوید: «در کشورهایی مانند مصر و عراق این مسئله برای ازدواج مهم است. فکر می‌کنند دختر ختنه نشده دنبال شیطنت‌های جنسی می‌رود. دوست پسر می‌گیرد، اخلاقش خراب می‌شود. در منطقه ما یکی از دلایل ختنه همین است.»
اما دخترانی هم هستند که ختنه نمی‌شوند. دختران خانواده هایی که به این نتیجه رسیده‌اند که ختنه دختران جز آزار عمیق جسمی و روحی بازدهی برای زندگی آینده آنها ندارد.
به گفته خانم ذبیحی، برخلاف کشورهای آفریقایی، اینجا [در ایران] آگاهی کم کم دارد بر افسانه و سنت و باورهای عقب افتاده غالب می‌شود.»
آمارهایی از میزان ختنه زنان
محققان معتقدند که یکی از عوامل بالا بودن میزان طلاق در کردستان، ختنه دختران است. هنوز داغ ختنه بر روی بدن بسیاری از دختران محصل و کم سن و سال ساکن غرب و جنوب کشور دیده می‌شود.
براساس یک تحقیق میدانی در شهر بوکان در یک کلاس ۴۰ نفری از میان ۳۸ دانش‌آموز بومی ۳۶ دختر بچه ختنه شده بودند. در پاوه آمار به‌دست آمده حاکی از ختنه ۱۰۰ درصدی دختران دانش‌آموز است.
اما اینهمه محدود به جنوب و غرب ایران نیست. سازمان ملل متحد برای اولین بار در سال ۱۹۹۳ ختنه زنان را محکوم کرد.
در حال حاضر در کشور آمریکا ختنه زنان جرم محسوب می‌شود. در کشورهای نروژ و هلند انجام این عمل حتی در خارج از کشور جرم بوده و موجب پیگرد قانونی است.
در کشور آلمان سالانه ۱۰ تا ۲۰ هزار زن و دختر جوان ختنه می‌شوند. مشابه این آمار در کشورهای انگلیس و فرانسه نیز وجود دارد. این دختران معمولا توسط والدین خود به کشورهای خود فرستاده می‌شوند تا عمل ختنه در آنجا انجام گیرد.
در کشور مصر در سال ۱۹۹۸ قانونی تصویب شد که براساس آن ختنه زنان جرم محسوب می‌شود و قابل مجازات است. در سال ۲۰۰۱ لایحه‌ای، ناقص‌سازی جنسی در یمن را ممنوع اعلام کرد. اما مقام‌های بهداشتی می‌گویند نمی‌توانند اجرای آن را تضمین کنند.
با اینهمه در بسیاری از این کشورها این عمل جرم محسوب نشده و قانون درمورد آن سکوت می‌کند. براساس گزارش سازمان یونیسف در کشور سیرالئون ختنه زنان به صورت دسته جمعی انجام می‌گیرد.
براساس یک گزارش پزشکی در سال ۱۹۹۷ در اواسط ماه ژانویه در یک روز ۶۰۰ زن جوان در اثر خونریزی ناشی از ختنه به بیمارستان مراجعه کردند.
این فرهنگ در سیرالئون چنان ریشه دوانده است که سال جاری همزمان با روز جهانی مبارزه با ختنه زنان چهار زن روزنامه‌نگار که در یک برنامه رادیویی به مضرات عمل ختنه پرداخته بودند، توسط مهاجمان مورد حمله قرار گرفتند.
مهاجمان این زنان را برهنه کرده و مجبورشان کردند در خیابان‌های شهر بدوند. این روزنامه‌نگاران با دخالت پلیس و فعالان حقوق بشر از چنگ مهاجمان نجات یافتند.
به گزارش سازمان ملل متحد ۹۴ درصد زنان و دختران ۱۵ تا ۴۰ ساله در سیرالئون ختنه شده‌اند. با تمام تلاش‌هایی که در زمینه مبارزه با ختنه زنان صورت گرفته، طبق آمار رسمی منتشر شده روزانه هشت هزار زن ختنه می‌شوند که در موارد متعددی به مرگ دختران و زنان در اثر خونریزی و عفونت می‌انجامد.
در این برنامه «صدای دیگر» از جمله با دو زن ختنه شده کرد ایرانی گفتگو کرده‌ایم. اولی زنی خانه‌دار است که می‌گوید بیشتر از خودش برای دختر اولش ناراحت است که او هم این درد را در دو سه سالگی کشید. دومی دختر دانشجویی است که می‌گوید به علت این سابقه دردناک در عشق با مردی که صمیمانه دوستش داشته ناکام مانده، زیرا هیچگاه نتوانسته با وی رابطه عادی جنسی با برقرار کند.
در بخش پایانی برنامه این هفته صدای دیگر، الهه استاد یوسف، روزنامه‌نگار از تهران، به مرور خبرهایی در زمینه جشنواره فجر و نمایشگاه عکس‌های مراسم خاکسپاری فروغ فرخزاد با نام «آن روز فروغ را در باغچه کاشتند» می‌پردازد.
