رادار هشداردهنده گبله که در زمان اتحاد جماهير شوروی در ۱۸۰ کيلومتری باکو نصب شد با برد شش هزار کيلومتر، پرتاب موشک‌های قاره‌پيما را در بخش عمده‌ای از آسيا و اقيانوس هند ردگيری می‌کند.
در پی پيشنهاد روسيه به آمريکا برای استفاده مشترک از اين رادار جهت آگاهی از تهديدهای بالقوه موشکی و مقابله مؤثر با آنها، شماری از کارشناسان نظامی آمريکا در دوران رياست جمهوری جرج بوش از اين ايستگاه راداری بازديد کردند، ولی نتيجه‌ای حاصل نگرديد.
به گزارش رسانه های غربی، اين کارشناسان تکنولوژی به کار گرفته شده در اين رادار را که تکنولوژی دوران شوروی است هماهنگ با سيستم‌های آمريکا تشخيص نداده‌اند، گو اين که روسيه گفته بود در صورت نياز، اين ايستگاه راداری را به آخرين تکنولوژی مجهز خواهد کرد.
آيا دولت اوباما که مايل است رابطه نزديکی با روسيه داشته باشد، پيشنهاد سرگئی لاوروف را خواهد پذيرفت يا نه؟
رجب صفروف، مدیر مرکز مطالعات ایران معاصر در مسکو که موضعی نزدیک به کرملین دارد، در پاسخ به اين سؤال به راديو فردا می‌گويد: «من فکر می‌کنم آقای لاوروف به طور قطع هدفی از اين پيشنهاد دارد. البته اشارات و پيام‌هايی در راستای تغيير سياست‌های قبلی آمريکا نسبت به بعضی پروژه‌ها مانند استقرار سپر موشکی در اروپا که از طرف واشینگتن به مسکو می‌رسد، به آقای لاوروف اين امکان را می‌دهد که دوباره پيشنهاد مسکو را فعال کند. مسکو اين طرح را دوباره به مذاکره گذاشته تا پيشنهاد بهتری به واشینگتن ارائه بدهد و آنها بتوانند بدون نگرانی از پيشنهاد خود در مورد استقرار سپر موشکی در اروپا دست بکشند.»
آقای صفروف ضمن تأکيد بر اين مساله که پيشنهاد لاوروف برای استفاده مشترک از رادار گبله خوشايند ايران نيست می‌افزايد: «اين پيشنهاد روسيه تا اندازه‌ای تهران را ناراحت می‌کند، زيرا سيستم راداری گبله تمام سرزمين ايران را زير کنترل می‌گيرد. يکی از دلايل پيشنهاد مسکو برای استفاده مشترک از سيستم راداری گبله به جای برنامه استقرار سپر موشکی در اروپا اين است که در مقابل برنامه‌های نظامی ايران استفاده از اين سيستم می‌تواند بهترين انتخاب باشد، چون اين سيستم دائما کشورها را زير کنترل دارد. در نتيجه اين پروژه برای تهران ناخوشايند است، زيرا بهتر از سيستم دفاع موشکی در اروپا خواهد بود.»
اگر روسيه و آمريکا مشترکاً از رادار گبله که در خاک آذربايجان قرار دارد استفاده کنند پای اين کشور هم که همسايه ايران است به ميان کشيده می‌شود.
رجب صفروف در مورد اثرات اين کار بر روابط ايران و آذربايجان می‌گويد: «از هر جنبه‌ای به اين موضوع نگاه کنيم، پروژه استفاده از سيستم راداری گبله برای آذربايجان پروژه خوبی نخواهد بود. البته درست است که آذربايجان به خاطر استفاده از اين سيستم راداری سود خواهد برد، اما اين سود در مقايسه با زيان آن بسيار ناچيز است. اين پروژه باعث می‌شود فضای بی‌اعتمادی در روابط بين ايران و آذربايجان ايجاد شود و اين مساله از نظر سياسی برای آذربايجان خوب نيست. »
پيشنهاد مجدد روسيه برای استفاده مشترک از رادار گبله زمانی مطرح شده است که مقام‌های آمريکايی به دستور باراک اوباما ارزيابی مجدد طرح استقرار سپر موشکی در اروپا را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
در پی پيشنهاد روسيه به آمريکا برای استفاده مشترک از اين رادار جهت آگاهی از تهديدهای بالقوه موشکی و مقابله مؤثر با آنها، شماری از کارشناسان نظامی آمريکا در دوران رياست جمهوری جرج بوش از اين ايستگاه راداری بازديد کردند، ولی نتيجه‌ای حاصل نگرديد.
به گزارش رسانه های غربی، اين کارشناسان تکنولوژی به کار گرفته شده در اين رادار را که تکنولوژی دوران شوروی است هماهنگ با سيستم‌های آمريکا تشخيص نداده‌اند، گو اين که روسيه گفته بود در صورت نياز، اين ايستگاه راداری را به آخرين تکنولوژی مجهز خواهد کرد.
آيا دولت اوباما که مايل است رابطه نزديکی با روسيه داشته باشد، پيشنهاد سرگئی لاوروف را خواهد پذيرفت يا نه؟
اگر روسيه و آمريکا مشترکاً از رادار گبله که در خاک آذربايجان قرار دارد استفاده کنند پای اين کشور هم که همسايه ايران است به ميان کشيده می‌شود.
آقای صفروف ضمن تأکيد بر اين مساله که پيشنهاد لاوروف برای استفاده مشترک از رادار گبله خوشايند ايران نيست می‌افزايد: «اين پيشنهاد روسيه تا اندازه‌ای تهران را ناراحت می‌کند، زيرا سيستم راداری گبله تمام سرزمين ايران را زير کنترل می‌گيرد. يکی از دلايل پيشنهاد مسکو برای استفاده مشترک از سيستم راداری گبله به جای برنامه استقرار سپر موشکی در اروپا اين است که در مقابل برنامه‌های نظامی ايران استفاده از اين سيستم می‌تواند بهترين انتخاب باشد، چون اين سيستم دائما کشورها را زير کنترل دارد. در نتيجه اين پروژه برای تهران ناخوشايند است، زيرا بهتر از سيستم دفاع موشکی در اروپا خواهد بود.»
اگر روسيه و آمريکا مشترکاً از رادار گبله که در خاک آذربايجان قرار دارد استفاده کنند پای اين کشور هم که همسايه ايران است به ميان کشيده می‌شود.
رجب صفروف در مورد اثرات اين کار بر روابط ايران و آذربايجان می‌گويد: «از هر جنبه‌ای به اين موضوع نگاه کنيم، پروژه استفاده از سيستم راداری گبله برای آذربايجان پروژه خوبی نخواهد بود. البته درست است که آذربايجان به خاطر استفاده از اين سيستم راداری سود خواهد برد، اما اين سود در مقايسه با زيان آن بسيار ناچيز است. اين پروژه باعث می‌شود فضای بی‌اعتمادی در روابط بين ايران و آذربايجان ايجاد شود و اين مساله از نظر سياسی برای آذربايجان خوب نيست. »
پيشنهاد مجدد روسيه برای استفاده مشترک از رادار گبله زمانی مطرح شده است که مقام‌های آمريکايی به دستور باراک اوباما ارزيابی مجدد طرح استقرار سپر موشکی در اروپا را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
