روز چهارشنبه در نهمین نشست وزیران کشورهای صادرکننده گاز که در قطر تشکیل شد، نماینده ایران نتوانست رأی لازم برای ریاست بر این مجمع را کسب کند و ریاست این مجمع به لئونید بوخانوفسکی از روسیه رسید.
نمایندگان ایران، روسیه، نیجریه، و ترینیداد و توباگو خود را برای ریاست مجمع کشورهای صادرکننده گاز نامزد کرده بودند. مجمع کشورهای صادر کننده گاز در سال ۲۰۰۱ در تهران تشکیل شد و دارای ۱۱ عضو است.
مجمع کشورهای صادرکننده گاز که به «اوپک گازی» معروف شده تا پیش از هفتمین نشست خود دارای اساس‌نامه مدون و اعضای ثابت نبود؛ در هفتمین نشست این مجمع که در ۲۳ دسامبر سال ۲۰۰۸ در مسکو برگزار شد، این مجمع اساس‌نامه خود را تدوین کرد و پس از آن قرار شد دفتر دائمی این مجمع در قطر مستقر شود.
الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، و ونزوئلا ۱۱ عضو این مجمع هستند؛ قزاقستان، نروژ و هلند نیز از اعضای ناظر مجمع کشورهای صادرکننده گاز هستند.
۱۱ عضو مجمع کشورهای صادرکننده گاز ۷۰ درصد از ذخایر شناخته شده گاز در جهان را در اختیار دارند.
در سال ۲۰۰۹ تقاضای جهانی برای خرید گاز کاهش یافت و برپایه برآورد آژانس بین‌المللی انرژی در دهه آینده نیز میزان عرضه گاز بیش از تقاضا خواهد بود.
از جمله دلایل کاهش تقاضا برای خرید گاز بحران جهانی اقتصاد و افزایش تولید گاز داخلی ایالات متحده اعلام شده است.
در همین حال مصرف‌کنندگان گاز در بازار جهانی نگران آن هستند که مجمع کشورهای تولیدکننده گاز به سازمانی به قوت اوپک نفتی تبدیل شود تا از کاهش بهای این سوخت جلوگیری کند.
نوبوئو تاناکا، مدیر آژانس بین‌المللی انرژی، با اشاره به این نگرانی و مخالفت با «هر گونه کارتل» می‌گوید: «اگر اوپک گازی تشکیل شود برای آینده مشکل‌ساز خواهد بود.»
دشواری در رسیدن به سیاست مشترک در بازار گاز
با این حال رسیدن به یک سیاست همسو و مشترک در میان صادرکنندگان گاز چندان ساده به نظر نمی‌رسد.
در سال جاری میلادی، روسیه که عمده‌ترین صادرکننده گاز به اروپاست، بخشی از این بازار را به خاطر گاز مایع طبیعی قطر که ارزان‌تر بود، از دست داد.
از سوی دیگر به گفته ناظران بازار انرژی هلند و نروژ هم که به طور مشترک چهارمین صادرکننده گاز هستند چندان به افزایش قیمت‌ها رغبت نشان نداده‌اند.
در همین حال کارشناسان انرژی معتقدند روسیه نیز تمایل ندارد ایران به عنوان دومین کشور دارای ذخایر گاز وارد بازار اروپا شود؛ تحریم‌های بین‌المللی و مخالفت آمریکا نیز به کمک روسیه آمده و ایران، رقیب عمده روسیه، از بازار اروپا حذف شده است.
به گفته کارشناسان صنعت انرژی،دشواری دیگری که در کنترل بهای گاز وجود دارد این است که گاز برخلاف نفت عمدتا با خط لوله میان تولیدکننده و مصرف‌کننده در جریان است و بهای آن طی قراردادی برای یک یا چند دهه از پیش تعیین می‌شود؛ در صورتی که در بازار نفت، این ماده به خریداری که بیشترین قیمت را بپردازد فروخته می‌شود.
بیشتر بخوانید:
مجمع کشورهای صادرکننده گاز که به «اوپک گازی» معروف شده تا پیش از هفتمین نشست خود دارای اساس‌نامه مدون و اعضای ثابت نبود؛ در هفتمین نشست این مجمع که در ۲۳ دسامبر سال ۲۰۰۸ در مسکو برگزار شد، این مجمع اساس‌نامه خود را تدوین کرد و پس از آن قرار شد دفتر دائمی این مجمع در قطر مستقر شود.
الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، و ونزوئلا ۱۱ عضو این مجمع هستند؛ قزاقستان، نروژ و هلند نیز از اعضای ناظر مجمع کشورهای صادرکننده گاز هستند.
۱۱ عضو مجمع کشورهای صادرکننده گاز ۷۰ درصد از ذخایر شناخته شده گاز در جهان را در اختیار دارند.
در سال ۲۰۰۹ تقاضای جهانی برای خرید گاز کاهش یافت و برپایه برآورد آژانس بین‌المللی انرژی در دهه آینده نیز میزان عرضه گاز بیش از تقاضا خواهد بود.
از جمله دلایل کاهش تقاضا برای خرید گاز بحران جهانی اقتصاد و افزایش تولید گاز داخلی ایالات متحده اعلام شده است.
در همین حال مصرف‌کنندگان گاز در بازار جهانی نگران آن هستند که مجمع کشورهای تولیدکننده گاز به سازمانی به قوت اوپک نفتی تبدیل شود تا از کاهش بهای این سوخت جلوگیری کند.
نوبوئو تاناکا، مدیر آژانس بین‌المللی انرژی، با اشاره به این نگرانی و مخالفت با «هر گونه کارتل» می‌گوید: «اگر اوپک گازی تشکیل شود برای آینده مشکل‌ساز خواهد بود.»
دشواری در رسیدن به سیاست مشترک در بازار گاز
با این حال رسیدن به یک سیاست همسو و مشترک در میان صادرکنندگان گاز چندان ساده به نظر نمی‌رسد.
در سال جاری میلادی، روسیه که عمده‌ترین صادرکننده گاز به اروپاست، بخشی از این بازار را به خاطر گاز مایع طبیعی قطر که ارزان‌تر بود، از دست داد.
از سوی دیگر به گفته ناظران بازار انرژی هلند و نروژ هم که به طور مشترک چهارمین صادرکننده گاز هستند چندان به افزایش قیمت‌ها رغبت نشان نداده‌اند.
در همین حال کارشناسان انرژی معتقدند روسیه نیز تمایل ندارد ایران به عنوان دومین کشور دارای ذخایر گاز وارد بازار اروپا شود؛ تحریم‌های بین‌المللی و مخالفت آمریکا نیز به کمک روسیه آمده و ایران، رقیب عمده روسیه، از بازار اروپا حذف شده است.
به گفته کارشناسان صنعت انرژی،دشواری دیگری که در کنترل بهای گاز وجود دارد این است که گاز برخلاف نفت عمدتا با خط لوله میان تولیدکننده و مصرف‌کننده در جریان است و بهای آن طی قراردادی برای یک یا چند دهه از پیش تعیین می‌شود؛ در صورتی که در بازار نفت، این ماده به خریداری که بیشترین قیمت را بپردازد فروخته می‌شود.
