در ادامه رویدادهای مربوط به نفتکش‌ها در آب‌های منطقه، خبرگزاری رویترز روز جمعه، چهارم مرداد، در گزارشی اختصاصی خبر داد که از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون سه کشور پاناما، توگو، و سیرالئون پرچم‌های خود را از حدود ۶۰ نفتکش ایران پس گرفته‌اند.
ابرنفتکش «گریس ۱» هنگامی که سیزدهم تیر در آب‌های جبل‌الطارق توقیف شد هنوز پرچم پاناما بر فراز آن دیده می‌شد اما خبرگزاری رویترز می‌گوید پاناما هشتم خرداد و در میانه مسیر این نفتکش به سوی آفریقا، نام این نفتکش را از شناورهای دارای پرچم آن کشور حذف کرده بود؛ اقدامی که به گفته رویترز، با استقبال دولت آمریکا روبه‌رو شد.
به هر روی پس گرفتن پرچم پاناما از نفتکش «گریس ۱» تنها مورد در ماه‌های اخیر نبوده است.
به گزارش رویترز، بررسی داده‌های مربوط به ثبت کشتی‌ها نشان می‌دهد که در طول هفت ماه گذشته پاناما از حدود ۵۵ کشتی ایرانی، توگو دست‌کم از سه کشتی ایرانی و سیرالئون از یک کشتی ایرانی پرچم‌های خود را پس گرفته‌اند.
به نوشته رویترز، با اینکه ممکن است برخی از این کشتی‌ها زیر پرچم جدیدی ثبت مجدد شده باشند اما این تعداد کشتی در واقع بخش عمده ناوگان نفتکش‌های ایران را در برمی‌گیرد و شریان اقتصادی جمهوری اسلامی کاملاً به فروش نفت بسته است.
ثبت کشتی‌ها در کشوری دیگر و استفاده از پرچم آن کشور، فرایندی که به نام «پرچم مصلحتی» خوانده می‌شود، روندی معمول در دریانوردی جهانی است و با اینکه معمولاً مزایایی اقتصادی در بر دارد، اما گاهی نیز با هدف فرار از تحریم‌های بین‌المللی صورت می‌گیرد.
پاناما، باهاما و لیبریا سه کشوری هستند که پرچم‌های آنها در بزرگترین ناوگان کشتی‌ها استفاده می‌شود.
به نوشته رویترز، اقدام پاناما در پس گرفتن پرچمش از نفتکش‌های ایران حدود هفت ماه پیش اوج گرفت.
بنابر همین گزارش، پاناما حدود هفت ماه پیش پرچم خود را از ۵۹ نفتکش مرتبط با ایران و سوریه پس گرفت و آمریکا همان زمان از این تصمیم استقبال کرد.
خبرگزاری رویترز دلیل پس گرفته شدن پرچم این کشورها از نفتکش‌های ایرانی را موارد متعددی از قبیل «تخطی از مقررات»، «تحریم‌های بین‌المللی»، «تحریم‌های آمریکا علیه ایران» و برخی موارد دیگر ذکر کرده است.
بنابر همین گزارش، استفاده از پرچم ایران برای نفتکش‌ها نیز عمدتا «مشکل‌ساز» است و همواره این احتمال هست که یک یا چند تن از نهادها یا دست‌اندرکاران مرتبط با کشتی مشمول تحریم‌های آمریکا باشند.
یک بازرس ویژه تحریم‌های سازمان ملل نیز به رویترز گفته است با استفاده یک کشتی از پرچم ایران، ۵۰ درصد احتمال هست که آن کشتی مورد بازرسی قرار گیرد و همواره تأخیر داشته باشد.
با این حال مقام‌های جمهوری اسلامی گفته‌اند پس گرفته شدن پرچم در برخی موارد موضوعی مهم نیست و آنها گزینه‌های متعددی در اختیار دارند.
یکی از مقام‌های کشتیرانی جمهوری اسلامی به رویترز گفته است: شرکت‌های کشتیرانی متعددی هستند که ما می‌توانیم از آنها استفاده کنیم و حتی با وجود تحریم‌های آمریکا، «کشورهای دوست زیادی هستند که خوشحال می‌شوند در این زمینه به ما کمک کنند».
از سه نفتکشی که در هفته‌های اخیر توقیف شده دو نفتکش حامل پرچم پاناما و یک نفتکش دارای پرچم بریتانیا بوده است.
ابرنفتکش «گریس ۱» که با محموله دومیلیون بشکه نفت ایران سیزدهم تیرماه در آب‌های جبل‌الطارق توقیف شد با پرچم پاناما تردد می‌کرد؛ بریتانیا مقصد این نفتکش را سوریه ذکر کرده اما جمهوری اسلامی مقصد آن را «جایی دیگر» اعلام کرده است.
نفتکش «ریاح» نیز که ۲۷ تیر توسط سپاه پاسداران در تنگه هرمز توقیف شد حامل پرچم پاناما بود.
نفتکش استنا ایمپرو که جمعه گذشته توسط سپاه پاسداران توقیف شد حامل پرچم بریتانیا بود.
