شرکت‌های هوایی ایران به‌دنبال پیدا کردن راهی برای خرید هواپیما هستند. از طرفی همچنان ایرادهای بوئینگ ۷۳۷ مکس دست از سر این شرکت بزرگ آمریکایی برنداشته است.
برنامه جدید خرید هواپیما در ایران
مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، به ایسنا گفته است «شرکت‌ها در تلاش هستند که بتوانند به نحوی هواپیمای جدید به ناوگان خود وارد کنند، اما با اعمال محدودیت‌ها شرایط تأمین هواپیما سخت شده‌است. شرکت‌های هواپیمایی ایرباس، بویینگ و ای‌تی‌آر مشکل مجوز اوفک دارند و شرکت‌های بمباردیه و امبرائر نیز با توجه به اینکه برای فروش هواپیما نیازمند مجوز اوفک هستند و به دلیل وابستگی بیش‌تر تأمین قطعات خود به آمریکایی‌ها، برنامه‌ای برای اینکه قطعات آمریکایی خود را به کمتر از ۱۰ درصد کاهش دهند، ندارند.»
در چنین شرایطی شرکت‌های هوایی ایران به دنبال خرید هواپیماهای دست دوم با کارکرد پایین هستند. بسیاری از کارشناسان این روش را بهتر از خرید هواپیماهای سوخو می‌دانند.
آقای اسعدی سامانی با اشاره به اینکه سوخو یکی از هواپیماهایی بود که اعلام کرد می‌تواند میزان قطعات آمریکایی خود را به کمتر از ۱۰ درصد کاهش دهد، گفته است «سوخو بعد از اجرایی شدن برجام تلاش کرد که در بازار ایران حضور پیدا کند. با توجه به اینکه بیش از ۱۰ درصد از قطعات سوخو سوپرجت را آمریکایی‌ها تولید می‌کنند، فروش این هواپیما نیز منوط به اخذ مجوز اوفک است و روسیه موفق به دریافت مجوز اوفک نشده است. روس‌ها اعلام کردند در تلاش هستند که تغییراتی در برخی از قطعاتی که نیاز به مجوز اوفک دارد، انجام دهند که نیازی به اخذ این مجوز نباشد و این برنامه زمان‌بری است».
بازگشتن تحریم‌های آمریکا علیه ایران، پس از خروج دولت ترامپ از «برجام» عملا خرید هواپیماهای پیشرفته مانند ایرباس و بوئینگ را ناممکن کرده‌است.
ایران در پی دستیابی به توافق اتمی، برای خرید ده‌ها فروند هواپیما با شرکت‌های اصلی تولیدکننده به توافق‌هایی دست یافته بود که در نهایت چندان راه به جایی نبردند.
دردسرهای تازه ۷۳۷ مکس
برخی رسانه‌ها گزارش داده‌اند شرکت بوئینگ یکی از سیستم‌های اخطار را در هواپیما ۷۳۷ مکس غیر فعال کرده بود. اگر این موضوع ثابت شود لطمه شدید دیگری به آبروی این شرکت بزرگ وارد خواهد شد.
روزنامه «وال‌استریت‌جورنال» می‌گوید بوئینگ یکی از سامانه‌های اخطار را در این هواپیما غیر فعال کرده بود.
پیش‌تر گزارش شده بود ۷۳۷ مکس به سامانه افزایش مانور پذیری با نام ام‌سی‌ای‌اس مجهز است. سیستمی که خطای آن دلیل اصلی سقوط‌های اخیر محسوب می‌شود.
این سیستم به دلیل خطای محاسباتی یا خطا در سنسورها بد عمل می‌کرد و در جایی که لازم نبود دماغه هواپیما را به سمت زمین منحرف می‌کرد. اگر این سیستم خطا کند و خلبان دیر عمل کند، سقوط حتمی می‌شود.
بازگشت یک کلاس قدیمی
با خروج بوئینگ ۷۵۷ از خط تولید بوئینگ، یکی از کلاس‌های هوایی جهان بدون هواپیما باقی مانده است. این کلاس به هواپیماهایی متعلق است که تک راهرو بوده و دارای برد پروازی بین قاره‌ای هستند. تولید بوئینگ ۷۵۷ در سال ۲۰۰۴ متوقف شد.
این کلاس از هواپیماهای تک راهرو، حدود ۲۵۰ نفر ظرفیت دارند. برد پروازی این کلاس هواپیما باید در حدود ۹ هزار کیلومتر باشد.
این نوع هواپیماها می‌توانند برای مسیرها دوربرد و کم مسافرتر سب افزایش بازدهی اقتصادی شرکت‌ها شوند.
حالا شرکت ایرباس و بوئینگ به دنبال ارائه هواپیماهایی در این کلاس پروازی هستند.
ایرباس می‌خواهد مدل ایرباس ۳۲۱ را توسعه دهد و با افزایش طول و ظرفیت محصول ۳۲۱ ایکس‌ال‌آر را معرفی کند. برخی گزارش‌ها نیز از توسعه مدلی از بوئینگ با نام ۷۹۷ برای این کلاس حکایت دارد.
روزانه «صد پرواز» بین ایران و ترکیه
علی عابدزاده رئیس سازمان هواپیمایی کشوری گفته است :« ایران با هیچ کشوری به اندازه ترکیه ارتباط هوایی ندارد. در حال حاضر روزانه بیش از ۱۰۰ پرواز بین ایران و ترکیه انجام می‌شود، که سهم ایران حدود ۳۵ الی ۴۰ درصد است.»
طی چند ماه اخیر برخی خطوط هوایی در اروپا پروازهای خود را به ایران قطع کرده‌اند. این در حالی است که میزان پروازهای شرکت‌های قطری و ترک به ایران افزایش یافته است.
علی عابدزاده در این باره گفته است «با توجه به اینکه برخی کشورها پروازهای خود را به ایران قطع کرده‌اند بنابراین در تلاش هستیم که از طریق خطوط هوایی که تمایل دارند به ایران بیایند این نقطه ضعف را برطرف کنیم تا مشکلی ایجاد نشود».
