کناره‌گیری ناگهانی و تقریباً همزمان تیم دِیوی مدیر کل و دبرا تِرنِس مدیر بخش خبر بی‌بی‌سی به‌دلیل بروز یک «اشتباه جدی سردبیری» در مستند برنامهٔ تحقیقی و پرمخاطب «پانوراما»، ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است و رئیس‌جمهور ایالات متحده روز دوشنبه ۱۹ آبان تهدید کرد که شکایتی یک میلیارد دلاری علیه این رسانه مطرح خواهد کرد.
در مستند پانوراما تحت نام «ترامپ: شانسی دیگر؟» که نخستین بار بیش از یک‌سال پیش از تلویزیون بی‌بی‌سی پخش شد و سپس روی شبکهٔ پخش آنلاین بی‌بی‌سی موسوم به «آی پلِیِر» قرار گرفت، جملاتی از سخنرانی دونالد ترامپ در روز ششم ژانویه سال ۲۰۲۱ طوری پشت هم قرار گرفته بود که به نظر می‌رسید هوادارانش را به حمله به کنگره ایالات متحده ترغیب می‌کند.
این در حالی‌است که در سخنرانی اصلی، بین دو جمله‌ای که از او در کنار هم قرار داده شده بود، ۵۳ دقیقه فاصله بوده است.
این موضوع درست یک‌هفته پیش، دوازدهم آبان‌ماه رسانه‌ای شد و بلافاصله سروصدای زیادی ایجاد کرد؛ زمانی که روزنامهٔ «دیلی تلگراف» بخش‌هایی از یک یادداشت داخلی مایکل پرسکات مشاور مستقل و پیشین کمیتهٔ استانداردهای سردبیری بی‌بی‌سی را منتشر کرد. آقای پرسکات، که خود حدود پنج ماه پیش از سمتش کناره‌گیری کرد، در این یادداشت، نگرانی‌هایی «جدی» نسبت به این قسمت پانوراما، که شرکتی به‌نام «اکتبر فیلمز» برای بی‌بی‌سی ساخته بود، ابراز کرده بود.
در پی انتشار گزارش تلگراف، موجی از انتقادات از بی‌بی‌سی به راه افتاد، آنچنان که لیزا نَندی وزیر فرهنگ بریتانیا هم روز یکشنبه ۱۸ آبان، موضوع پانوراما را «بسیار جدی» توصیف کرد. فشارهای همه‌جانبه بر بی‌بی‌سی سرانجام در آخرین ساعات یکشنبه‌شب، منجر به استعفای دو مدیر ارشد این سازمان شد.
طی ماه‌های اخیر، چند رسوایی کم‌وبیش مشابه دیگر هم، دامن بی‌بی‌سی را گرفته بود؛ از جمله در یک مستند دیگر، که باز هم نه در خود بی‌بی‌سی، بلکه به سفارش این سازمان و به‌دست شرکتی دیگر دربارهٔ جنگ غزه ساخته شده بود. این فیلم، اگرچه به لحاظ محتوایی مشکل خاصی نداشت، اما شرکت سازنده از پسری نوجوان و محلی به عنوان راوی فیلم استفاده کرده‌بود؛ نوجوانی که بعد مشخص شد پسر یکی از مقام‌های حماس، گروهی که از سوی آمریکا، بریتانیا و اتحادیه اروپا تروریستی شناخته می‌شود، بوده است.
تهدید دونالد ترامپ به شکایت «میلیارد دلاری» از بی‌بی‌سی
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده در نخستین واکنش به کناره‌گیری تیم دِیوی و دبرا تِرنِس، ضمن تشکر از روزنامهٔ تلگراف، مدیران مستعفی بی‌بی‌سی و روزنامه‌نگاران دخیل در ساخت مستند پانوراما را «فاسد و نابکار» خواند.
ساعاتی بعد، تیم حقوقی دونالد ترامپ با ارسال نامه‌ای به بی‌بی‌سی خواستار حذف این مستند از همه پلتفرم‌ها تا جمعهٔ آینده شد و تهدید کرد که در غیر این‌صورت، خواهان غرامتی معادل دست‌کم «یک میلیارد دلار» خواهد شد.
در همین حال، با توجه به این‌که از نخستین نوبت پخش این مستند بیش از یک‌سال گذشته است، بر اساس قوانین رسانه‌ای بریتانیا آقای ترامپ نمی‌تواند درخواست دریافت غرامت خود را در دادگاه‌های این کشور ثبت کند. اما قانون مشابه در ایالت فلوریدای آمریکا، مهلت درخواست غرامت را دو سال تعیین کرده، و از این‌رو به نظر می‌رسد تیم حقوقی رئیس‌جمهور آمریکا، درخواست خود را در دادگاه‌های این ایالت ثبت کند.
در نامه تیم حقوقی دونالد ترامپ سه خواسته به طور مشخص عنوان شده است: تبری جستن از این مستند و کنار گذاشتن کامل و بلادرنگ آن و هرگونه «اشتباه، عبارت گمراه‌کننده، و بدنام‌کننده» در مورد رئیس‌جمهور ایالات متحده؛ عذرخواهی فوری به‌خاطر مستند «پانوراما» و هرگونه مورد مشابه دیگر؛ و جبران متناسب هر گونه آسیب و ضرر وارده به دونالد ترامپ.
در واکنش هیئت امنای بی‌بی‌سی با تأکید بر این‌که اشتباه رخ‌داده در مستند پانوراما، یک «خطای جدی، اما غیر عمدی در قضاوت روزنامه‌نگاری» بوده، از این بابت رسمأ عذرخواهی شده است.
سمیر شاه، رئیس هیئت امنای بی‌بی‌سی، با انتشار نامه‌ای خطاب به کمیته فرهنگ، رسانه و ورزش پارلمان بریتانیا می‌گوید به رغم اتهاماتی که علیه این سازمان مطرح می‌شود، «بی‌طرفی بخشی از فرهنگ و ساختار بی‌بی‌سی» است؛ هرچند می‌پذیرد که «اشتباهاتی جدی» رخ داده است.
آقای شاه به طور مشخص در مورد مستند پانوراما گفته است که هیئت امنا باید زودتر در این مورد موضع‌گیری می‌کرد تا کار به این‌جا نکشد.
در همین حال سخنگوی کی‌یِر استارمر نخست‌وزیر بریتانیا در گفت‌وگو با روزنامه‌نگاران تأکید کرده که آقای استارمر معتقد نیست که بی‌بی‌سی «سازمانی، جانبدارانه عمل می‌کند». دفتر نخست‌وزیری بریتانیا همچنین اتهام «فاسد بودن» بی‌بی‌سی را رد کرد؛ اتهامی که دونالد ترامپ در مورد مدیران و روزنامه‌نگاران دست‌اندرکار مستند پانوراما به‌کار برده بود.
دفتر استارمر در عین حال تأکید کرده که «مهم است بی‌بی‌سی برای حفظ اعتماد عمومی تلاش کند و در صورت بروز اشتباهات هم، بلافاصله در صدد جبران بر آید».
در همین حال نایجل فاراژ، رهبر حزب دست‌راستی و تندرو «اصلاح»، می‌گوید با دونالد ترامپ دربارهٔ مستند پانوراما صحبت کرده است. آقای فاراژ در یک کنفرانس خبری مدعی شد که رئیس‌جمهور آمریکا، بلافاصله خطاب به او گفته که «آیا این شیوه رفتار با بهترین متحدتان است؟» نایجل فاراژ با تأکید بر اعتقادش به اهمیت بی‌بی‌سی گفت که در عین حال معتقد است این نهاد خبری، «دهه‌هاست که دچار جانبداری ساختاری» بوده است.
از دیگر سو، «اِد دِیوی» رهبر حزب لیبرال دموکرات بریتانیا با ارسال نامه‌ای خطاب به کی‌یِر استارمر نخست‌وزیر و رهبر حزب کارگر، کِمی بَدِناک رهبر حزب محافظه‌کار و نایجِل فاراژ رهبر حزب «اصلاح» تأکید کرده که «بی‌بی‌سی متعلق به بریتانیا است و نه دونالد ترامپ».
رهبر حزب لیبرال دموکرات گفته است: «نباید به قدرت‌های خارجی اجازه بدهیم که برای شیوه دریافت خبر بریتانیایی‌ها تعیین تکلیف کنند». آقای دِیوی در پایان تأکید کرده که «باید در کنار هم از بی‌بی‌سی دفاع کنیم».
