بیژن ترقی، در سال ۱۳۰۸ متولد شد و ترانه‌سرايی را از ۲۰ سالگی آغاز کرد.
نخستين کار او در سال ۱۳۳۵ از راديوی آن زمان پخش شد؛ تصنيفی با نام «می زده»، با آهنگی از زنده‌ياد پرويز ياحقی، آهنگساز و ويلن‌نواز نامدار، و با صدای پرطنين بانو مرضيه. اين ترانه از برنامه نوپای «گل‌های رنگارنگ»، که از نخستين برنامه‌های توليدی راديو ايران بود، پخش شد.
آن‌گونه که دکتر محمود خوشنام، کارشناس موسيقی به راديو فردا می‌گويد، از سال‌های پايانی دهه ۲۰ خورشيدی، و همگام با تحولاتی که در همه زمينه‌ها در حال انجام بود، نياز جامعه، گونه‌ای ديگرگون را در سير ترانه‌سرايی می‌طلبيد.
تحولاتی که به گفته آقای خوشنام «از سال‌های دهه ۲۰ آغاز شد و در سال‌های ۳۰ و ۴۰ به اوج رسيد.»
محمود خوشنام به دو ويژگی در ترانه‌های تازه و جديد آن زمان، اشاره می‌کند: «يکی اينکه ترانه‌ها به صورت روايی در آيد و ديگر آن‌که تصوير سازی در آن تقويت شود.»
شايد يکی از بهترين نمونه‌ها برای چنين تحولی در زمينه موسيقی تصنيف «آتش کاروان» باشد؛ تصنيفی ساخته علی تجويدی بر روی شعری از بيژن ترقی که با صدای بانو دلکش (عصمت باقر پور) اجرا شد.
اين، اما همه تغيير نبود. بيژن ترقی، نوآوری‌های ديگری هم در عرصه تصنيف‌سرايی به وجود آورد؛ از جمله وارد کردن زبان عاميانه و کوچه و بازار در زبان رسمی تصنيف، تصنيف‌هايی وابسته به سنت که سرشار از شمع و گل و پروانه بود. يک نمونه بارز اين نوآوری ترانه‌ای است با نام «گل اومد، بهار اومد» با صدای بانو پوران (فرح‌دخت طاقانی) بر روی آهنگی از مجيد وفادار.
بيژن ترقی، نوآوری‌های ديگری هم در عرصه تصنيف‌سرايی به وجود آورد؛ از جمله وارد کردن زبان عاميانه و کوچه و بازار در زبان رسمی تصنيف، تصنيف‌هايی وابسته به سنت که سرشار از شمع و گل و پروانه بود. يک نمونه بارز اين نوآوری ترانه‌ای است با نام «گل اومد، بهار اومد» با صدای بانو پوران (فرح‌دخت طاقانی) بر روی آهنگی از مجيد وفادار.محمود خوشنام، بيژن ترقی را در کنار سه نام ديگر، رحيم معينی کرمانشاهی، نواب صفا و تورج نگهبان، سلسله‌دار سير نوگرايی و تحول در موسيقی ايرانی می‌داند. چهارتنی که از ميان‌شان تنها يک نفر، رحيم معينی کرمانشاهی باقی مانده است.
بيژن ترقی، از دوستان نزديک پرويز ياحقی هم بود. به گفته آقای خوشنام بيش‌تر آثار وی حاصل همکاری او با پرويز ياحقی است. محمود خوشنام تاثيراين دوستی را در کار اين دو هنرمند بارز می‌داند و باور دارد که اين دوستی، تلفيق شعر و موسيقی را به خوبی ممکن می‌کرد. محمود خوشنام، تجلی اين رابطه را در سه ترانه، مشهود می‌داند: «برگ خزان»، «افسانه محبت» و «می زده»، هر سه با صدای بانو مرضيه. سه ترانه‌ای که اين کارشناس موسيقی، خود آنها را سه‌گانه ياحقی-ترقی می‌نامد.
ترقی، فعاليت ادبی خود را در کنار بزرگانی چون رهی معيری، ملک‌‌الشعرای بهار، اميری فيروزکوهی، نيما يوشيج و شهريار آغاز کرد و با هنرمندان و آهنگسازان نامداری چون ابوالحسن صبا، رضا محجوبی، علی تجويدی، پرويز ياحقی و همايون خرم همکاری کرد.
از بيژن ترقی، آثاری هم به چاپ رسيده، که از آن جمله است مجموعه سروده‌های او در کتابی با عنوان «آتش کاروان». در کتابی ديگر با نام «از پشت ديوارهای خاطره» اين ترانه‌سرای نامی از خاطرات هنری ۵۰ ساله‌اش سخن گفته است؛ خاطراتش از شعر و موسيقی.
در سال‌های پس از انقلاب، شعر و ترانه‌های او همچنان زينت‌بخش آثار هنری خوانندگان بود.در سال‌های پس از انقلاب، شعر و ترانه‌های او همچنان زينت‌بخش آثار هنری خوانندگان بود. در اين ميان شايد سروده‌ای از بيژن ترقی بر روی قطعه‌ای از ژان باتيست لومير، که قرار بود در زمان مظفرالدين شاه قاجار به عنوان سرود ملی ايران نواخته شود، شاخص بوده و نشانه‌‌ای از عشق هميشگی او به ايران دارد.
سروده‌ای با اين مطلع « نام جاويد ای وطن / صبح اميد ای وطن چهره کن در آسمان / همچو مهر جاودان» و ترجيع‌بند « همه جان و تنم / وطنم وطنم وطنم وطنم» که در سال ۱۳۸۴ در تالار وحدت با صدای سالار عقيلی اجرا شد.
از ميان ديگر آثار ماندگار بيژن ترقی «بهار دلنشين» با آهنگی از رو‌ح‌الله خالقی و صدای بنان؛ «در ميان گل‌ها» با آهنگ همايون خرم و صدای بانو مرضيه (اشرف‌السادات مرتضايی)؛ «پشيمانم» با آهنگی از علی تجويدی و صدای بانو حميرا (پروانه اميرافشار) تنها نمونه‌ای است از ترانه‌سرايی که خود را «هميشه عاشق» توصيف می‌کرد.
نخستين کار او در سال ۱۳۳۵ از راديوی آن زمان پخش شد؛ تصنيفی با نام «می زده»، با آهنگی از زنده‌ياد پرويز ياحقی، آهنگساز و ويلن‌نواز نامدار، و با صدای پرطنين بانو مرضيه. اين ترانه از برنامه نوپای «گل‌های رنگارنگ»، که از نخستين برنامه‌های توليدی راديو ايران بود، پخش شد.
آن‌گونه که دکتر محمود خوشنام، کارشناس موسيقی به راديو فردا می‌گويد، از سال‌های پايانی دهه ۲۰ خورشيدی، و همگام با تحولاتی که در همه زمينه‌ها در حال انجام بود، نياز جامعه، گونه‌ای ديگرگون را در سير ترانه‌سرايی می‌طلبيد.
تحولاتی که به گفته آقای خوشنام «از سال‌های دهه ۲۰ آغاز شد و در سال‌های ۳۰ و ۴۰ به اوج رسيد.»
محمود خوشنام به دو ويژگی در ترانه‌های تازه و جديد آن زمان، اشاره می‌کند: «يکی اينکه ترانه‌ها به صورت روايی در آيد و ديگر آن‌که تصوير سازی در آن تقويت شود.»
شايد يکی از بهترين نمونه‌ها برای چنين تحولی در زمينه موسيقی تصنيف «آتش کاروان» باشد؛ تصنيفی ساخته علی تجويدی بر روی شعری از بيژن ترقی که با صدای بانو دلکش (عصمت باقر پور) اجرا شد.
اين، اما همه تغيير نبود. بيژن ترقی، نوآوری‌های ديگری هم در عرصه تصنيف‌سرايی به وجود آورد؛ از جمله وارد کردن زبان عاميانه و کوچه و بازار در زبان رسمی تصنيف، تصنيف‌هايی وابسته به سنت که سرشار از شمع و گل و پروانه بود. يک نمونه بارز اين نوآوری ترانه‌ای است با نام «گل اومد، بهار اومد» با صدای بانو پوران (فرح‌دخت طاقانی) بر روی آهنگی از مجيد وفادار.
بيژن ترقی، از دوستان نزديک پرويز ياحقی هم بود. به گفته آقای خوشنام بيش‌تر آثار وی حاصل همکاری او با پرويز ياحقی است. محمود خوشنام تاثيراين دوستی را در کار اين دو هنرمند بارز می‌داند و باور دارد که اين دوستی، تلفيق شعر و موسيقی را به خوبی ممکن می‌کرد. محمود خوشنام، تجلی اين رابطه را در سه ترانه، مشهود می‌داند: «برگ خزان»، «افسانه محبت» و «می زده»، هر سه با صدای بانو مرضيه. سه ترانه‌ای که اين کارشناس موسيقی، خود آنها را سه‌گانه ياحقی-ترقی می‌نامد.
ترقی، فعاليت ادبی خود را در کنار بزرگانی چون رهی معيری، ملک‌‌الشعرای بهار، اميری فيروزکوهی، نيما يوشيج و شهريار آغاز کرد و با هنرمندان و آهنگسازان نامداری چون ابوالحسن صبا، رضا محجوبی، علی تجويدی، پرويز ياحقی و همايون خرم همکاری کرد.
از بيژن ترقی، آثاری هم به چاپ رسيده، که از آن جمله است مجموعه سروده‌های او در کتابی با عنوان «آتش کاروان». در کتابی ديگر با نام «از پشت ديوارهای خاطره» اين ترانه‌سرای نامی از خاطرات هنری ۵۰ ساله‌اش سخن گفته است؛ خاطراتش از شعر و موسيقی.
سروده‌ای با اين مطلع « نام جاويد ای وطن / صبح اميد ای وطن چهره کن در آسمان / همچو مهر جاودان» و ترجيع‌بند « همه جان و تنم / وطنم وطنم وطنم وطنم» که در سال ۱۳۸۴ در تالار وحدت با صدای سالار عقيلی اجرا شد.
از ميان ديگر آثار ماندگار بيژن ترقی «بهار دلنشين» با آهنگی از رو‌ح‌الله خالقی و صدای بنان؛ «در ميان گل‌ها» با آهنگ همايون خرم و صدای بانو مرضيه (اشرف‌السادات مرتضايی)؛ «پشيمانم» با آهنگی از علی تجويدی و صدای بانو حميرا (پروانه اميرافشار) تنها نمونه‌ای است از ترانه‌سرايی که خود را «هميشه عاشق» توصيف می‌کرد.
