لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۶:۵۶

«کشورهای عرب، نگران گسترش نفوذ ایران»


خبرگزاری آسوشیتدپرس با نگاه به افق‌های تازه در روابط ایران و آمریکا، به نگرانی‌های اعراب درباره نفوذ ایران در منطقه پرداخته است.

این خبرگزاری در گزارشی با اشاره به نگرانی اعراب از گسترش نفوذ ایران در منطقه و نیز نگرانی آنها از رویکرد تازه باراک اوباما برای گفت‌وگو با ایران می‌نویسد، اوایل ماه مارس سران عربستان و مصر در جریان نشستی با رئیس جمهوری سوریه در ریاض هر یک با روشی متفاوت سعی کردند، سوریه را به چشم پوشی از روابط نزدیکش با ایران وادار کنند.

در حالی که رئیس جمهوری مصر زبان به تهدید گشوده بود، پادشاه عربستان با وعده حمایت‌های مالی و سیاسی در صدد جلب نظر بشار اسد برآمده بود.

آسوشیتدپرس می‌نویسد، به گفته یکی از مشاوران پادشاه عربستان که در نشست یازدهم ماه مارس در ریاض حضور داشت، ملک عبدالله به سوریه پیشنهاد کرده بود در ازای دریافت کمک‌های مالی قابل توجهی از روابط نزدیک خود با ایران چشم‌پوشی کند.

همچنین پادشاه عربستان به بشار اسد قول داده بود، کشورهای عربی را برای حمایت از سوریه در انجام مذاکرات صلح با اسراییل ترغیب خواهد کرد. این مقام عربستان افزود:«آنچه ما به سوری‌های گفتیم این بود: اول به دامان اعراب بازگردید، پس از آن هر چه که بخواهید برآورده می‌شود.»

بر پایه این گزارش، در حالی که طرف سعودی تلاش می‌کرد با دادن وعده حمایت مالی و سیاسی سوریه را به تغییر موضع ترغیب کند، یک مقام عالی رتبه مصری اعلام کرد که حسنی مبارک رئیس جمهوری مصر در برخورد با همتای سوری خود لحن بسیار تندی داشته و خطاب به وی گفته است، مادامی که سوریه رفتار خود را تغییر ندهد از مشوق‌های اعراب خبری نخواهد بود.

به دنبال بروز تنش میان دو طرف امیر کویت پادرمیانی کرده و از آنها خواسته است به گفت و گوهای خود در آینده ادامه دهد. به هر حال تاکنون نشانه‌ای از تغییر رفتار سوریه مشاهده نشده است. چند روز پیش و در آستانه برگزاری نشست سران عرب در دوحه ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه به ایران رفت و روابط میان دمشق و تهران را «عالی» توصیف کرد.

از سوی دیگر گفت و گوها با حماس که به ابتکار مصر برگزار شده بود هم بدون دستیابی به نتیجه‌ای پایان یافت.

این گزارش اضافه می‌کند، با این همه کشورهای عمده عربی مصمم هستند که از گسترش نفوذ ایران در منطقه جلوگیری کنند. به نوشته آسوشیتدپرس ابزار آنها برای رسیدن به این هدف تاثیر گذاری روی سوریه به عنوان متحد ایران در میان اعراب است که در گذشته همواره از سوی قدرت‌های عرب به دلیل نقش این کشور در حمایت از گروه‌های ستیزه جو در منطقه طرد شده بود.

از سوی دیگر دولت باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا نیز بر خلاف رویکرد این کشور طی هشت سال گذشته برای نزدیک شدن به سوریه تلاش می‌کند. در این میان اگرچه بشار اسد رییس جمهور سوریه از قرار گرفتن در کانون توجهات جهانی لذت می‌برد، اما واقعیت آن است که سوریه هم دلمشغولی‌های خاص خودش را دارد.

بر اساس گزارش آسوشیتدپرس، سوریه از یک سو امیدوار است از رهگذر شرایط موجود به رونق اقتصادی و به ویژه صلح با اسراییل دست یابد و از سوی دیگر در مورد چشم‌پوشی از روابط نزدیک خود با ایران و ستیزه‌جویان عرب مردد است. چرا که این روابط به دمشق این امکان را می‌دهد که در تحولات منطقه تاثیرگذار باشد.

آسوشیتدپرس همچنین با اشاره به برگزاری نشست سالانه سران عرب در روز دوشنبه در دوحه قطر می‌نویسد، تلاش برای آشتی میان اعراب از مهم‌ترین دستور کار این اجلاس اعلام شده است. علاوه بر اختلاف‌های موجود میان سوریه و سایر کشورهای عربی روابط قطر نیز با مصر و عربستان سعودی به دلیل روابط نزدیک این کشور با ایران، سوریه و گروه حماس در ماه‌های اخیر با تنش همراه بوده است.

کشورهای عمده عربی بیش از هر چیز از این بابت نگران هستند که ایران شیعی به دنبال گسترش بنیادگرایی اسلامی در منطقه و تثبیت جایگاه خود به عنوان ابرقدرت منطقه‌ای باشد. از این رو آنها سوریه را متهم به حمایت از ایران می‌کنند.

در این میان آن گونه که این گزارش می‌نویسد، به ویژه مصری‌ها از دست ایران و سوریه ناخشنود هستند. چرا که به زعم آنها این دو کشور مانع از آن شدند که مذاکرات میان حماس و اسراییل برای امضای قرارداد آتش‌بس و مبادله اسرا و همین طور مذاکرات میان حماس و تشکیلات خودگردان فلسطینی به رهبری محمود عباس برای تشکیل یک دولت فراگیر در مناطق فلسطینی به نتیجه برسد.

در ادامه این گزارش آمده است، مصر و عربستان نگرانی‌های دیگری نیز دارند. متحدان عرب آمریکا می‌خواهند از این بابت اطمینان حاصل کنند که منافع آنها در رهگذر رویکرد تازه باراک اوباما برای انجام گفت و گوهای مستقیم با تهران به خطر نخواهد افتاد. در همین راستا مقام‌های عربستان سعودی از باراک اوباما خواسته‌اند در این زمینه با دقت عمل کند و کشورهای عربی را فراموش نکند.

مشاور پادشاه عربستان با اشاره به نگرانی‌های اعراب از نزدیکی احتمالی میان ایران و آمریکا می‌گوید:« شما می‌توانید با ایران معامله کنید، اما بدون ما نمی‌توانید معامله بزرگی انجام دهید. شما می توایند هر چقدر که بخواهید با ایران گفت و گو کنید، اما نمی‌توانید مطمئن باشید که این گفت و گوها تا چه حد مفید خواهند بود.»

این مقام عربستانی به آمریکایی‌ها هشدار داده است، ایرانی‌ها پیش از آن که رفتار خود را تغییر دهند تا حد ممکن از شرایط موجود بهره برداری خواهند کرد.
XS
SM
MD
LG