رئیس سازمان محیط زیست ایران خبر داد که آبگیری تالاب هورالعظیم در استان خوزستان با هدف «رفع کانون‌های گرد و غبار»، از یک سال پیش آغاز شده و اکنون آبگیری حوضچه دوم آن آغاز شده‌است.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، معصومه ابتکار، روز یکشنبه ۲۰ اردیبهشت، از این تالاب به عنوان «یکی از بزرگ‌ترین منابع» گرد و غبار استان خوزستان نام برد.
استان خوزستان و شهرهای اصلی آن مانند اهواز در دی ماه ۹۳ با بحران شدید گرد و غبار مواجه بود که به تعطیلی مدارس و مراکز دولتی و اعتراضات جمعی مردم برخی از این شهرها انجامید.
پس از این اتفاق، رئیس سازمان محیط زیست ایران آبگیری تالاب هورالعظیم را یکی از راه‌های مقابله با این پدیده اعلام کرد.
خانم ابتکار، روز دوشنبه ۱۴ اردیبهشت، نیز خبر داده بود که سال گذشته برای آب‌رسانی به تالاب هورالعظیم تعدادی از آب‌بندهایی که در محدوده تالاب وجود دارد باز شده و آب به بستر تالاب وارد شده‌است.
به گفته خبرگزاری ایرنا، احداث این آب‌بندها در تالاب هورالعظیم، برای استخراج نفت، مانع از رسیدن آب به بخش پایین‌دست تالاب و خشک شدن «وسعت زیادی» از تالاب شده‌است.
خانم ابتکار پیش از این بارها از اقدام دولت محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری پیشین ایران، درباره به گفته او «خشک کردن» تالاب هور العظیم برای استخراج نفت انتقاد کرده‌است.
دولت ایران با وجود مخالفت سازمان محیط زیست، در سال ۸۷ بیش از ۷ هزار و پانصد هکتار از اراضی تالاب هور العظیم را برای اکتشافات نفتی در اختیار وزارت نفت قرار داده بود.
با این حال بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت در دولت حسن روحانی گفته‌است که با خشک کردن این تالاب برای استخراج نفت مخالف است و آن را «خیانت به آیندگان» می‌داند.
وی پیش از این تأکید کرده بود: «با حفاری حدود ۱۰۰ متر در دریا موفق به استخراج نفت می‌شویم بنابراین می‌توانیم همین کار را برای استخراج نفت در تالاب هورالعظیم که در نهایت دارای دو متر عمق است انجام دهیم.»
تالاب هور العظیم با وسعت ۱۲۷ هزار هکتار در غرب خوزستان قرار دارد و رودهای کرخه، نیسان، سابله و دیگر نهرهای انشعابی از منابع آبی آن هستند.
این تالاب تنها باقی‌مانده تالاب‌های عظیم بین‌النهرین است و از نظر تنوع زیستی و سابقه تاریخی، اهمیت جهانی دارد.
رئیس سازمان محیط زیست ایران همچنین با بیان اینکه ۳۵۰ هزار هکتار کانون گرد و غبار در استان خوزستان وجود دارد، افزود: «هر ساله با افزایش دما و کاهش بارندگی‌ها به حجم این کانون‌ها اضافه می‌شود.»
به گفته خانم ابتکار، «عمده منشاء» گردو غبار «فعلی» در ایران، از عربستان و عراق است اما «شرایط امنیتی منطقه» مانع همکاری برای رفع این گرد و غبارها است.
رئیس سازمان محیط زیست ایران خبر داد که با رئیس برنامه محیط زیست سازمان ملل درباره ایجاد صندوق منطقه‌ای مقابله با گرد و غبار مکاتبه کرده و قرار است با او در این باره دیدار داشته باشد.
خداکرم جلالی، رئیس سازمان جنگل‌ها و مراتع ایران، نیز روز شنبه ۲۵ بهمن ۹۳ گفته بود که کمتر از ۱۰ درصد از پدیده گرد و غبار و ریزگردها منشاء داخلی دارد.
در همین حال فؤاد معصوم، رئیس جمهوری عراق، روز یکشنبه در آستانه سفر رسمی به تهران گفت که دو کشور با توجه به اهمیت و ضرورت پیشگیری از پیشروی کویر و تخریب محیط زیست، نیاز به همکاری‌های گسترده دارند و همکاری کشورهای منطقه نیز در این زمینه ضرورت دارد.
فؤاد معصوم همچنین خبر داد که وزیر محیط زیست عراق، او را در این سفر همراهی خواهد کرد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد که مقابله با گرد وغبار راه حل «کوتاه‌مدت، آنی و عاجل» ندارد.
وی اضافه کرد: «تأخیر زیادی در این برنامه‌ها داریم و سال‌ها با بی‌توجهی نسبت به برنامه‌ها مواجه بودیم در حالی که اکنون عده بسیاری نسبت به این موضوع و در این شرایط دلواپس شده‌اند.»
پس از بحران گرد و غبار دراستان خوزستان در سال گذشته، تعدادی از نمایندگان مجلس به شدت از عملکرد سازمان محیط زیست و همچنین سفر نکردن خانم ابتکار به استان خوزستان در روزهای ابتدایی رخ دادن این پدیده انتقاد کرده بودند.
در مقابل، مقامات سازمان محیط زیست اعلام کرده بودند که مجلس، پولی برای مقابله با ریزگردها در بودجه محیط زیست، اختصاص نداده و بودجه پیشنهاد شده توسط دولت برای مقابله با این پدیده در بودجه سال ۹۴ را نیز رد کرده‌است.
