دیگر تنها ایرانیان و اهالی جمهوری آذربایجان و اسرائیلیها نیستند که سالها با سریالهای ترکیهایِ گاه چند صد قسمتی حریم سلطان و فاطمهگل و عشق ممنوع از دیدن تلویزیون نه تنها لذت میبرند، که با آن و شخصیتهایش زندگی میکنند؛ این موج پرقدرت در دو سه سال اخیر سراسر آمریکای لاتین را نیز در برگرفته است.
شبکه جهانی بیبیسی در روزهای اخیر در گزارشی در خصوص صادرات خیرهکننده سریالهای ترکیهای به شبکههای تلویزیونی برزیل و کشورهای اسپانیاییزبان آمریکای لاتین، از تقویت جایگاه ترکیه در میان مردم این کشورها خبر داده است.
روندی که بی تردید موجب خشنودی رئیس جمهوری ترکیه نیز هست و حتی به موفقیت سفر رسمی او به این کشورها کمک کرد.
مسئول اتحادیه صادرکنندگان فیلمهای ترکیهای که اواخر دی ماه سال گذشته به سفر رسمی آقای اردوغان به شیلی، پرو و اکوادور ملحق شد، به یاد میآورد که بازکردن سر صحبت با میزبانان بر سر این فیلمها خیلی آسان بود.
البته رجب طیب اردوغان اوائل پخش سریال حریم سلطان از اینکه سلطان عثمانی رهبری بادهنوش، لاابالی و زنباره ترسیم میشد، از سازندگان سریال انتقاد کرد اما او که حکومتش به تازگی نیز از یک کودتای ناکام در امان مانده، نمیتواند از نزدیکی مردم آمریکای لاتین به کشورش از طریق فیلمهای ترکیهای ناراضی باشد.
فیلمسازان ترکیهای تأکید کردهاند که در تولید سریالها و صادرات آن به طور مستقل اقدام میکنند و با دولت ارتباطی ندارند اما یک تاجر ترکیهای میگوید، کاری را که دولتمردان و دیپلماتها نتوانستند برای وجهه ترکیه در افکار عمومی آمریکای لاتین انجام دهند، این سریالها انجام دادهاند.
خبرگزاری فرانسه نیز که چندی پیش گزارشی در همین مورد منتشر کردهبود در گزارش خود نوشتهبود که بیشترین جذابیت سریالهای ترکیهای برای زنان میانسال و بالاتر در کشورهای مختلف آمریکای لاتین است.
به گزارش این خبرگزاری، کشور شیلی را باید «پیشاهنگ» واردات سریالهای ترکیه به قاره آمریکای لاتین دانست.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، شیلیاییها برای دیدن این فیلمها از جمله رمان عشقی میان شهرزاد و «اونور» در سریال «هزار و یک شب» سر از پا نمیشناسند.
تا چندی پیش کشورهای آمریکای لاتین و در صدر آنها برزیل خود از صادرکنندگان سریالهای تلویزیونی به کشورهای خاورمیانه از جمله ترکیه بودند.
اما با پخش نخستین سریالهای تلویزیونی ترکیهای در کشورهای آمریکای لاتین، مسئولان شبکههای تلویزیونی که این سریالها را پخش کردند، متوجه علاقهمندی شدید مردم خود به این فیلمها شدند و سریالهای بیشتری را از تولیدکنندگان ترکیه خریداری کردند.
شبکههای تلویزیونی آمریکای لاتین بنرهای پخش سریالهای فاطمهگل، هزار و یک شب و حریم سلطان را در خیابانها و جادههای شهرها تبلیغ میکنند و حاصل این موفقیت خود را درو میکنند.
بینندگان میگویند دیدن این سریالها بخشی از زندگی آنها شده و کانون خانوادهها با گردهم آمدن برای دیدن سریال گرمتر شده است؛ مخاطبان در آمریکای لاتین میگویند ارزشهای خانوادگی مشترکی را میان خود و ترکیه میبینند.
فیلمها برای پخش در شبکههای تلویزیونی کشورهای آمریکای لاتین به دو زبان اسپانیایی و پرتغالی دوبله میشود.
سال ۲۰۱۴ سریال هزار و یک شب در شیلی پربینندهترین سریال تلویزیونی بوده است.
صاحبنظران و سازندگان فیلمها نیز مانند بینندگان در این امر اتفاق نظر دارند که مردم آمریکای لاتین شباهت بسیاری میان فرهنگ و زندگی سنتی خود با مردم ترکیه حس میکنند.
بینندگان به این امر اشاره میکنند که با سریالهای آمریکایی هالیوودی و کلیشههای رایج آن احساس نزدیکی قلبی نمیکردهاند و «خشونتهای بسیار و توجه افراطی به مسائل جنسی در فیلمهای آمریکایی و نگاه قالبی هالیوود به انسان»، بینندگان آمریکای لاتین را دلزده کرد.
گفتارهای عاشقانه و دراماتیک اما با ظرافت و بدور از صحنههای جنسی و برهنگی زیاد، حتی پیچیدگی هوشمندانه در توطئههای احتمالی در سناریوی فیلمها بدور از خشونتهای شدیدی که هالیوود در فیلمهایش نشان میدهد، مخاطبین آمریکای لاتین را مجذوب فیلمهای ترکیه کرده است.
نگاههای عاشقانه و توأم با شرم، کلام نرم رد و بدل شده و نوازشهای دلپذیر میان کریم و فاطمهگل در سریالی با همین نام از آنچه که هالیوود از عشق و رابطه بین یک زوج نشان میدهد، فاصلهای بسیار دارد.
بر اساس برآورد ارائه شده در گزارش شبکه جهانی بیبیسی، سریالهای تلویزیونی ترکیه با فروش در ۱۴۰ کشور، اکنون تا چهارصد میلیون نفر نیز بیننده دارند. سال گذشته فروش مجموع سریالها ۲۵۰ میلیون دلار بود در حالی که ده سال قبل تنها درآمد ده هزار دلاری ثبت شده بود.
بدر ارسلان رئیس اتحادیه صادرکنندگان فیلم ترکیه ارزیابی کرده تا هفت سال دیگر صادرات سریالها به یک میلیارد دلار نیز برسد.
سریالهای ساخت ترکیه در سالهای گذشته از طریق برخی از شبکههای فیلم و تلویزیونی فارسیزبان، مانند شبکههای «جم» و «فارسیوان» که اکثراً از دبی و مالزی به سوی ایران برنامه پخش میکنند، برای ایرانیان پخش شدهاست و میلیونها ایرانی را به خود جذب کردهاست.