رکس تیلرسون، وزیر خارجه ایالات متحده، روز دوشنبه ۱۹ تیر با هدف یافتن راه حلی برای بحران قطر راهی کشورهای منطقه خلیج فارس شده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، رکس تیلرسون که پیش از این به عنوان مدیر شرکت نفت و گاز اِکسان‌موبیل مناسبات گسترده‌ای با کشورهای این منطقه برقرار کرده، قرار است با رهبران کشورهای کویت، قطر و عربستان سعودی دیدار و تبادل نظر کند.
عربستان و گروهی از کشورهای هم‌پیمان آن، قطر را متهم به حمایت از «تروریسم» می‌کنند و با فشار بر قطر خواهان فاصله گرفتن دوحه از ایران و همچنین قطع روابط قطر از جمله با گروه حزب‌الله لبنان هستند؛ قطر اتهام حمایتش از تروریسم را «بی‌پایه» می‌داند.
عربستان، امارات، بحرین و مصر به قطر ۱۰ روز فرصت دادند تا برای برچیده شدن تحریم و محاصره علیه خود، شروط سیزده‌گانه‌ای را بپذیرد، شروطی که قطر هفته گذشته آنها را رد کرد و با تهدید تشدید تحریم‌ها از سوی چهار کشور یادشده روبه‌رو شد.
به نوشته رویترز، آر. سی هاموند، یکی از مشاوران ارشد آقای تیلرسون، در توضیحات خود در خصوص سفر روز دوشنبه وزیر خارجه آمریکا به منطقه، با اشاره به تنش در روابط گروهی از کشورهای عربی با قطر گفت: «هرچه این کشمکش بیشتر ادامه پیدا کند، برای ایران فرصت‌های بیشتری ایجاد می‌شود. هدف ما این است که ایالات متحده امن بماند و امنیت هم‌پیمانان‌مان حفظ شود.»
آمریکا ایران را متهم به حمایت از تروریسم می‌کند و جمهوری اسلامی ایران ضمن رد این اتهام، اتهام مشابهی را به ایالات متحده و هم‌پیمانانش می‌زند.
مشاور رکس تیلرسون در ادامه توضیحاتش در مورد بحران قطر گفت: «ما خواستار پیشرفت در زمینه [مبارزه با] تأمین مالی تروریسم هستیم. این اعتقاد راسخ رئیس جمهور است که اگر تأمین مالی قطع شود، امکان ریشه دواندن ترور در مناطق جدید نیز از آنها سلب می‌شود.»
آقای هاموند بر اهمیت این امر تأکید کرد که نه تنها قطر، بلکه عربستان و متحدانش نیز باید تدابیری اتخاذ کنند تا هرگونه تأمین مالی گروه‌های افراطی قطع شود، به‌ویژه در این برهه از زمان که گروه حکومت اسلامی (داعش) در شهر موصل با شکست روبه‌رو شده است.
او افزود که «منظور از سفر [تیلرسون] به عربستان سعودی و قطر تأکید بر این امر است که: کار، نشد ندارد.»
مشاور آقای تیلرسون در مورد سیزده شرط چهار کشور یادشده برای بهبود روابط با قطر نیز گفت که «وقت آن دیگر گذشته و ارزش این را ندارد که به عنوان یک بسته کامل بر آن تأکید کنند اما مواردی منفرد در میان آن شروط هست که ممکن است بشود همکاری را با آنها شروع کرد.»
بر اساس شروط سیزده‌گانه، از قطر خواسته شده است تا روابط خود را با ایران به‌شدت محدود و پایگاه نظامی ترکیه را در خاک خود تعطیل کند، و همچنین ارتباط خود را با گروه‌های اسلام‌گرای منطقه نظیر اخوان‌المسلمین، داعش، القاعده و نیز حزب‌الله لبنان که مورد حمایت ایران است، قطع کند.
تعطیلی شبکه تلویزیونی الجزیره قطر که برنامه‌های آن با مخالفت عربستان سعودی و برخی دیگر کشورهای عربی روبه‌رو است، و همکاری قطر برای تعقیب مخالفان دولت‌های عربستان سعودی، مصر، بحرین، امارات متحده عربی، آمریکا و دیگر کشورها، از دیگر شروط سیزده‌گانه برای بهبود روابط با قطر است.
قطر اولتیماتوم عربستان و متحدانش را رد کرده، شرایط سیزده‌گانه را غیرمنطقی و نقض حاکمیت خویش دانسته و در پایان مهلت نیز به آن پاسخ منفی داد.
رکس تیلرسون پیش از این گفته بود برخی از این سیزده شرط، «شروط بسیار سختی» است، اما در عین حال خواستار آن شده بود که این چهار کشور و قطر با هم همکاری کنند و راه حلی برای این بحران بیابند.
آقای تیلرسون از ترکیه راهی سفر خلیج فارس شده است؛ او شامگاه یکشنبه در ترکیه با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در مورد موضوعات امنیتی منطقه گفت‌وگو کرد.
