لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۸:۰۳

تحریم‌ها «می‌تواند» باعث شتاب بیشتر برنامه هسته‌ای ایران شود


روزنامه «کریستین ساینس مانیتور» در گزارش مفصلی می‌نویسد که گفت‌وگو با مقامات ایرانی و سایرین نشان می‌دهد که تحریم‌های شدید علیه ایران گرچه به اقتصاد این کشور فشار بسیار وارد کرده،‌در عین حال باعث شده است که سرکشی و مخالفت‌های حکومت جمهوری اسلامی که نگران موجودیت خود است افزایش یابد.

حتی خود مقامات ایرانی نیز اکنون معترفند که تحریم‌های بین‌المللی به رهبری دولت آمریکا به اقتصاد این کشور به شدت ضربه زده است.

اما در همین حال این تحریم‌ها به هدف اصلی خود که کاستن از شتاب برنامه‌های هسته‌ای ایران است نرسیده است. مقامات آمریکایی و اروپایی نیز به این واقعیت پی برده و واقعیت‌ها نشان می‌دهد که تشدید تحریم‌های بین‌المللی حتی ممکن است باعث پیشرفت سریع‌تر برنامه هسته‌ای ایران شده باشد.

در آستانه برگزاری دور پنجم مذاکرات هسته‌ای ایران با کشورهای گروه پنج به علاوه یک که قرار است هفته آینده در شهر آلماتی قزاقستان برگزار شود، گزارش جدیدی بر اساس مصاحبه با مقامات ایرانی، کار‌شناسان و فعالان اقتصادی منتشر شده است که به خوبی تردیدهای غرب در مورد کارآمدی تحریم‌ها و از سوی دیگر تداوم سرکشی و مقاومت ایران در مقابل فشارهای خارجی را نشان می‌دهد.

این گزارش توسط «شورای ملی ایرانیان آمریکا» تنظیم شده است.

تریتا پارسی، مدیر این نهاد، می‌گوید تردیدی نیست که این تحریم‌ها به یکی از اهداف خود یعنی ضربه زدن به اقتصاد ایران و تحمیل شرایطی دشوار به مردم رسیده است. اما اعمال این فشار‌ها فقط بخش اول از این معادله است و مقامات آمریکایی و اروپایی باید بدانند که جهت دادن به دشواری‌های اقتصادی و مصائب مردم و نتیجه‌گیری سیاسی از آن کار ساده‌ای نیست.

کریستین ساینس مانیتور یادآوری می‌کند که طبق این تحریم‌ها اتحادیه اروپا خرید نفت از ایران را متوقف کرده، معاملات بانکی و انتقال ارز توسط بانک‌های ایرانی تقریبا ناممکن شده و دولت آمریکا بانک مرکزی ایران را در فهرست تحریم قرار داده است.

تحت تاثیر این اقدامات از یک سو درآمدهای نفتی دولت ایران به شدت کاهش یافته و از سوی دیگر ارزش واحد پول کشور سقوط کرده است. اما با وجود همه این فشار‌ها ایران طی سال گذشته توانسته است هزار‌ها سانتریفیوژ جدید را به چرخه غنی‌سازی اورانیوم بیفزاید که بخش زیادی از آنها مدرن‌تر و از نسل دوم این ماشین‌آلات هستند. همزمان ایران غنی‌سازی با غلظت بیست درصد را آغاز کرده و توسعه داده است که بخش اعظم آن در تاسیسات به شدت محافظت شده فردو در حومه قم صورت می‌گیرد.

طبق تحلیل و گزارشی که توسط «شورای ملی ایرانیان آمریکا» منتشر شده است، این نکات نشان می‌دهند که اقدامات تنبیهی و تحریم‌ها تاکنون در متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران به نتیجه نرسیده و عامل تشدید فشار در برخورد با این کشور باعث خواهد شد که ایران برای توسعه برنامه‌ هسته‌ای خود بیشتر ترغیب شود.

این نهاد یادآوری می‌کند که احتمالا در دور بعدی مذاکرات با ایران کشورهای غربی در خصوص کاستن از تحریم‌ها باید امتیازات بیشتری را پیشنهاد کنند. به گفته این نهاد، بسیار بعید است که رژیم جمهوری اسلامی ایران زیر فشارهای خارجی متزلزل شود.

شورای ملی ایرانیان آمریکا در بخشی از تحلیل خود تاکید می‌کند که از نگاه حکومت ایران تداوم و تشدید فشارهایی نظیر تحریم اقتصادی حتی از حمله نظامی نیز خطرناک‌تر تلقی می‌شود و به همین خاطر حکومت ایران برای حفظ و بقا خود به شدت با آن مقابله کرده و ایستادگی خواهد کرد.

کریستین ساینس مانیتور در ادامه گزارش خود یادآوری می‌کند که آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران، در سخنان اخیر خود گفته است که ایران تهدیدهای خارجی را به فرصت‌های مثبتی بدل کرده و زیر فشار تحریم‌ها به پیشرفت‌های بیشتری دست یافته است.

سایر مقامات ایرانی نیز که در گزارش «شورای ملی ایرانیان آمریکا» با آن‌ها مصاحبه شده است همه تاکید کرده‌اند که استراتژی حکومت ایران مقاومت تا آخر و تسلیم نشدن در برابر فشارهای خارجی است. آن‌ها اشاره می‌کنند که واکنش‌های ایران و تداوم پیشرفت‌های هسته‌ای نشان می‌دهد که این تحریم‌ها عملا بی‌فایده‌اند.

کریستین ساینس مانیتور در پایان این گزارش یادآوری می‌کند که به احتمال فراوان دولت آمریکا باید تاثیر تحریم‌ها را به دقت بررسی کرده و بر آن اساس تاکتیک و پیشنهادهای خود برای گفت‌وگو با ایران در چارچوب مذاکرات هسته‌ای را تنظیم کند.

مقامات ایرانی می‌گویند پیشنهادهای فعلی غرب برای کاستن از تحریم‌ها در مقابل توقف بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای ایران ناچیز و ناکافی است. از نگاه آیت‌الله خامنه‌ای و هم‌فکران وی پذیرش شرایط غرب در مورد برنامه هسته‌ای ایران به کاستن از فشارهای استراتژیک بر ایران منجر نخواهد شد. از نگاه رهبر ایران یک مصالحه «نامتعادل و غیرعادلانه» با آمریکا برای بقای جمهوری اسلامی خطرناک‌تر از تداوم برنامه هسته‌ای است.

به گفته تریتا پارسی، مدیر شورای ملی ایرانیان آمریکا، در مقابل دولت باراک اوباما نیز برای هر گونه امتیاز به ایران با مخالفت و حساسیت‌های مجالس قانون‌گذاری آمریکا روبه‌رو است که هنوز هم تاکید دارند بهترین راه مقابله با برنامه هسته‌ای ایران تشدید تحریم‌هاست.

بنابراین اگر دولت آمریکا به فکر کاستن یا تعلیق تحریم‌ها باشد باید مواردی را برگزیند که در واشینگتن مخالفت‌ کمتری را برانگیزد.
XS
SM
MD
LG