محمدجعفر توفیقی، سرپرست وزارت علوم، تحقيقات و فناوری ایران، به هر دانشجو يا عضو هيئت علمی دانشگا‌ه‌های ایران که به گفته آقای توفیقی فکر می‌کنند نسبت به آنها اجحاف شده و حقوق‌شان تضييع شده توصيه کرده است که حتما به وزارت متبوع او مراجعه و درخواست خود را ارائه کنند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، آقای توفیقی تاکيد کرد که «وزارت علوم وظيفه دارد اين موارد را بررسی و به هر شکايت رسيدگی کند.»
رادیوفردا درباره دورنمای عملی اظهارنظر سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران با بهزاد عطایی، دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه شهید چمران اهواز، گفت‌وگو کرده است.
بهزاد عطایی: اميدواريم اين صحبت‌ها بيانگر تغييرات در نگاه حاکميت نسبت به دانشگاه باشد و نه صرفا بيان‌کننده ديدگاه‌های شخص آقای توفيقی. چرا که صحبت‌هايی که ايشان کردند در ارتباط با مقوله مربوط به استقلال دانشگاه‌ها يا در ارتباط با حقوق دانشجويان يا بعضا اساتيدی که در دوره‌ای به نظر آقای توفيقی و دوستانشان به نظر می‌رسد در حق شان اجحافی صورت گرفته، اين که ازشان درخواست شود اگر فکر می‌کنند اگر اجحافی صورت گرفته درخواست دهند بررسی شود، اميدواريم اينها نگاه‌های حاکميتی باشد. چرا که صرف نگاه‌های شخصی جای اميدواری ندارد.
آقای عطايی، تا چه اندازه می‌شود پذيرفت که اين يک نگاه حکومتی است و نه صرف نظر شخصی آقای توفيقی؟
حقيقتش اين است که من فکر می‌کنم اگر اين صحبت زمانی ايشان در صحن مجلس بکنند که ايشان بتوانند از مجلس رای اعتماد بياورند با توجه به شرايطی که در مجلس وجود دارد، می‌توانيم بگوييم که نگاه حاکميتی شکل گرفته. وليکن اگر آقای توفيقی نتوانند در مجلس رای اعتماد بياورند اگر ايشان به عنوان کانديد معرفی شوند مسلما مشخص است که در خط کلان حاکميتی اين نگاه شکل نگرفته.
ايشان صحبت می‌کند از اينکه اساتيدی که به گفته آقای توفيقی مورد اجحاف قرار گرفتند می‌توانند درخواست شان را به وزارت علوم بدهند و در مورد بازگشت دوباره‌شان به دانشگاه تجديد نظری صورت بگيرد. آيا اين درتوان سرپرست وزارت آموزش عالی هست که بتواند اين کار را انجام دهد؟
اين که در توان شان باشد يا نباشد چون موضوعی که مربوط می‌شود به دانشگاه‌ها مشخصا خود دانشگاه بايد تصميم بگيرد در اين زمينه. من فکر می‌کنم بهتر است آقای توفيقی بگويند که يک زمانی شرايطی فراهم می‌کند که مجموعه دانشگاه که قرار است در آينده اين استقلال را در تصميم‌گيری داشته باشد بتواند اين تصميم را بگيرد. نه اينکه بخواهد وزارت علوم حالا درخواست‌ها را بررسی کند و به دانشگاه اصطلاحا تحميل کند و به آنها بقبولاند.
چطوری می‌شود اين بستر را فراهم کرد؟
اين ديگر بر می‌گردد به آن نگاه حاکميتی. اگر ايشان بتوانند از مجلس رای اعتماد بياورند و کميسيون آموزش مجلس هم از ايشان حمايت کنند در سطح حاکميت منظورم شورای انقلاب فرهنگی است، مطمئنا اين کار صورت خواهد گرفت. اما نکته‌ای که می‌خواهم اينجا تاکيد کنم اين است که بهتر است استقلال نهاد دانشگاه را از همين ابتدای امر لحاظ شود. يعنی اگر قرار است از اساتيدی برای بازگشت به کار دعوت شود يا دوباره درخواست شان بررسی شود اين در حيطه صلاحيت خود دانشگاه باقی بماند تا بخواهد موضع يک موضع وزارتی باشد و بخواهد وزارتخانه تعيين تکليف کند.
اما با مسئله استقلال دانشگاه آقای توفيقی گويا به گونه ديگری برخورد کردند. در صحبت‌هايی که آقای توفيقی داشته گفته که بعضی‌ها تصور غلطی دارند از استقلال و فکر می‌کنند که استقلال يعنی خودمحوری دانشگاه و اين طور نيست، استقلال تنها در يک سری حوزه‌های خاص است که ايشان حوزه مالی، اداری و تشکيلاتی و استخدامی را قايل می‌داند برای استقلال دانشگاه‌ها.
خب اين موضوع موضوعی بود که در دوران هشت ساله آقای خاتمی هم محل بحث بود، در دوران آقای دکتر احمدی‌نژاد هم محل بحث بوده. فکر می‌کنم موضوعی است که اگر دوستان بيايند و آن حيطه‌هايی را که دانشگاه نمی‌تواند استقلال داشته باشد مشخص کنند، ساير حوزه‌هايی که دانشگاه‌ها در آن مستقل خواهند بود خود به خود تعيين می‌شود. در ارتباط با دو موضوع هست که فکر می‌کنم خيلی مهم است. اگر استقلال دانشگاه نخواهد اين دو موضوع را در نظر بگيرد من فکر می‌کنم شعاری بيش نيست. مهمترين موضوع آن در جذب هيات علمی است. يعنی اگر نهاد دانشگاه نتواند در استخدام و جذب نيروهای مرتبط با دانشگاه مشخصا اعضای هيات علمی اين استقلال عمل را داشته باشد اين مطمئنا با فلسفه استقلال دانشگاه در تضاد خواهد بود. نکته بعدی هم در ارتباط با برنامه ريزی آموزشی است. اگر قرار باشد ما در برنامه ريزی آموزشی هم آن استقلال را از نهاد دانشگاه بگيريم به گونه‌ای که تعيين کنيم در چه زمينه‌هايی بايد تدريس شود، چه سرفصل‌هايی بايد تدريس شود، فکر می‌کنم اين هم با روح استقلال دانشگاه در تضاد است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، آقای توفیقی تاکيد کرد که «وزارت علوم وظيفه دارد اين موارد را بررسی و به هر شکايت رسيدگی کند.»
رادیوفردا درباره دورنمای عملی اظهارنظر سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران با بهزاد عطایی، دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه شهید چمران اهواز، گفت‌وگو کرده است.
بهزاد عطایی: اميدواريم اين صحبت‌ها بيانگر تغييرات در نگاه حاکميت نسبت به دانشگاه باشد و نه صرفا بيان‌کننده ديدگاه‌های شخص آقای توفيقی. چرا که صحبت‌هايی که ايشان کردند در ارتباط با مقوله مربوط به استقلال دانشگاه‌ها يا در ارتباط با حقوق دانشجويان يا بعضا اساتيدی که در دوره‌ای به نظر آقای توفيقی و دوستانشان به نظر می‌رسد در حق شان اجحافی صورت گرفته، اين که ازشان درخواست شود اگر فکر می‌کنند اگر اجحافی صورت گرفته درخواست دهند بررسی شود، اميدواريم اينها نگاه‌های حاکميتی باشد. چرا که صرف نگاه‌های شخصی جای اميدواری ندارد.
آقای عطايی، تا چه اندازه می‌شود پذيرفت که اين يک نگاه حکومتی است و نه صرف نظر شخصی آقای توفيقی؟
حقيقتش اين است که من فکر می‌کنم اگر اين صحبت زمانی ايشان در صحن مجلس بکنند که ايشان بتوانند از مجلس رای اعتماد بياورند با توجه به شرايطی که در مجلس وجود دارد، می‌توانيم بگوييم که نگاه حاکميتی شکل گرفته. وليکن اگر آقای توفيقی نتوانند در مجلس رای اعتماد بياورند اگر ايشان به عنوان کانديد معرفی شوند مسلما مشخص است که در خط کلان حاکميتی اين نگاه شکل نگرفته.
ايشان صحبت می‌کند از اينکه اساتيدی که به گفته آقای توفيقی مورد اجحاف قرار گرفتند می‌توانند درخواست شان را به وزارت علوم بدهند و در مورد بازگشت دوباره‌شان به دانشگاه تجديد نظری صورت بگيرد. آيا اين درتوان سرپرست وزارت آموزش عالی هست که بتواند اين کار را انجام دهد؟
اين که در توان شان باشد يا نباشد چون موضوعی که مربوط می‌شود به دانشگاه‌ها مشخصا خود دانشگاه بايد تصميم بگيرد در اين زمينه. من فکر می‌کنم بهتر است آقای توفيقی بگويند که يک زمانی شرايطی فراهم می‌کند که مجموعه دانشگاه که قرار است در آينده اين استقلال را در تصميم‌گيری داشته باشد بتواند اين تصميم را بگيرد. نه اينکه بخواهد وزارت علوم حالا درخواست‌ها را بررسی کند و به دانشگاه اصطلاحا تحميل کند و به آنها بقبولاند.
چطوری می‌شود اين بستر را فراهم کرد؟
اين ديگر بر می‌گردد به آن نگاه حاکميتی. اگر ايشان بتوانند از مجلس رای اعتماد بياورند و کميسيون آموزش مجلس هم از ايشان حمايت کنند در سطح حاکميت منظورم شورای انقلاب فرهنگی است، مطمئنا اين کار صورت خواهد گرفت. اما نکته‌ای که می‌خواهم اينجا تاکيد کنم اين است که بهتر است استقلال نهاد دانشگاه را از همين ابتدای امر لحاظ شود. يعنی اگر قرار است از اساتيدی برای بازگشت به کار دعوت شود يا دوباره درخواست شان بررسی شود اين در حيطه صلاحيت خود دانشگاه باقی بماند تا بخواهد موضع يک موضع وزارتی باشد و بخواهد وزارتخانه تعيين تکليف کند.
اما با مسئله استقلال دانشگاه آقای توفيقی گويا به گونه ديگری برخورد کردند. در صحبت‌هايی که آقای توفيقی داشته گفته که بعضی‌ها تصور غلطی دارند از استقلال و فکر می‌کنند که استقلال يعنی خودمحوری دانشگاه و اين طور نيست، استقلال تنها در يک سری حوزه‌های خاص است که ايشان حوزه مالی، اداری و تشکيلاتی و استخدامی را قايل می‌داند برای استقلال دانشگاه‌ها.
خب اين موضوع موضوعی بود که در دوران هشت ساله آقای خاتمی هم محل بحث بود، در دوران آقای دکتر احمدی‌نژاد هم محل بحث بوده. فکر می‌کنم موضوعی است که اگر دوستان بيايند و آن حيطه‌هايی را که دانشگاه نمی‌تواند استقلال داشته باشد مشخص کنند، ساير حوزه‌هايی که دانشگاه‌ها در آن مستقل خواهند بود خود به خود تعيين می‌شود. در ارتباط با دو موضوع هست که فکر می‌کنم خيلی مهم است. اگر استقلال دانشگاه نخواهد اين دو موضوع را در نظر بگيرد من فکر می‌کنم شعاری بيش نيست. مهمترين موضوع آن در جذب هيات علمی است. يعنی اگر نهاد دانشگاه نتواند در استخدام و جذب نيروهای مرتبط با دانشگاه مشخصا اعضای هيات علمی اين استقلال عمل را داشته باشد اين مطمئنا با فلسفه استقلال دانشگاه در تضاد خواهد بود. نکته بعدی هم در ارتباط با برنامه ريزی آموزشی است. اگر قرار باشد ما در برنامه ريزی آموزشی هم آن استقلال را از نهاد دانشگاه بگيريم به گونه‌ای که تعيين کنيم در چه زمينه‌هايی بايد تدريس شود، چه سرفصل‌هايی بايد تدريس شود، فکر می‌کنم اين هم با روح استقلال دانشگاه در تضاد است.
