به رغم اينکه روز چهارشنبه هفته گذشته، وزير اطلاعات ايران اعلام کرد که تعداد بازداشت شدگان «مرتبط با پرونده هاله اسفندياری و کيان تاجبخش»، افزايش يافته است، سخنگوی قوه قضاييه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران گفت که در اين پرونده، «هنوز» افراد تازه ای بازداشت نشده اند.
به گزارش خبرگزاری های ايران، عليرضا جمشيدی، گفت که روز دوشنبه، هشتم مرداد ماه با معاون امنيت دادستان تهران تماس گرفته است و وی تاکيد کرده که در اين رابطه هيچ فردی بازداشت نشده است.
هاله اسفندياری و کيان تاجبخش، دو پژوهشگر ايرانی – آمريکايی هستند که بعد از ماهها بازداشت به اتهام «جاسوسی»، در حالی که هنوز در بازداشت به سر می برند، در يک برنامه تلويزيونی با عنوان «به اسم دموکراسی» حاضر شدند و از اقداماتی که برای «پيشبرد دموکراسی» در ايران انجام داده بودند، سخن گفتند.
اين اظهارات از سوی رسانه ها و شخصيت های تندروی ايرانی به «تلاش آمريکا برای تغيير نظام سياسی ايران، بدون خونريزی» تعبير شد و روزنامه های رسالت و کيهان در هفته جاری گزارش دادند که تعداد متهمان اين پرونده در حال افزايش است.
روزنامه رسالت – از روزنامه های تندروی محافظه کاران – روز شنبه هفته گذشته در يادداشتی نوشته بود: «حلقه های ديگر زنجيره پروژه براندازی نرم، با هوشياری نهادهای امنيتی شناسايی شده اند، اما ذکر اسامی آنها به فرصت بعدی موکول شده است.»
سه روز بعد، خبرگزاری فارس گزارش داد که وزير اطلاعات، روز چهارشنبه، سوم مرداد ماه، در جمع خبرنگاران، اين گزارش روزنامه های محافظه کار را تاييد کرده است.
در آن گزارش، بازداشت شدگان «عوامل مرتبط با بيگانه» خوانده شده بودند و به نقل از وزير اطلاعات آمده بود: «تشخيص نوع اتهام و جرم اين افراد بر عهده قاضی است.»
آقای محسنی اژه ای حتی اظهار اميدواری کرده بود که «اسامی اين افراد و اتهامات آنها» منتشر شوند، اما بعد از گذشت يک هفته، سخنگوی قوه قضاييه، تمامی اين گزارش ها را تکذيب کرد.
- «برنامه به اسم دموکراسی، نوع پاسخگويی به جنجال های مطبوعاتی و تبليغاتی غرب است و نظام اسلامی نيز برای پاسخگويی به اين جنجال ها، تمهيداتی دارد که پخش اين برنامه يکی از اين تمهيدات است.»
هر چند که هنوز تعداد دقيق بازداشت شدگان اين پرونده روشن نيست، اما در کنار هاله اسفندياری و کيان تاجبخش که با اتهامات مشابهی نظير «جاسوسی» و «اقدام عليه امنيت ملی» رو به رو هستند، يکی ايرانی – آمريکايی ديگر به نام علی شاکری نيز در ايران در بازداشت به سر می برد.
يکی ديگر از پژوهشگرانی که اخيرا بازداشت شده، به نام مهرنوش سلوکی نيز تابعيت دو گانه ايرانی – فرانسوی دارد، اما در چهار هفته اخير مقام های ايرانی از اظهار نظر درباره پرونده وی و آقای شاکری خودداری کرده اند.
بازداشت پژوهشگران ايرانی که تابعيت دوگانه دارند و همگی خارج از ايران سکونت دارند، در چند ماه اخير با اعتراض های پياپی مقام ها و سازمان های مدافع حقوق بشر قرار گرفته است.
این اعتراض ها زمانی به اوج خود رسید که ایران اعلام کرد «اعترافات» آنها که در زمان بازداشت شان ضبط شده را از تلویزیون سراسری پخش می کند، اما سخنگوی قوه قضاييه گفت که برنامه «به اسم دموکراسی» (اعترافات)، پاسخی به اعتراض ها بوده است.
آقای جمشيدی که اين اعتراض ها را «جنجال های رسانه های غربی» توصيف می کرد، افزود: « برنامه به اسم دموکراسی، نوع پاسخگويی به جنجال های مطبوعاتی و تبليغاتی غرب است و نظام اسلامی نيز برای پاسخگويی به اين جنجال ها، تمهيداتی دارد که پخش اين برنامه يکی از اين تمهيدات است.»
هاله اسفندياری، مدير برنامه خاورميانه مرکز مطالعاتی «وودرو ويلسون» است که در سفری برای ديدار با مادر بيمار خود به تهران رفت و بازداشت شد. کيان تاجبخش نيز مشاور مرکز مطالعاتی «جامعه باز – Open Society» در تهران بود، با اتهاماتی مشابه با خانم اسفندياری بازداشت شد.
