آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه ۱۶ اکتبر، ۲۴ مهرماه، اعلام کرد که اعتراف دیرهنگام جمهوری اسلامی به احداث دومین مرکز غنی‌سازی اورانیوم در فوردوی قم اطمینان از عدم وجود مراکز پنهان هسته‌ای ديگر در این کشور را از بین برده و دولت ایران هنوز نتوانسته است سوء‌ظن‌ها در این زمینه را برطرف کند.
خبرگزاری رویترز خلاصه مهم‌ترین نکات از جدیدترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از بازرسی‌های اولیه از این مرکز جدید غنی‌سازی را منتشر کرده است. گزارش آژانس روز دوشنبه گذشته، ۲۴ آبان‌ماه، در وب‌سایت رسمی این نهاد منتشر شد.
دولت ایران اعلام کرده است که این مرکز جدید غنی‌سازی اورانیوم که به فوردو معروف شده است از سال ۲۰۱۱ تولید خود را آغاز خواهد کرد.
- بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اولین بار در روزهای ۲۶ و ۲۷ اکتبر از مرکز غنی‌سازی جدید ایران واقع در ۲۰ کیلومتری شمال شهر قم بازدید کردند. هدف از اين ماموریت بررسی اطلاعات ارائه شده از سوی ایران در مورد مختصات طراحی این مرکز بود. بازرسی نشان داد که این مرکز برای فعالیت سه هزار سانتریفیوژ ساخته شده است. ایران می‌گوید میزان تولید این دستگاه‌ها از سانتریفیوژهای قبلی این کشور بیشتر است. کارشناسان می‌گویند این به آن معنا است که ایران می‌تواند با سرعتی دو تا سه برابر قبل تولید اورانیوم را ادامه دهد.
- بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تمام نقاط این مرکز دیدن کرده و از بخش‌های مختلف تاسیسات آن مثل لوله‌کشی‌های مربوط به سانتریفیوژها عکس‌برداری کرده‌اند. تجهیزات خط تولید هنوز به طور کامل مونتاژ نشده و هنوز سانتریفیوژی در این مرکز نصب نشده است. برخی از این وسایل از مرکز بزرگ‌تر غنی‌سازی ایران در نطنز به مرکز فوردو منتقل شده‌اند. بازرسان برای بررسی احتمال وجود فعالیت‌های هسته‌ای در این مرکز نمونه‌برداری‌های لازم را از محیط انجام داده‌اند.
- آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران گفته است که بنابراین مرکز جدید باید به طور دائم مورد بازرسی آژانس قرار داشته باشد و مورد بعدی بازرسی‌ها اواخر ماه نوامبر انجام خواهد شد.
- دولت ایران در نامه‌ای خطاب به آژانس انرژی اتمی توضیح داده است که ساختمان این مرکز جدید از نیمه دوم سال ۲۰۰۷ آغاز شده و بخشی از «طرح‌های جایگزین و اضطراری» ایران در فضای تشدید خطر حمله نظامی به مراکز دیگر از جمله نطنز است. در این نامه قید شده است که در صورت وقوع هر گونه حمله نظامی ایران خواهد توانست غنی‌سازی اورانیوم را در مرکز فوردو ادامه دهد.
- اما بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دیدار با مقامات ایرانی اعلام کردند که این آژانس و دستگاه‌های اطلاعاتی دیگر تصاویر ماهواره‌ای در اختیار دارند که نشان می‌دهد کار ساختمان مرکز جدید در سال ۲۰۰۲ آغاز شده، در سال ۲۰۰۴ متوقف و بار دیگر در سال ۲۰۰۶ از سر گرفته شده است. دولت ایران تازه دو ماه پیش وجود این مرکز را به آژانس اعلام کرد.
- آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هنوز هم در مورد اهداف ایران از تاسیس این مرکز جدید سئوالاتی دارد و می‌خواهد بداند که نقش دقیق این تاسیسات در کلیت برنامه‌های هسته‌ای ایران چیست؟ این آژانس در عین حال یادآوری می‌کند که تاخیر ایران در اعلام خبر تاسیس این مرکز باعث کاهش میزان اعتماد به آن کشور شده و سوء‌ظن در مورد وجود مراکز هسته‌ای پنهانی دیگر را تشدید کرده است.
- بنابر تمامی این شواهد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواستار دیدار و گفت‌وگو با مدیران این پروژه جدید و بررسی تمام اطلاعات طراحی اولیه این مرکز شده است تا از آن طریق ادعاهای ایران درمورد تاریخ و روند ساخت این تاسیسات و همین طور اهداف آن را ارزیابی کند.
- دولت ایران به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته است که در حال حاضر هیچ مرکز هسته‌ای فعال و یا در دست احداث دیگری ندارد که اطلاعات آن در اختیار آژانس قرار نگرفته باشد. به نظر می‌رسد که این گونه پاسخ از سوی ایران به حد کافی روشن و مستند نیست که سوء‌ظن‌های اخیر در مورد فعالیت هسته‌ای پنهانی را برطرف کند.
- آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نامه‌ای به تاریخ ششم نوامبر خطاب به دولت ایران از آن کشور خواسته است تا رسما و با مدارک لازم این موضوع را تایید کند که هیچ تصمیمی برای ساخت مراکزهسته‌ای جدید ندارد. دولت ایران تاکنون به این نامه آژانس پاسخ نداده است.
- عدم اعلام خبر احداث مرکز هسته‌ای فوردو در مرحله تصمیم‌گیری برای احداث آن ناقض تعهد ایران به پذیرش بازرسی و شفافیت بیشتر و دقیق‌تر است. دولت ایران در سال ۲۰۰۷ در واکنش به تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد از میزان همکاری خود و دادن اطلاعات به آژانس کاست و به موازین قبلی ناظر بر مناسبات با اين نهاد بازگشت. طبق آن موازین هر کشور عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موظف است تنها ۱۸۰ روز قبل از تزریق مواد هسته‌ای به تاسیسات وجود مرکز جدید خود را اعلام کند.
خبرگزاری رویترز خلاصه مهم‌ترین نکات از جدیدترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از بازرسی‌های اولیه از این مرکز جدید غنی‌سازی را منتشر کرده است. گزارش آژانس روز دوشنبه گذشته، ۲۴ آبان‌ماه، در وب‌سایت رسمی این نهاد منتشر شد.
دولت ایران اعلام کرده است که این مرکز جدید غنی‌سازی اورانیوم که به فوردو معروف شده است از سال ۲۰۱۱ تولید خود را آغاز خواهد کرد.
- بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اولین بار در روزهای ۲۶ و ۲۷ اکتبر از مرکز غنی‌سازی جدید ایران واقع در ۲۰ کیلومتری شمال شهر قم بازدید کردند. هدف از اين ماموریت بررسی اطلاعات ارائه شده از سوی ایران در مورد مختصات طراحی این مرکز بود. بازرسی نشان داد که این مرکز برای فعالیت سه هزار سانتریفیوژ ساخته شده است. ایران می‌گوید میزان تولید این دستگاه‌ها از سانتریفیوژهای قبلی این کشور بیشتر است. کارشناسان می‌گویند این به آن معنا است که ایران می‌تواند با سرعتی دو تا سه برابر قبل تولید اورانیوم را ادامه دهد.
بیشتر بخوانید:
- آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران گفته است که بنابراین مرکز جدید باید به طور دائم مورد بازرسی آژانس قرار داشته باشد و مورد بعدی بازرسی‌ها اواخر ماه نوامبر انجام خواهد شد.
- دولت ایران در نامه‌ای خطاب به آژانس انرژی اتمی توضیح داده است که ساختمان این مرکز جدید از نیمه دوم سال ۲۰۰۷ آغاز شده و بخشی از «طرح‌های جایگزین و اضطراری» ایران در فضای تشدید خطر حمله نظامی به مراکز دیگر از جمله نطنز است. در این نامه قید شده است که در صورت وقوع هر گونه حمله نظامی ایران خواهد توانست غنی‌سازی اورانیوم را در مرکز فوردو ادامه دهد.
- اما بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دیدار با مقامات ایرانی اعلام کردند که این آژانس و دستگاه‌های اطلاعاتی دیگر تصاویر ماهواره‌ای در اختیار دارند که نشان می‌دهد کار ساختمان مرکز جدید در سال ۲۰۰۲ آغاز شده، در سال ۲۰۰۴ متوقف و بار دیگر در سال ۲۰۰۶ از سر گرفته شده است. دولت ایران تازه دو ماه پیش وجود این مرکز را به آژانس اعلام کرد.
- آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هنوز هم در مورد اهداف ایران از تاسیس این مرکز جدید سئوالاتی دارد و می‌خواهد بداند که نقش دقیق این تاسیسات در کلیت برنامه‌های هسته‌ای ایران چیست؟ این آژانس در عین حال یادآوری می‌کند که تاخیر ایران در اعلام خبر تاسیس این مرکز باعث کاهش میزان اعتماد به آن کشور شده و سوء‌ظن در مورد وجود مراکز هسته‌ای پنهانی دیگر را تشدید کرده است.
- بنابر تمامی این شواهد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواستار دیدار و گفت‌وگو با مدیران این پروژه جدید و بررسی تمام اطلاعات طراحی اولیه این مرکز شده است تا از آن طریق ادعاهای ایران درمورد تاریخ و روند ساخت این تاسیسات و همین طور اهداف آن را ارزیابی کند.
- دولت ایران به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته است که در حال حاضر هیچ مرکز هسته‌ای فعال و یا در دست احداث دیگری ندارد که اطلاعات آن در اختیار آژانس قرار نگرفته باشد. به نظر می‌رسد که این گونه پاسخ از سوی ایران به حد کافی روشن و مستند نیست که سوء‌ظن‌های اخیر در مورد فعالیت هسته‌ای پنهانی را برطرف کند.
- آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نامه‌ای به تاریخ ششم نوامبر خطاب به دولت ایران از آن کشور خواسته است تا رسما و با مدارک لازم این موضوع را تایید کند که هیچ تصمیمی برای ساخت مراکزهسته‌ای جدید ندارد. دولت ایران تاکنون به این نامه آژانس پاسخ نداده است.
- عدم اعلام خبر احداث مرکز هسته‌ای فوردو در مرحله تصمیم‌گیری برای احداث آن ناقض تعهد ایران به پذیرش بازرسی و شفافیت بیشتر و دقیق‌تر است. دولت ایران در سال ۲۰۰۷ در واکنش به تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد از میزان همکاری خود و دادن اطلاعات به آژانس کاست و به موازین قبلی ناظر بر مناسبات با اين نهاد بازگشت. طبق آن موازین هر کشور عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موظف است تنها ۱۸۰ روز قبل از تزریق مواد هسته‌ای به تاسیسات وجود مرکز جدید خود را اعلام کند.
