اگرچه خبرگزاری فارس از مهار آتش در جنگل‌های استان گلستان خبر داده، خبرگزاری مهر به نقل از مقامات این استان و همچنین رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری از گسترش آتش‌سوزی خبر داده است.
همچنین گزارش‌هایی مبنی بر آتش‌سوزی در جنگل‌های بهشهر در استان مازندران رسیده است. بر اثر این آتش‌سوزی‌ها بخش‌هایی از جنگل‌های پارک ملی گلستان، مینودشت، علی‌آباد کتول، رامیان، آزادشهر، ماهیان و جعفرآباد در آتش می‌سوزند. این در حالی است که حدود یک ماه از شروع آتش‌سوزی‌های گسترده در شمال شرقی ایران گذشته است. مسئولین می‌گویند شرایط جوی و صعب‌العبوربودن آن مناطق روند خاموش کردن آتش را با مشکل روبه‌رو کرده است.
رادیوفردا در گفت‌وگو با همایون خیری، کارشناس محیط زیست در استرالیا، ابتدا از او دلیل عدم موفقیت در اطفای حریق جنگل‌های گلستان را پرسیده است:
همایون خیری: بخش کوچکی از این اتفاق مربوط است به موضوع تغییر اقلیم، یعنی کم شدن بارندگی باعث شده مقدار زیادی از پوشش گیاهی در آن مناطق خشک شود و به راحتی آتش بگیرد و حتی با یک قطره شبنم نیز می‌تواند آتش‌سوزی رخ دهد.
اما بخش عمده این مسئله مهار آتش است. مشکل این است که ما پرسنل مشخصی برای مقابله با آتش‌سوزی در جنگل‌ها نداریم، یعنی در آتش‌سوزی جنگل‌ها اگر قرار بر استفاده از امکانات آتش‌نشانی باشد، از همان امکاناتی استفاده می‌شود که در آتش‌سوزی شهرها به کار می‌گیرند.
به همین دلیل گروهی که قرار است آتش را در سطح وسیعی به شکل جنگل خاموش کنند برای این کار آموزش ندیده‌اند، بنابراین راه مهار این آتش‌سوزی و گسترش آن به نقاط دیگر را نمی‌دانند و آتش‌سوزی مرتب گسترش می‌یابد و مناطق بیشتری را می‌سوزاند. این از جمله کارهایی است که درتمام کشورهای دنیا وجود دارد. کشورهایی که جنگل‌های وسیع دارند گروه مشخصی برای مهار آتش‌سوزی یا بلایای طبیعی در مناطق جنگلی نیز دارند، اما متاسفانه ما در ایران چنین امکانی نداریم.
در مناطق جنگلی تمام کشورهای دنیا از جمله ایران یک بخش‌هایی را به عنوان بخش گردشگری در نظر می‌گیرند و امکانات رفاهی را برای کسانی که به آنجا می‌روند فراهم می‌کنند.
چیزی که ما در جنگل‌های ایران به عنوان امکانات گردشگری داریم به اندازه نیاز موجود نیست، بنابراین مردم خودشان دست به کار می‌شوند و مثلا اگر قرار است جایی آتش روشن کنند و غذایی بپزند خودشان اقدام می‌کنند و آتش روشن می‌کنند.
آن چه لازم است در ایران انجام شود این است که مسائل را آموزش دهند. یعنی همان طور که در مورد ترافیک یا استفاده از منابع گاز در مصارف خانگی آموزش می‌دهند در مورد استفاده از جنگل هم باید آموزش بدهند.
اما در سازمان حفاظت از محیط زیست یا سازمان جنگل‌ها و مراتع هیچ برنامه آموزشی مدونی وجود ندارد و این اتفاقات مرتب در ایران تکرار می‌شود.
عموما جنگل‌ها قابل احیا هستند، منتها سرعت احیای جنگل‌ها مهم است. این احیا یا توسط انسان انجام می‌شود و جنگل را دست‌کاشت می‌کنند یا اجازه می‌دهند جنگل خودش رشد کند.
بستگی دارد به این که جنگل مورد نظر استفاده تجاری دارد یا استفاده طبیعی، اگر استفاده تجاری داشته باشد می‌توان همان گونه‌های قبلی را دوباره کاشت. ولی اگر اجازه دهند جنگل خودش رشد کند طبیعتا انبوهی جنگل به شکلی برمی‌گردد که از ابتدا بوده است، منتها این امر زمان می‌برد.
همچنین گزارش‌هایی مبنی بر آتش‌سوزی در جنگل‌های بهشهر در استان مازندران رسیده است. بر اثر این آتش‌سوزی‌ها بخش‌هایی از جنگل‌های پارک ملی گلستان، مینودشت، علی‌آباد کتول، رامیان، آزادشهر، ماهیان و جعفرآباد در آتش می‌سوزند. این در حالی است که حدود یک ماه از شروع آتش‌سوزی‌های گسترده در شمال شرقی ایران گذشته است. مسئولین می‌گویند شرایط جوی و صعب‌العبوربودن آن مناطق روند خاموش کردن آتش را با مشکل روبه‌رو کرده است.
رادیوفردا در گفت‌وگو با همایون خیری، کارشناس محیط زیست در استرالیا، ابتدا از او دلیل عدم موفقیت در اطفای حریق جنگل‌های گلستان را پرسیده است:
همایون خیری: بخش کوچکی از این اتفاق مربوط است به موضوع تغییر اقلیم، یعنی کم شدن بارندگی باعث شده مقدار زیادی از پوشش گیاهی در آن مناطق خشک شود و به راحتی آتش بگیرد و حتی با یک قطره شبنم نیز می‌تواند آتش‌سوزی رخ دهد.
اما بخش عمده این مسئله مهار آتش است. مشکل این است که ما پرسنل مشخصی برای مقابله با آتش‌سوزی در جنگل‌ها نداریم، یعنی در آتش‌سوزی جنگل‌ها اگر قرار بر استفاده از امکانات آتش‌نشانی باشد، از همان امکاناتی استفاده می‌شود که در آتش‌سوزی شهرها به کار می‌گیرند.
به همین دلیل گروهی که قرار است آتش را در سطح وسیعی به شکل جنگل خاموش کنند برای این کار آموزش ندیده‌اند، بنابراین راه مهار این آتش‌سوزی و گسترش آن به نقاط دیگر را نمی‌دانند و آتش‌سوزی مرتب گسترش می‌یابد و مناطق بیشتری را می‌سوزاند. این از جمله کارهایی است که درتمام کشورهای دنیا وجود دارد. کشورهایی که جنگل‌های وسیع دارند گروه مشخصی برای مهار آتش‌سوزی یا بلایای طبیعی در مناطق جنگلی نیز دارند، اما متاسفانه ما در ایران چنین امکانی نداریم.
- فکر می کنید از این به بعد چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟
در مناطق جنگلی تمام کشورهای دنیا از جمله ایران یک بخش‌هایی را به عنوان بخش گردشگری در نظر می‌گیرند و امکانات رفاهی را برای کسانی که به آنجا می‌روند فراهم می‌کنند.
چیزی که ما در جنگل‌های ایران به عنوان امکانات گردشگری داریم به اندازه نیاز موجود نیست، بنابراین مردم خودشان دست به کار می‌شوند و مثلا اگر قرار است جایی آتش روشن کنند و غذایی بپزند خودشان اقدام می‌کنند و آتش روشن می‌کنند.
آن چه لازم است در ایران انجام شود این است که مسائل را آموزش دهند. یعنی همان طور که در مورد ترافیک یا استفاده از منابع گاز در مصارف خانگی آموزش می‌دهند در مورد استفاده از جنگل هم باید آموزش بدهند.
اما در سازمان حفاظت از محیط زیست یا سازمان جنگل‌ها و مراتع هیچ برنامه آموزشی مدونی وجود ندارد و این اتفاقات مرتب در ایران تکرار می‌شود.
- جنگلی که می‌سوزد و از بین می‌رود قابل احیاست؟
عموما جنگل‌ها قابل احیا هستند، منتها سرعت احیای جنگل‌ها مهم است. این احیا یا توسط انسان انجام می‌شود و جنگل را دست‌کاشت می‌کنند یا اجازه می‌دهند جنگل خودش رشد کند.
بستگی دارد به این که جنگل مورد نظر استفاده تجاری دارد یا استفاده طبیعی، اگر استفاده تجاری داشته باشد می‌توان همان گونه‌های قبلی را دوباره کاشت. ولی اگر اجازه دهند جنگل خودش رشد کند طبیعتا انبوهی جنگل به شکلی برمی‌گردد که از ابتدا بوده است، منتها این امر زمان می‌برد.
