احمد رشید، نویسنده و تحلیل‌گر سر‌شناس امور افغانستان، در مطلبی که روزنامه بریتانیایی فایننشال تایمز منتشر کرده جزئیاتی را که وی از مذاکرات پنهانی آمریکا و طالبان در اختیار دارد تشریح کرده و تاکید می‌کند که موفقیت این مذاکرات و مشارکت آمریکا و پاکستان در طراحی یک نقشه صلح برای افغانستان تنها امید برای برقراری ثبات و امنیت در این کشور است.
احمد رشید در مقدمه این تحلیل می‌نویسد که حمله جسورانه جنگجویان طالبان به مهم‌ترین هتل شهر کابل که سه‌شنبه شب گذشته اتفاق افتاد بار دیگر به خوبی اهمیت مذاکرات پنهان با طالبان را نشان داده است.
به دنبال خروج بخشی از نیروهای آمریکایی از خاک افغانستان که از سال آینده عملی خواهد شد، تمام امید‌ها برای برقراری صلحی همه‌جانبه در این کشور در پی خروج کامل نیروهای غربی در سال ۲۰۱۴ به نتیجه همین مذاکرات بستگی خواهد داشت.
برملا شدن برخی از اطلاعات محرمانه مربوط به این مذاکرات توسط مقامات دولت‌های آمریکا، بریتانیا و افغانستان همزمان با ورود این مذاکرات به مرحله‌ای حساس بسیار خطرناک است. و خطرناک‌تر از این افشای نام نمایندگان طالبان در این مذاکرات توسط رسانه‌های غربی است. افشای اسامی این مقامات می‌تواند جان آنها را در معرض خطر قرار دهد، چون گروه‌هایی نظیر القاعده که با این مذاکرات مخالف هستند به هر وسیله‌ای سعی می‌کنند این گفتوگوها را مختل کرده و به خطر بیندازند.
احمد رشید که به گفته خود تمام موارد قبل از مذاکرات با طالبان را که از سال ۲۰۰۵ آغاز شده از نزدیک دنبال کرده است می‌افزاید که در تمام موارد قبلی گفتوگوها بین حامد کرزی و نمایندگان طالبان صورت می‌گرفت و این اولین موردی است که مقامات آمریکایی در آن شرکت دارند.
این مذاکرات نه فقط برای صلح و امنیت افغانستان مهم است، بلکه عاملی مهم در ایجاد ثبات در کل منطقه است و علاوه بر مقامات دولت افغانستان و گروه طالبان، دولت‌های پاکستان و آمریکا نیز باید دررسیدن به نوعی توافق برای ثبات در منطقه دخیل باشند.
این تحلیل‌گر پاکستانی سپس مشاهدات و اطلاعات خود از انجام مذاکرات پنهانی بین آمریکا و طالبان را عنوان می‌کند تا به گفته وی از هر گونه حدس و گمانه‌زنی پیشگیری کرده باشد.
اولین ملاقات رو در رو بین مقامات آمریکایی و نمایندگان طالبان روز ۲۸ ماه نوامبر ۲۰۱۰ در روستایی در حومه شهر مونیخ در آلمان انجام شده است. ریاست این جلسات بر عهده دیپلمات‌های آلمانی بوده و نمایندگانی از سوی دولت قطر به درخواست طالبان در این جلسه حضور داشته‌اند. این مذاکرات حدود یازده ساعت ادامه یافت.
دور دوم مذاکرات روز ۱۵ فوریه در دوحه، پایتخت قطر، برگزار شد. سه روز پس از این مذاکرات بود که هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا، برای اولین بار به تلاش این کشور برای حل بحران افغانستان از طرق دیپلماتیک اشاره کرد.
سومین دور مذاکرات روزهای ۷ و ۸ ماه مه در شهر مونیخ انجام شد. افراد و هیئت‌های نمایندگی شرکت‌کننده در هر سه دوره مذاکرات یکسان بوده و هدف گفتوگوها تا این مرحله ایجاد فضای اعتماد بین آمریکا و طالبان بوده است و از جمله آنها می‌توان به لغو تحریم و مجازات‌های آمریکا علیه طالبان، آزاد کردن زندانیان طالبان، گشایش دفتر جنبش طالبان و گام‌های دیگری نظیر این اشاره کرد.
احمد رشید، تحلیل‌گر سر‌شناس امور افغانستان، در ادامه تحلیل خود در روزنامه فایننشال تایمز می‌نویسد که روز ۱۷ ماه ژوئن گامی بزرگ در این راستا برداشته شده و شورای امنیت سازمان ملل متحد به درخواست آمریکا پذیرفت که جنبش طالبان و القاعده را که از سال ۱۹۹۸ در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داده شده‌اند از یکدیگر تفکیک کند. به این ترتیب تحریم و مجازات‌های شامل القاعده از این پس لزوما طالبان را شامل نمی‌شود و برداشتن گروه طالبان از این فهرست در آینده آسان‌تر خواهد شد.
دولت افغانستان در جریان این گفتوگوها است، هر چند خود به طور جداگانه و در سطوح مختلفی مذاکره با طالبان را ادامه می‌دهد. به دولت پاکستان نیز اخیرا در مورد این مذاکرات اطلاعاتی داده شده است.
دولت آمریکا در نظر دارد که به مناسبت دهمین سالگرد کنفرانس بین‌المللی کمک به افغانستان که در سال ۲۰۰۱ در شهر بن آلمان برگزار شد کنفرانس دیگری را امسال در ماه دسامبر برگزار کند. احتمال دارد نمایندگانی از سوی طالبان نیز در این نشست شرکت کنند.
احمد رشید خاطرنشان می‌کند که فعلا بعید است طالبان آماده پذیرش طرحی زمان‌بندی شده برای انجام مذاکرات باشند. در هر صورت پنهان نگاه داشتن هویت مذاکره‌کنندگان و میانجی‌گران بسیار مهم است. برخی نیز معتقدند که آمریکا در این گفتوگوها عملکردی کند دارد.
روند مقدماتی برای مذاکرات فعلی از سال ۲۰۰۹ و با دعوت طالبان از مقامات آلمانی برای دیداری غیررسمی شروع شده است. طالبان همیشه به دولت آلمان به خاطر بی‌طرفی این کشور در مجادلات و جنگ داخلی افغانستان احترام گذاشته است.
مقامات آلمانی تلاش کردند که هیئت نمایندگی طالبان واقعا ترکیبی داشته باشد منعکس‌کننده شورای حکومتی این جنبش. البته نقش دولت آلمان همواره در حد یک واسطه بوده، چون مسئله اصلی رفع خصومت یا آشتی بین آمریکا و طالبان است.
به گفته احمد رشید، دلیل حضور قطر در مذاکرات این است که طالبان خواستار حضور یک دولت مسلمان در گفتوگوها بوده است. قطر همواره و برخلاف دیگر کشورهای مسلمان مثل پاکستان، ترکیه، عربستان سعودی یا ایران هیچ گاه در بحران داخلی افغانستان دخالت نکرده و از هیچ گروهی جانب‌داری نکرده است.
احمد رشید از قول یک مقام سابق طالبان می‌نویسد که معضل اصلی بین آمریکا و طالبان است و در این میان دولت افغانستان در درجه دوم اهمیت قرار دارد. طالبان خواستار حضور جامعه بین‌الملل در مذاکرات و دریافت تضمین‌های ضروری از نهادهای بین‌المللی است.
برای موفقیت این مذاکرات و تضمین عقب‌نشینی درست نیروهای خارجی از خاک افغانستان، دولت‌ها و رسانه‌های کشورهای دخیل باید اجازه دهند که این مذاکرات به آرامی پیش رفته و به نتیجه برسد.
منافع ملت افغانستان بار‌ها توسط گروه‌های تندرو یا کشورهای رقیب در منطقه زیر پا گذاشته شده است. شکی نیست که اکنون وجود این مذاکرات و حتی افراد شرکت‌کننده در آن دیگر مخفی نیست، ولی برای تقویت احتمال موفقیت آن باید موضوعات مطرح شده و نحوه پیشرفت این گفتوگوها همچنان مخفی بماند.
احمد رشید در مقدمه این تحلیل می‌نویسد که حمله جسورانه جنگجویان طالبان به مهم‌ترین هتل شهر کابل که سه‌شنبه شب گذشته اتفاق افتاد بار دیگر به خوبی اهمیت مذاکرات پنهان با طالبان را نشان داده است.
به دنبال خروج بخشی از نیروهای آمریکایی از خاک افغانستان که از سال آینده عملی خواهد شد، تمام امید‌ها برای برقراری صلحی همه‌جانبه در این کشور در پی خروج کامل نیروهای غربی در سال ۲۰۱۴ به نتیجه همین مذاکرات بستگی خواهد داشت.
برملا شدن برخی از اطلاعات محرمانه مربوط به این مذاکرات توسط مقامات دولت‌های آمریکا، بریتانیا و افغانستان همزمان با ورود این مذاکرات به مرحله‌ای حساس بسیار خطرناک است. و خطرناک‌تر از این افشای نام نمایندگان طالبان در این مذاکرات توسط رسانه‌های غربی است. افشای اسامی این مقامات می‌تواند جان آنها را در معرض خطر قرار دهد، چون گروه‌هایی نظیر القاعده که با این مذاکرات مخالف هستند به هر وسیله‌ای سعی می‌کنند این گفتوگوها را مختل کرده و به خطر بیندازند.
احمد رشید که به گفته خود تمام موارد قبل از مذاکرات با طالبان را که از سال ۲۰۰۵ آغاز شده از نزدیک دنبال کرده است می‌افزاید که در تمام موارد قبلی گفتوگوها بین حامد کرزی و نمایندگان طالبان صورت می‌گرفت و این اولین موردی است که مقامات آمریکایی در آن شرکت دارند.
این مذاکرات نه فقط برای صلح و امنیت افغانستان مهم است، بلکه عاملی مهم در ایجاد ثبات در کل منطقه است و علاوه بر مقامات دولت افغانستان و گروه طالبان، دولت‌های پاکستان و آمریکا نیز باید دررسیدن به نوعی توافق برای ثبات در منطقه دخیل باشند.
این تحلیل‌گر پاکستانی سپس مشاهدات و اطلاعات خود از انجام مذاکرات پنهانی بین آمریکا و طالبان را عنوان می‌کند تا به گفته وی از هر گونه حدس و گمانه‌زنی پیشگیری کرده باشد.
اولین ملاقات رو در رو بین مقامات آمریکایی و نمایندگان طالبان روز ۲۸ ماه نوامبر ۲۰۱۰ در روستایی در حومه شهر مونیخ در آلمان انجام شده است. ریاست این جلسات بر عهده دیپلمات‌های آلمانی بوده و نمایندگانی از سوی دولت قطر به درخواست طالبان در این جلسه حضور داشته‌اند. این مذاکرات حدود یازده ساعت ادامه یافت.
دور دوم مذاکرات روز ۱۵ فوریه در دوحه، پایتخت قطر، برگزار شد. سه روز پس از این مذاکرات بود که هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا، برای اولین بار به تلاش این کشور برای حل بحران افغانستان از طرق دیپلماتیک اشاره کرد.
سومین دور مذاکرات روزهای ۷ و ۸ ماه مه در شهر مونیخ انجام شد. افراد و هیئت‌های نمایندگی شرکت‌کننده در هر سه دوره مذاکرات یکسان بوده و هدف گفتوگوها تا این مرحله ایجاد فضای اعتماد بین آمریکا و طالبان بوده است و از جمله آنها می‌توان به لغو تحریم و مجازات‌های آمریکا علیه طالبان، آزاد کردن زندانیان طالبان، گشایش دفتر جنبش طالبان و گام‌های دیگری نظیر این اشاره کرد.
احمد رشید، تحلیل‌گر سر‌شناس امور افغانستان، در ادامه تحلیل خود در روزنامه فایننشال تایمز می‌نویسد که روز ۱۷ ماه ژوئن گامی بزرگ در این راستا برداشته شده و شورای امنیت سازمان ملل متحد به درخواست آمریکا پذیرفت که جنبش طالبان و القاعده را که از سال ۱۹۹۸ در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داده شده‌اند از یکدیگر تفکیک کند. به این ترتیب تحریم و مجازات‌های شامل القاعده از این پس لزوما طالبان را شامل نمی‌شود و برداشتن گروه طالبان از این فهرست در آینده آسان‌تر خواهد شد.
دولت افغانستان در جریان این گفتوگوها است، هر چند خود به طور جداگانه و در سطوح مختلفی مذاکره با طالبان را ادامه می‌دهد. به دولت پاکستان نیز اخیرا در مورد این مذاکرات اطلاعاتی داده شده است.
دولت آمریکا در نظر دارد که به مناسبت دهمین سالگرد کنفرانس بین‌المللی کمک به افغانستان که در سال ۲۰۰۱ در شهر بن آلمان برگزار شد کنفرانس دیگری را امسال در ماه دسامبر برگزار کند. احتمال دارد نمایندگانی از سوی طالبان نیز در این نشست شرکت کنند.
احمد رشید خاطرنشان می‌کند که فعلا بعید است طالبان آماده پذیرش طرحی زمان‌بندی شده برای انجام مذاکرات باشند. در هر صورت پنهان نگاه داشتن هویت مذاکره‌کنندگان و میانجی‌گران بسیار مهم است. برخی نیز معتقدند که آمریکا در این گفتوگوها عملکردی کند دارد.
روند مقدماتی برای مذاکرات فعلی از سال ۲۰۰۹ و با دعوت طالبان از مقامات آلمانی برای دیداری غیررسمی شروع شده است. طالبان همیشه به دولت آلمان به خاطر بی‌طرفی این کشور در مجادلات و جنگ داخلی افغانستان احترام گذاشته است.
مقامات آلمانی تلاش کردند که هیئت نمایندگی طالبان واقعا ترکیبی داشته باشد منعکس‌کننده شورای حکومتی این جنبش. البته نقش دولت آلمان همواره در حد یک واسطه بوده، چون مسئله اصلی رفع خصومت یا آشتی بین آمریکا و طالبان است.
به گفته احمد رشید، دلیل حضور قطر در مذاکرات این است که طالبان خواستار حضور یک دولت مسلمان در گفتوگوها بوده است. قطر همواره و برخلاف دیگر کشورهای مسلمان مثل پاکستان، ترکیه، عربستان سعودی یا ایران هیچ گاه در بحران داخلی افغانستان دخالت نکرده و از هیچ گروهی جانب‌داری نکرده است.
احمد رشید از قول یک مقام سابق طالبان می‌نویسد که معضل اصلی بین آمریکا و طالبان است و در این میان دولت افغانستان در درجه دوم اهمیت قرار دارد. طالبان خواستار حضور جامعه بین‌الملل در مذاکرات و دریافت تضمین‌های ضروری از نهادهای بین‌المللی است.
برای موفقیت این مذاکرات و تضمین عقب‌نشینی درست نیروهای خارجی از خاک افغانستان، دولت‌ها و رسانه‌های کشورهای دخیل باید اجازه دهند که این مذاکرات به آرامی پیش رفته و به نتیجه برسد.
منافع ملت افغانستان بار‌ها توسط گروه‌های تندرو یا کشورهای رقیب در منطقه زیر پا گذاشته شده است. شکی نیست که اکنون وجود این مذاکرات و حتی افراد شرکت‌کننده در آن دیگر مخفی نیست، ولی برای تقویت احتمال موفقیت آن باید موضوعات مطرح شده و نحوه پیشرفت این گفتوگوها همچنان مخفی بماند.
