تنها یک روز پیش از آغاز چهارمین نشست کمیسیون مشترک برجام، در وین، خبرگزاری آسوشیتدپرس روز دوشنبه در گزارشی اختصاصی از کاهش برخی محدودیت‌های کلیدی بر برنامه هسته‌ای ایران، ده سال پس از اجرای برجام خبر داد و گفت چنین کاهشی، «زمان گریز» هسته‌ای برای ایران را نصف خواهد کرد.
براساس این گزارش که خبرگزاری آسوشیتدپرس نام منابع آن را اعلام نکرده است، با پایان ده سال زمان تعیین شده برجام، با جایگزینی سانتریفیوژهای جمع آوری شده با سانتریفیوژهای پیشرفته که سرعت غنی سازی آنها پنج برابر بیشتر خواهد بود، زمان دسترسی ایران به توانایی ساخت سلاح هسته‌ای، از یک سال به شش ماه کاهش خواهد یافت.
بهروز بیات، کارشناس هسته ای می‌گوید که انتشار این گزارش نشان می‌دهد که مخالفان برجام در ایران و آمریکا ساکت ننشسته‌اند:« من این گزارش را اقدامی برای ایجاد مزاحمت در روند پیشبرد برجام می دانم. واقعیت این این است که قرار بود پس از ده سال غنی‌سازی به نحوی آزاد شود البته در همه توافق‌هایی که در چارچوب برجام صورت گرفته قید شده که حتی ممکن است ایران با نظر آژانس اجازه برخی فعالیت ها را پیش از پایان دوره به دست آورد.با توجه به این که ایران با امضای پروتکل الحاقی، به طور نامحدود برنامه هسته‌ای خود را تحت کنترل آژانس قرار داده است، خطری که در گزارش آسوشیتدپرس به آن اشاره شده، واقعی نیست.»
در همین حال براساس توافقنامه هسته ای میان ایران و کشورهای عضو گروه ۵ + ۱، اولین نقطه عطف برجام، «روز انتقالی» خواهد بود، در این زمان که هشت سال پس از آغاز برجام فرا می‌رسد، آژانس بین المللی انرژی اتمی، در پی فعالیت‌های نظارتی خود باید گزارش نهایی‌اش درباره برنامه هسته‌ای ایران و ماهیت آن را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه دهد.
پیش از این اولی هاینونن، از مقام‌های پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که از منتقدان برجام به شمار می‌رود در گفت و گو با رادیو فردا این زمان- روز انتقالی را مقطع مهمی در برجام خوانده و گفته بود:« از آن روز به بعد، خیلی مسائل تغییر خواهد کرد. اولاً ایران در آن زمان برنامه هسته‌ای ایران به عنوان برنامه‌ای صلح‌آمیز به رسمیت شناخته می‌شود. در نتیجه بسیار ساده‌تر خواهد بود تا تجهیزات تازه به دست آورند و سانتریفوژهای بهتری تولید کنند. کار توسعه را هم‌اکنون هم می‌توانند انجام دهند اما در آن زمان فضای بسیار متفاوتی برای این کار ایجاد خواهد شد.
در آن زمان همچنین ایران پیش از واردات مواد و تجهیزاتی که استفاده دوگانه دارند، احتیاجی به تأیید گرفتن، نخواهد داشت و تنها به شورای امنیت در این زمینه اطلاع‌رسانی می‌کند. پس از سال دهم، در "روز لغو" این محدودیت هم برداشته خواهد شد. در نتیجه پس از نتیجه‌گیری نهایی، ما شاهد یک برنامه غنی‌سازی بسیار فعال و از لحاظ فنی مناسب خواهیم بود که الزاماً بزرگ نیست چون برخی محدودیت‌ها وجود خواهد داشت.
اگر ایران تصمیم بگیرد، در سال دوازدهم یا سیزدهم می‌تواند در طول چند هفته اورانیوم غنی‌شده کافی برای تولید یک سلاح اتمی به دست آورد. همچنین بازرسی‌های آژانس کاهش خواهد یافت در نتیجه بازرسی و دسترسی‌های مضاعف رو به کاهشی را خواهیم داشت.»
با این همه مارک تونرسخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، در واکنش به گزارش آسوشیتدپرس، با بیان این که هیچ سند یا توافق محرمانه‌ای در کار نیست، به بخش فارسی صدای آمریکا گفته است که «پیشگیری از دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای – و توانایی ما برای نظارت بر برنامه هسته‌ای آن کشور و اطمینان از صلح آمیز بودن ماهیت آن – تا ابد باقی باقی خواهد ماند.»
اما انتشار این گزارش هم زمان با دور چهارم گفت و گوهای مشترک برجام، چه تاثیری بر ادامه روند اجرای آن خواهد داشت؟ بهروز بیات در پاسخ به این سوال می‌گوید : « این اقدامات برجام را برهم نخواهد زد. ممکن است چنین کوشش‌هایی، پیشرفت برجام را کند سازد. اقداماتی شبیه به این، پیش از این صورت گرفته و در آینده نیز رخ خواهد داد. زیرا فرض چنین نوشته‌هایی این است که ایران مجموعه‌ای ثابت است که تا ۱۵ سال آینده در آن هیچ تغییری رخ نخواهد داد و همیشه رژیم سرسختی چون رژیم آیت‌الله خامنه‌ای در آن حکومت خواهد کرد. در حالی که هیچ پدیده‌ای در جهان پایدار نیست و در مدت ۱۵ سال آینده، ممکن است تغییرات بزرگی صورت گیرد. اساس این مقاله بر این نکته است که حکومت ایران در ۱۵ سال آینده تغییر نخواهد کرد و حکومتی که قصد دارد در ۱۵ سال آینده به غنی‌سازی خود ادامه دهد، پس بمب خواهد ساخت.»
گزارش آسوشتیدپرس در حالی منتشر شده که در روزهای اخیر و همزمان با سالگرد توافق هسته‌ای وین، رئیس‌جمهور و وزیر خارجه آمریکا بار دیگر تأکید کردند این توافق، برنامه هسته‌ای ایران را به عقب رانده و جهان را امن‌تر کرده است.
