روزنامه اعتماد در تيتر يک خود با عنوان «و سرانجام ؛سوم آذر» نوشته است: «سرانجام ۲۴ نوامبر(۳ آذر) از راه رسيد و مذاکرات در قلعه کوبرگ همچنان ادامه دارد. نه از دميدن در شيپور پيروزی خبری است و نه از اعلام شکست در يک سال مذاکره.»
روزنامه ايران ضمن انتشار عکس وزرای خارجه کشورهای ۵+۱ و وزير خارجه ايران در صفحه يک شماره دوشنبه خود، خبر داده است که «هفت وزير خارجه متشکل از وزرای خارجه کشورهای عضو ۱+۵ به علاوه محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه ايران روز دوشنبه در وين ديداری مشترک خواهند داشت.»
روزنامه تعادل در تيتر يک شماره دوشنبه خود «تفاهم سياسی به جای توافق جامع»، آن را « راهکار جديد در مسير گفتوگوی هستهای» توصيف کرده است.
روزنامه جوان در تيتر يک شماره دوشنبه خود تفاهم مورد اشاره يک ديپلمات ايرانی را «توافق بر سر عدم توافق جامع» توصيف کرده و نوشته است: «طرفين به جای مذاکره بر سر توافق جامع، کار سخت را برای يک تفاهم کلی شروع کردهاند، تفاهمی که ديپلماتها از روز يک شنبه نام "توافق سياسی" برای آن برگزيدند.»
روزنامه دنيای اقتصاد عکس يک خود را به وزير خارجه عربستان سعودی اختصاص داده و در گزارشی با تيتر «ميهمان ناخوانده وين» نوشته است: «دور آخر مذاکرات هستهای در شرايطی آخرين ساعات خود را پشت سر میگذارد که بازيگران منطقهای ضد توافق هستهای، لابیهای سنگين و فشرده خود را با هدف اثرگذاری بر مذاکرات آغاز کردهاند، و در آخرين تلاشها از اين دست، سعودالفيصل، وزير خارجه عربستان سعودی، روز يک شنبه بهطور ناگهانی به وين رفت.»
روزنامه تعادل در گزارشی با تيتر «ارز و سکه چشم بهراه مسافران وين» آثار مذاکرات وين بر قيمت دلار و ارز در ايران را مورد بررسی قرار داده است.
روزنامه فرهيختگان از دو نطق جنجالی در جلسه روز يک شنبه مجلس شورای اسلامی درباره «روضه خوانی روحانی و تشييع پاشايی» گزارش داده و نوشته است: «روضهخوانی رئيسجمهوری و تشييع مرتضی پاشايی خواننده پاپ تازهدرگذشته، محور دو نطق جنجالی ناطقان مياندستور نشست علنی يکشنبه بهارستان بود که از قضا طرح هر دو موضوع با واکنش منفی برخی از نمايندگان، اما هر بار از يک طيف، مواجه شد.»
«نه از شيپور پيروزی خبری است و نه از اعلام شکست»
روزنامه ايران ضمن انتشار عکس وزرای خارجه کشورهای ۵+۱ و وزير خارجه ايران در صفحه يک شماره دوشنبه خود، خبر داده است که «هفت وزير خارجه متشکل از وزرای خارجه کشورهای عضو ۱+۵ به علاوه محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه ايران روز دوشنبه در وين ديداری مشترک خواهند داشت تا در آخرين روز از فرصت باقی مانده آخرين تلاشها را در به سرانجام رساندن مذاکرات به خرج دهند.»
اين روزنامه همچنين به «تلاشهای مذاکرهکنندگان برای دستيابی به توافقی» اشاره کرده که در آن «دو طرف در کليات موضوعات اصلی مورد اختلاف، به توافقی سياسی و اوليه دست يابند و بحث و بررسیهای بيشتر درباره اختلافات را به مذاکراتی بسپارند که بدون حساسيت جهانی و در فرصتی مناسب انجام میشود.»
روزنامه ايران نوشته است: «در چنين حالتی که دست يافتن طرفها به يک تفاهم سياسی در وين امکان پذير شود، هیأتها بعد از مدت زمانی کوتاه مجدداً برای بحث روی جزئيات و متن توافق جامع به ميز مذاکره باز میگردند. به بيانی ديگر، مذاکرهکنندگان در صورت رسيدن به تفاهم سياسی زمان را در وين متوقف میکنند تا دوباره بازگردند و متن توافق جامع را نهايی کنند.»
اين روزنامه همچنين خبر داده است که روز يک شنبه و «پس از ۳۵ سال، برای نخستين بار وزرای امور خارجه ايران و آمريکا ديدار دو جانبه برگزار کردند و طی اين ديدار جان کری و محمدجواد ظريف عصر روز يکشنبه و اين بار بدون حضور کاترين اشتون با يکديگر» مذاکره کردند.
روزنامه اعتماد در تيتر يک خود با عنوان «و سرانجام ؛سوم آذر» نوشته است: «سرانجام ۲۴ نوامبر(۳ آذر) از راه رسيد و مذاکرات در قلعه کوبرگ همچنان ادامه دارد. نه از دميدن در شيپور پيروزی خبری است و نه از اعلام شکست در يک سال مذاکره فشرده.»
سارا معصومی خبرنگار اعزامی اعتماد به وين ضمن تاکيد براينکه « يکشنبه، روز گمانه زنی های بيشمار رسانه ای و تکذيب های بيشمارتر بود»، نوشته است: «با ورود مذاکرات به هفتمين روز از مذاکرات هسته ای در وين،به نظر می رسد که رسيدن به توافقنامه جامع هسته ای بامتنی مهيا شده و عاری از هر پرانتزی ديگر ممکن نيست.»
«تفاهم سياسی» به جای «توافق جامع»
روزنامه تعادل در تيتر يک شماره دوشنبه خود «تفاهم سياسی به جای توافق جامع»، آن را « راهکار جديد در مسير گفتوگوی هستهای» توصيف کرده و نوشته است:«يک عضو تيم مذاکرهکننده هسته ای ايران در وين» گفته است: «ايران و گروه ۱+۵ در مذاکرات به "توافق کلی و سياسی" و نه "توافق جامع" رسيدهاند.»
به نوشته روزنامه تعادل، اين عضو مذاکرهکننده که نامش فاش نشده، گفته است: «توافق سياسی بهمعنای تمديد مذاکرات نيست، بلکه به اين معناست که تفاهمی سياسی بر سر اصول توافق جامع بهدست میآيد. اما باتوجه به محدوديت زمان و پيچيده و فنی بودن مسايل، بعد از يک فاصله کوتاه مجددا بازمیگرديم و متن تفاهمشده را بههمراه جزييات و ضمايم آن، که بسيار زياد هم هستند، مکتوب و نهايی میکنيم.»
روزنامه تعادل همچنين نوشته است: «برخی منابع غربی هم گزارش دادهاند که ايران و گروه ۱+۵ امروز دوشنبه سوم آذر موافقتنامه شفاهی را تحت عنوان توافق سياسی اعلام کرده و سپس زمانی دو ماهه برای تعيين جزييات توافق جامع، اختصاص میدهند.»
روزنامه جوان اما در تيتر يک شماره دوشنبه خود تفاهم مورد اشاره يک ديپلمات ايران را «توافق بر سر عدم توافق جامع» توصيف کرده و نوشته است: «طرفين به جای مذاکره بر سر توافق جامع، کار سخت را برای يک تفاهم کلی شروع کردهاند، تفاهمی که ديپلماتها از روز يک شنبه نام "توافق سياسی" برای آن برگزيدند.»
اين روزنامه نزديک به سپاه پاسداران با تاکيد براينکه «هيچ يک از گزينههای شکست مذاکرات يا توافق جامع اعلام نخواهد شد»، نوشته است: «البته همين توافق سياسی نيز کار دشواری است و برخی منابع میگويند که ممکن است طرفهای مذاکره را مجبور کند که از نيمه شب دوشنبه حدود دو روز مذاکرات را تمديد کنند.»
روزنامه جوان همچنين نوشته است: « در وين نه تيم ايرانی و نه تيمهای آمريکايی و اروپايی هيچ کدام حاضر نيستند هزينههای اولين موضعگيری موافق با تمديد مذاکرات را به دوش بگيرند، به خاطر همين، حتی منابع ديپلماتيک در وين نيز به طور غير رسمی تا يک شنبه گفتند که تمديد کردن مذاکرات مد نظرشان نيست و تا آخر کار برای دستيابی به توافق کوشش خواهند کرد.»
مهمان ناخوانده در وين
روزنامه دنيای اقتصاد عکس يک خود را به وزير خارجه عربستان سعودی اختصاص داده و در گزارشی با تيتر «ميهمان ناخوانده وين» نوشته است: «دور آخر مذاکرات هستهای در شرايطی آخرين ساعات خود را پشت سر میگذارد که بازيگران منطقهای ضد توافق هستهای، لابیهای سنگين و فشرده خود را با هدف اثرگذاری بر مذاکرات آغاز کردهاند. در آخرين تلاشها از اين دست، سعودالفيصل، وزير خارجه عربستان سعودی که ۳۹ سال است اين سمت را در اختيار دارد، روز يک شنبه بهطور ناگهانی به وين رفت.»
اين روزنامه نوشته است: «به باور تحليلگران، سفر فيصل به وين در آخرين روز منتهی به ضربالاجل سوم آذر میتواند حاوی دو پيام باشد؛ اول اينکه اعراب و در رأس آنان عربستان، دستيابی به توافق هستهای ميان غرب و ۱+۵ را قطعی میدانند و در آخرين لحظات قصد دارند از سوی کشورهای طرف مذاکره ايران اين اطمينان را به دست بياورند که اين توافق منافع آنان در منطقه را به خطر نخواهد انداخت. اين تحليل را سخنان وزير خارجه امارات هم تقويت میکند که روز يک شنبه در سخنانی ضمن ابراز نگرانی از توافق هستهای با ايران اين سوال را مطرح کرد که نقش ايران در فردای توافق هستهای در منطقه چه خواهد بود و چه تفاوتی با گذشته خواهد کرد.»
دنيای اقتصاد همچنين نوشته است: «تحليل بدبينانه ديگری هم درباره سفر ناگهانی فيصل به محل مذاکرات وجود دارد مبنی بر اينکه او از جدی شدن توافق هستهای با ايران به شدت مستاصل شده و آخرين تلاشهای خود را برای بر هم زدن اين توافق تاريخی انجام میدهد.»
بازار ارز و سکه تهران در انتظار نتيجه مذاکرات
روزنامه تعادل در گزارشی با تيتر «ارز و سکه چشم بهراه مسافران وين» آثار مذاکرات وين بر قيمت دلار و ارز در ايران را مورد بررسی قرار داده است.
اين روزنامه نوشته است درحالی که تا پايان مذاکرات مقامات ايران و غرب زمان زيادی نمانده است بسياری از تحليلگران تاکيد دارند که اين مذاکرات «چشمانداز سياستهای اقتصادی ايران را مشخص میکند.»
مهرنوش سلوکی در گزارش روزنامه تعادل نوشته است: «بازار منوچهری شور و هيجان چندانی ندارد، خودشان میگويند دست نگه داشتهاند و انتظار میکشند تا ببينند پايان اين جلسات به کجا ختم میشود.»
به گزارش روزنامه تعادل روند نرخ ارز در دو هفته اخير بدون تغيير قيمت بر مدار ۳۲۵۰ تومانی باقی مانده است، چون ثبات قيمتی که در تير ماه تابستان سالجاری و همزمان با مذاکرات هسته ای وين مشاهده شد اما «تنها تفاوتی که ميان اين دو دوره وجود دارد اين است که در آن زمان بازه قيمتی دلار در حدود ۱۰۰تومان کمتر از حال حاضر و با نرخ ۳۱۵۰ تومان بوده است.»
اين روزنامه از قول کارشناسان بازار ارز در تهران نوشتهع است: «افزايش ارزش دلار ايالات متحده در برابر سبد ارزهای مهم دنيا در ماههای اخير، همچنين به تعويق افتادن مذاکرات هسته ای» از دلايلی است که «تا حد زيادی باعث افزايش نرخ دلار نقدی در ماههای گذشته شده است.»
به نوشته روزنامه تعادل «گذری در بازار منوچهری به خوبی نشان میدهد که معاملهگران با احتياط بيشتری به فعاليت خود ادامه میدهند. خريداران و متقاضيان دلار در انتظار اخبار حاصل از مذاکرات، سه هفته اخير را در بازه ۱۰تومانی و بر نوار ۳۲۵۰ تومان فعاليت کردهاند اما از روز يک شنبه بازارهای مالی ايران به توافق هسته ای اميدوار شدهاند.»
اين روزنامه گزارش داده است که «روز يک شنبه قيمت دلار به عدد ۳۲۴۰ تومان کاهش يافت» و اين اتفاق در شرايطی رخ داد که هنوز از وين اخباری در مورد توافق نهايی مخابره نشده است اما «حداقل بازارهای مالی ايران به استقبال اين اتفاق رفتهاند.»
روزنامه تعادل همچنين نوشته است: «با پيشبينیهای افزايشی در رابطه با بازار طلا براين اساس بازار ايران بايد در انتظار رشد قيمت طلا و کاهش قيمت دلار باشد، و درصورتی که تا پايان مذاکرات توافقات هسته ای حاصل شود، قيمتها پتانسيل کاهش بيشتر را خواهند داشت.»
اين روزنامه تاکيد کرده است: «نکته مهم در معالات دو روز گذشته ارزها نشان میدهد که يورو طی زمان يادشده در حدود ۴۰تومان کاهش قيمت داشته است. يورو که در روز جمعه با افت ۳۰ تومانی روبهرو شده بود به نرخ ۴۰۵۰تومان رسيد و همچنين روز يک شنبه با ۱۰تومان کاهش بيشتر در حدود ۴۰۴۰تومان معامله شد» و پوند ]انگليس[ نيز که روندی مشابه يورو را در پيش گرفته است با کاهشی ۳۰ تومانی به ۵۰۷۰ تومان رسيد» و البته «بسياری در بازار کاهش ارزش يورو و پوند را به علت کاهش اين ارزها در برابر دلار ايالات متحده میدانند.»
روزنامه تعادل همزمان خبر داده است: «طلا در ايران که دومين هفته صعودی خود را طی کرده است»، درحالی که روز شنبه را بدون تغيير قيمت آغاز کرده بود در روز يک شنبه « با افزايش ۲۰۰۰ تومانی فعاليت خود را آغاز کرد» و «معاملهگران بازار اين افزايش قيمت را تحت تاثير افزايش ارزش اونس طلا» در بازهارهای جهانی «در روز جمعه]گذشته[ میدانند.»
دو نطق جنجالی در مجلس؛ از روضهخوانی روحانی تا تشييع پاشايی
روزنامه فرهيختگان از دو نطق جنجالی در جلسه روز يک شنبه مجلس شورای اسلامی درباره «روضه خوانی روحانی و تشييع پاشايی» گزارش داده و نوشته است: «روضهخوانی رئيسجمهوری و تشييع مرتضی پاشايی خواننده پاپ تازهدرگذشته، محور دو نطق جنجالی ناطقان مياندستور نشست علنی يکشنبه بهارستان بود که از قضا طرح هر دو موضوع با واکنش منفی برخی از نمايندگان، اما هر بار از يک طيف، مواجه شد.»
به گزارش اين روزنامه، نخستين نطق جنجالی يکشنبه مجلس شورای اسلامی ازسوی عطاءالله حکيمی ايراد شد و نماينده رودبار در مجلس نهم، طی سخنانی حسن روحانی را مورد خطاب قرار داد و گفت: «روضهخوانی بس است، ما روضهخوان قهارتر از شما هم داريم. چون سابقه اجرايی کلان نداشتهايد فقط برای ملت روضه میخوانيد و روضه مجلس را در جمع ملت و روضه ملت را در جمع مجلس میخوانيد و اين نهايت بیتدبيری است. شما را به خدا ديگر بس است.»
فرهیختگان نوشته است که نطق جنجالی عطاءالله حکيمی همچنين با انتقاد از مذاکرات هستهای همراه بود و نماينده رودبار در مجلس نهم گفت: «آيا قرار است اتفاق نامبارکی بيفتد که مردم و مجلس نبايد بدانند؟ آيا کاخهای سفيد و کرملين، پادشاه عمان، آلمانیها، فرانسویها و حتی وزرای خارجه عمان و امارات محرمتر از ملت و مجلس هستند؟»
عطاءالله حکيمی همچنين با يادآوری «تدوين طرحی دو فوريتی مبنیبر اينکه دولت ملزم شود قبل از امضای نهايی هرگونه توافق هستهای مصوبه مجلس را اخذ کند»، خواهان تصويب اين طرح از سوی نمايندگان مجلس نهم شد.
فرهیختگان همچنين نوشته است که « اين نماينده مخالف دولت در نطق خود اعضای کابينه يازدهم را هم بیبهره نگذاشت» و خطاب به حسن روحانی گفت: «آقای رئيسجمهور، ژنرالهايی که با خود آوردهايد يا بيماری جسمی دارند يا بيماری اقتصادی و هر روز برای نظام حاشيه درست میکنند.»
به نوشته اين روزنامه، نطق ميان دستور عطاءالله حکيمی اما با واکنش محمد ساداتابراهيمی، از اعضای فراکسيون روحانيون مجلس، همراه شد که ادبيات نماينده رودبار را «سبُک» و صحبتهايش را «بیپايه» خواند و در پاسخ به او گفت: «منتقدان رئيسجمهوری مدعی دينمداری و ولايتمداری هستند؛ اما هر جا که به نفعشان باشد دينداری و ولايتمداری را به نفع خود تفسير میکنند»، صمن اينکه «حفظ حرمت رئيسجمهوری بهعنوان دومين مقام رسمی کشور، حفظ حرمت مردم و احترام به مردم محسوب میشود و به کار بردن ادبياتی که روضهخوانی روحانيت را زير سوال میبرد، نشاندهنده اين است که خود گوينده مطلب اعتقاد چندانی به مسائل مذهبی و احترام خاصی به مسائل دينی ندارد.»
محمد ساداتابراهيمی همچنين در حمايت از «روضه خوانی حسن روحانی در هيات دولت»، گفته است: « افتخار مراجع عظام تقليد را روضهخوانی است و اينکه آقای روحانی بهعنوان فردی در کسوت رياستجمهوری در گذشته منابر وعظ و تبليغ داشته است از افتخارات وی محسوب میشود نه از ضعف.»
دومين نطق جنجالی يکشنبه مجلس شورای اسلامی به نوشته روزنامه فرهيختگان به سخنان محمد باقریبنابی، نماينده بناب، اختصاص داشت که با يادآوری تشييع مرتضی پاشايی، خواننده موسيقی پاپ، از نمايندگان مجلس نهم پرسيد: «اگر اتفاق مشابهی برای شما بيفتد، چند نفر از موکلانتان در مراسم ختم شما حضور میيابند؟»
محمد باقریبنابی با اشاره به حضور هزاراتن تن در مراسم تشييع پيکر مرتضی پاشايی در نطق ميان دستور خود گفت: «عمر فعاليت حرفهای يک جوان که به اندازه انگشتان يک دست هم نمیرسيد نشان میدهد وی حضور عميقی در دل و ذهن مردم داشته بهطوری که تصوير مراسم تشييع جنازه وی هم نتوانسته اين شور را به خوبی متجلی کند.»
نماينده بناب ضمن خطاب قرار دادن سياستمداران و نمايندگان مجلس در نطق ميان دستور خود، از آنها پرسيد: «آيا میتوانيد بگوييد اگر اتفاق مشابهی برای شما هم بيفتد چند نفر از پاپخوانان کشور يا مردمی که نمايندگی آنها را برعهده داريد در مراسم ختم شما حضور میيابند.»
به گزارش روزنامه فرهيختگان، پس از نطق محمد باقریبنابی اين بار مهرداد بذرپاش، عضو فراکسيون اصولگرايان واکنش نشان داد و گفت: «نمايندگان تهران خود را خادمتر از همه میدانند و به اينکه در تشييع جنازهشان تعداد کم يا زيادی حضور داشته باشند، افتخار نمیکنند.»
مهرداد بذرپاش که نمايندگان نزديک به جبهه پايداری است، همچنين پرسش و نوع نگاه نماينده بناب را در «شان» مجلس ندانست و گفت: «يکی از هنرمندان از دنيا رفته و جوانان هم او را بدرقه کردند؛ اينکه بخواهيم بازی سياسی دربياوريم و از اين مساله استفاده کنيم درست نيست.»