لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۵ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۵:۰۴

اسلام سياسی مدرن:بستر افراط گرايی (۲)


رضا تقی زاده
رضا تقی زاده

حمله تروريستی عليه کارکنان مجله فکاهی «شارلی ابدو» ادامه خونين نبردی است که رهبران، مدعيان، و پيروان مجذوب «اسلام سياسی» از چند دهه پيش در ايران و مصر آغاز و امروز در نهايت خشونت به جوامع غربی بسط داده اند.

بخش نخست این مقاله به خشونت و «اسلامی سیاسی» در ایران پیش و پس از انقلاب پرداخت.

سازش ناپذيری اسلام سياسی

برخی از رهبران اسلام سياسی معتقد به «تقيه» و «خدعه» و سازش مصلحت آميز اند. به اين دليل سازش های موضعی اسلام سياسی را بايد ناپايدار و مصلحتی و بنا بر قول روح الله خمينی نتيجه توسل به «خدعه» تلقی کرد.

اسلام سياسی تنها زمانی به سازش مصلحت آميز تن ميدهد که در تنگنا قرار بگيرد. بعد از ايجاد گشايش، مفاد سازش يکسره انکار خواهد شد.

بهار عربی

رهبران جمهوری اسلامی در ايران تحولات سياسی موسوم به «بهار عربی» را در خط صدور انقلاب و دامن گرفتن اسلام سياسی خود معرفی ميکردند، اگر چه صحنه تحولات ياد شده جوامع مسلمان سنی بودند.

بهار عربی با توجه به پيامدهای آن در تونس، مصر و ليبی بی ترديد گامی بزرگ در مسير توسعه حدود قدرت اسلام سياسی بود. در مصر و با غيبت گروهای سياسی غير مذهبی قدرتمند رهبری اخوان المسلمين به سرعت اسلامی سياسی سنی را راهی صحنه قدرت ساخت.

اسلام سياسی سنی در مصر نيز مانند سلف شيعه خود در ايران از ابتدا نشان داد که اقتدار گرا و انحصار طلب است.

نماد ناسازگاری اسلام سياسی سنی مصر با دگر انديشان را تنظيم قانون اساسی کشور ميتوان شمرد که در آن تحکيم قدرت اسلام گرايان زمينه سازی شده بود.

مقابله با اسلام سياسی

برکناری دولت اسلامی محمد مرسی در مصر در کمتر از دو سال پس از به قدرت رسيدن، نخستين شکست اسلام سياسی ( سنی ) را رقم زد.

بعد از سقوط نسبتا کم هزينه و بی مخاطره دولت مرسی، با توجه به نقش تاثير گذار مصر در رهبری فکری جوامع عربی، انتظار ميرفت که الگوی مصر به شکل گرفتن حرکت زنجيره ای «بهار عربی غير اسلامی» منجر و اين موج به ليبی و تونس نيز کشيده شود.

اگر چه ليبی همچنان در شرايط انتقالی و تجربی اسلام سياسی قرار داشته و در گير رقابت های درون گروهی است، کشور تونس با برگزاری انتخابات اخير رييس جمهوری از الگوی اسلام سياسی اخوان المسلمين فاصله گرفته و ضمن طرد نکردن جامه مسلمانی گام به گام خود را به الگو های دمکراسی آزاد نزديک ميسازد.
پيروزی السبسی ۸۷ ساله در انتخابات ماه نوامبر گذشته رييس جمهوری تونس را بسياری از ناظران نقطه آغاز جدايی آن کشور از اسلام سياسی و دومين عقب گرد اسلام سياسی سنی ميدانند.

حزب اسلامی النهضه که در انتخابات رييس جمهوری نامزد رسمی نداشت پيشتر در انتخابات پارلمانی ماه اکتبر با کسب تنها ۶۹ کرسی در برابر ۸۵ کرسی متعلق به طرفداران السبسی، عملا ابتکار سياسی را در صحنه قدرت تونس از دست داده بود.
گروه القاعده و دهها گروه نظامی افراط گرای اسلامی ديگر در غرب آسيا، خاورميانه، آفريقا و اروپا که امروز چند «سرباز» محلی آنها در مرکز فرانسه به ترور و کشتار دگر انديشان و صاحبان قلم دست زده اند فشار های متقابل جامعه جهانی را در آينده ای نه چندان دور تجربه خواهند کرد.

در مصر اسلام سياسی از قدرت بزير کشيده شده و در تونس تغيير جهت داده است. در عراق و سوريه اسلام سياسی ( خلافت اسلامی ) از سوی يک ائتلاف جهانی متشکل از ۴۰ کشور به چالش گرفته شده.

در ايران برای خلع سلاح اسلام سياسی، و نمايندگان اهل تقيه آن، ديپلماسی و مذاکره به خدمت گرفته شده و جامعه جهانی به رهبری آمريکا در کار به تحليل بردن گام به گام آن است. رويداد خونين پاريس بی ترديد تقابل جهان آزاد با «اسلام سياسی» را سرعت، عمق و وسعت بيشتری خواهد داد.

---------------------

یادداشت‌ها بیانگر نظر نویسندگان آنهاست و نه بازتاب دیدگاه‌های رادیو فردا

XS
SM
MD
LG