فرمانده نيروى انتظامى تهران بزرگ، روز سه شنبه، ۱۷ آذر اعلام كرد كه در جريان اعتراض‌هاى دانشجويان و معترضان به نتيجه انتخابات در روز ۱۶ آذر، ۲۰۴ نفر بازداشت شده‌اند. رقم اعلام شده، تنها مربوط به بازداشت‌شدگان در تهران بود. اندکی پس از آن دادگاه انقلاب تهران از آزادی ۸۶ نفر از دستگیر شدگان تجمعات ۱۶ آذر خبر داد. این رقم هم مربوط به بازداشت‌های تهران بود.
تعداد دقیق بازداشت‌شده‌ها در اعتراضات روز دانشجو در کل ایران مشخص نیست.
این موضوعی است که مهدی عربشاهی، دبیر سیاسی دفتر تحکیم وحدت نیز آن را تایید می‌کند.
آقای عربشاهی در گفت‌وگویی با رادیو فردا می‌گوید: آنچه در این میان مشخص است این است که حجم بازداشت‌ها هم در بین دانشجویان و هم در بین کسانی که در این روزها در خیابان‌های اطراف دانشگاه تهران حضور داشته‌اند، بالا بوده است.
آماری که خود مقامات به آن اشاره کرده اند این بوده است که بیش از ۲۰۰ نفر در خیابان‌های اطراف دانشگاه تهران بازداشت شده‌اند. از بین دانشجویان و بر اساس آماری که ما داشته‌ایم، بیشتر از همه در دانشگاه فردوسی مشهد تعداد زیادی از دانشجویان این دانشگاه – یعنی حدود ۷۰ نفر- بازداشت شده‌اند، اما اینکه چه تعداد از این دانشجویان بازداشت شده در این چند روزه آزاد شده‌اند و یا چه تعداد از آنها هنوز در بازداشت به سر می‌برند را هنوز نمی‌شود اعلام کرد.
آقای عربشاهی، وضعیت در شهرستان‌ها چگونه بوده است؟
در شهرستان‌ها بیشتر فعالین دانشجویی از چند روز قبل از روز ۱۶ آذرماه بازداشت شده بودند. در دانشگاه شیراز حدود ۱۵ نفر دانشجو هم اکنون در بازداشت به سر می‌برند. در دانشگاه فردوسی مشهد در روز ۱۶ آذر برخورد شدید شده است. البته برخوردهای خیابانی در شهرستان‌ها کمتر اتفاق افتاده و بیشتر معطوف به خود دانشجویانی بوده است که در داخل دانشگاه‌ها فعالیت می‌کرده‌اند. یا به عنوان مثال در دانشگاه قزوین یکی از دانشجویان این دانشگاه در صحن دانشگاه توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده است.
شما احتمال می‌دهید این بازداشت‌ها کماکان ادامه داشته باشد؟
آن چیزی که مشخص است این است که اتفاقی که در روز ۱۶ آذر افتاد برای حاکمیت قابل تصور نبود. آنها از قبل تصورشان بر این بود که جنبش سبز رو به افول است و به احتمال زیاد با زندانی کردن عده زیادی از دانشجویان، این حرکت آنها تا حد زیادی مهار می‌شود.
اما این اتفاق نیافتاد و ما دیدیم که جنبش دانشجویی که اکنون با جنبش سبز پیوند خورده است در دانشگاه‌ها فراگیرتر شد. دانشجویان عادی دراین اعتراضات شرکت کردند و اعتراضات گسترده دانشجویی شکل گرفت.
من فکر می‌کنم بعد از این هم فشارها ادامه پیدا خواهد کرد. زیرا متاسفانه مسئولین تنها راهی که برای برخورد با جریانات دانشجویی می‌شناسند، ظاهرا فقط راه سرکوب است و حاضر نیستند به خواسته‌ها و مطالبات جریان‌های دانشجویی توجه کنند.
آقای عربشاهی، به نظر شما بازداشت‌های قبل و بعد از ۱۶ آذر، تاثیری بر روند اعتراضات دانشجویی خواهند داشت؟
اگر بخواهم نمونه‌ای در این مورد ذکر کنم به دانشگاه زنجان اشاره می‌کنم. دانشگاه زنجان سال قبل در اعتراض به عملکرد معاونت این دانشگاه درگیر یک بحران شد. به خاطر مسئله خاصی که در این دانشگاه رخ داده بود تعداد زیادی دانشجو در آن زمان بازداشت شدند. برای عده زیادی از آنها هم همین اواخر حکم زندان صادر شد.
این در حالی است که همان معاونت دانشجویی که عملکردش مورد اعتراض دانشجویان بود، خودش در مقام شاکی قرار گرفته است. ولی با تمام این حرف‌ها می‌بینیم که در روز ۱۶ آذرماه در دانشگاه زنجان اعتراضات شدید دانشجویی ادامه دارد.
ممکن است به هر حال مقداری رعب و وحشت در بعضی از افراد شناخته‌شده‌تر ایجاد شود. یا دامنه‌ی فعالیت آنان به ناچار کمتر شود. ولی بدنه دانشگاه به حرکت درآمده است و به نظر من شبیه به چرخی است که به حرکت درآمده و به این سادگی‌ها هم نخواهد ایستاد.
آیا شما تصور می‌کنید خواست‌های دانشجویان، این اواخر متحول شده و آنها در حال پیشروی هستند و اصولا از کل نظام دلسرد می‌شوند؟
طبیعتا هر چقدر که به هر حال این خواست‌ها و مطالباتی که در ابتدا مطرح شده است با پاسخ سرکوب مواجه شود اتفاقی که خواهد افتاد این خواهد بود که بخشی از این جریان به ناامیدی کشیده می‌شوند. بخش دیگری رادیکال‌تر شده و سطح مطالبات را به طور مداوم افزایش می‌دهند.
اما این چرخه‌ای است که در طول تاریخ ما چندین بار طی کرده‌ایم و اگر بخواهم نظر شخصی خودم را بیان کنم باید بگویم تصور من بر این است که نباید این چرخه را مداوم ادامه بدهیم و سطح مطالبات را در برابر سرکوب‌ها رادیکال‌تر کنیم. چون تجربه نشان داده است که این روندی است که می‌تواند منجر به تفرقه شود و در درون جنبش تجزیه ایجاد کند و در آن صورت است که سرکوب معترضان، آسان خواهد شد.
تصور من بر این است که اگر بتوانیم با رویکرد مطالبات که مورد اشتراک همه است بایستیم و پافشاری کنیم، این حرکت می‌تواند در ادامه، منجر به پیروزی شود.
تعداد دقیق بازداشت‌شده‌ها در اعتراضات روز دانشجو در کل ایران مشخص نیست.
این موضوعی است که مهدی عربشاهی، دبیر سیاسی دفتر تحکیم وحدت نیز آن را تایید می‌کند.
آقای عربشاهی در گفت‌وگویی با رادیو فردا می‌گوید: آنچه در این میان مشخص است این است که حجم بازداشت‌ها هم در بین دانشجویان و هم در بین کسانی که در این روزها در خیابان‌های اطراف دانشگاه تهران حضور داشته‌اند، بالا بوده است.
آماری که خود مقامات به آن اشاره کرده اند این بوده است که بیش از ۲۰۰ نفر در خیابان‌های اطراف دانشگاه تهران بازداشت شده‌اند. از بین دانشجویان و بر اساس آماری که ما داشته‌ایم، بیشتر از همه در دانشگاه فردوسی مشهد تعداد زیادی از دانشجویان این دانشگاه – یعنی حدود ۷۰ نفر- بازداشت شده‌اند، اما اینکه چه تعداد از این دانشجویان بازداشت شده در این چند روزه آزاد شده‌اند و یا چه تعداد از آنها هنوز در بازداشت به سر می‌برند را هنوز نمی‌شود اعلام کرد.
آقای عربشاهی، وضعیت در شهرستان‌ها چگونه بوده است؟
در شهرستان‌ها بیشتر فعالین دانشجویی از چند روز قبل از روز ۱۶ آذرماه بازداشت شده بودند. در دانشگاه شیراز حدود ۱۵ نفر دانشجو هم اکنون در بازداشت به سر می‌برند. در دانشگاه فردوسی مشهد در روز ۱۶ آذر برخورد شدید شده است. البته برخوردهای خیابانی در شهرستان‌ها کمتر اتفاق افتاده و بیشتر معطوف به خود دانشجویانی بوده است که در داخل دانشگاه‌ها فعالیت می‌کرده‌اند. یا به عنوان مثال در دانشگاه قزوین یکی از دانشجویان این دانشگاه در صحن دانشگاه توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده است.
شما احتمال می‌دهید این بازداشت‌ها کماکان ادامه داشته باشد؟
آن چیزی که مشخص است این است که اتفاقی که در روز ۱۶ آذر افتاد برای حاکمیت قابل تصور نبود. آنها از قبل تصورشان بر این بود که جنبش سبز رو به افول است و به احتمال زیاد با زندانی کردن عده زیادی از دانشجویان، این حرکت آنها تا حد زیادی مهار می‌شود.
اما این اتفاق نیافتاد و ما دیدیم که جنبش دانشجویی که اکنون با جنبش سبز پیوند خورده است در دانشگاه‌ها فراگیرتر شد. دانشجویان عادی دراین اعتراضات شرکت کردند و اعتراضات گسترده دانشجویی شکل گرفت.
من فکر می‌کنم بعد از این هم فشارها ادامه پیدا خواهد کرد. زیرا متاسفانه مسئولین تنها راهی که برای برخورد با جریانات دانشجویی می‌شناسند، ظاهرا فقط راه سرکوب است و حاضر نیستند به خواسته‌ها و مطالبات جریان‌های دانشجویی توجه کنند.
آقای عربشاهی، به نظر شما بازداشت‌های قبل و بعد از ۱۶ آذر، تاثیری بر روند اعتراضات دانشجویی خواهند داشت؟
اگر بخواهم نمونه‌ای در این مورد ذکر کنم به دانشگاه زنجان اشاره می‌کنم. دانشگاه زنجان سال قبل در اعتراض به عملکرد معاونت این دانشگاه درگیر یک بحران شد. به خاطر مسئله خاصی که در این دانشگاه رخ داده بود تعداد زیادی دانشجو در آن زمان بازداشت شدند. برای عده زیادی از آنها هم همین اواخر حکم زندان صادر شد.
این در حالی است که همان معاونت دانشجویی که عملکردش مورد اعتراض دانشجویان بود، خودش در مقام شاکی قرار گرفته است. ولی با تمام این حرف‌ها می‌بینیم که در روز ۱۶ آذرماه در دانشگاه زنجان اعتراضات شدید دانشجویی ادامه دارد.
ممکن است به هر حال مقداری رعب و وحشت در بعضی از افراد شناخته‌شده‌تر ایجاد شود. یا دامنه‌ی فعالیت آنان به ناچار کمتر شود. ولی بدنه دانشگاه به حرکت درآمده است و به نظر من شبیه به چرخی است که به حرکت درآمده و به این سادگی‌ها هم نخواهد ایستاد.
آیا شما تصور می‌کنید خواست‌های دانشجویان، این اواخر متحول شده و آنها در حال پیشروی هستند و اصولا از کل نظام دلسرد می‌شوند؟
طبیعتا هر چقدر که به هر حال این خواست‌ها و مطالباتی که در ابتدا مطرح شده است با پاسخ سرکوب مواجه شود اتفاقی که خواهد افتاد این خواهد بود که بخشی از این جریان به ناامیدی کشیده می‌شوند. بخش دیگری رادیکال‌تر شده و سطح مطالبات را به طور مداوم افزایش می‌دهند.
اما این چرخه‌ای است که در طول تاریخ ما چندین بار طی کرده‌ایم و اگر بخواهم نظر شخصی خودم را بیان کنم باید بگویم تصور من بر این است که نباید این چرخه را مداوم ادامه بدهیم و سطح مطالبات را در برابر سرکوب‌ها رادیکال‌تر کنیم. چون تجربه نشان داده است که این روندی است که می‌تواند منجر به تفرقه شود و در درون جنبش تجزیه ایجاد کند و در آن صورت است که سرکوب معترضان، آسان خواهد شد.
تصور من بر این است که اگر بتوانیم با رویکرد مطالبات که مورد اشتراک همه است بایستیم و پافشاری کنیم، این حرکت می‌تواند در ادامه، منجر به پیروزی شود.
