به دنبال انتشار گزارش هایی درباره تصرف یک چاه نفتی عراق در منطقه فکه توسط مرزبانان ایرانی، وزیران امور خارجه ایران و عراق روز شنبه در یک گفت‌وگوی تلفنی در این مورد با یکدیگر صحبت کردند.
منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران با هوشیار زیواری، وزیر امور خارجه عراق در گفت و گوی تلفنی خود، درباره آنچه که سوء تفاهم پیش آمده در منطقه عمومی فکه، میان ماموران مرزی دو کشور خوانده شده است مذاکره کردند.
منوچهر متکی و هوشیار زیباری بر تشکیل یک کمیته فنی مرزی میان دو کشور به منظور اجرایی نمودن توافقات فی‌مابین تاکید کردند.
مقامات دولت عراق روز جمعه اعلام کردند که «نیروهای نظامی ایران یک چاه نفتی عراق را در منطقه مرزی دو کشور، تصرف کرده‌اند».
علی الدباغ، سخنگوی دولت عراق اقدام یازده سرباز ایرانی را نقض حاکمیت عراق خواند و از ایران خواست تا فورا نیروهای خود را از این میدان نفتی خارج کند.
اما واکنش اولیه مقامات ایران به انتشار این خبر، «تکذیب» ماجرا و نسبت دادن آن به «رسانه‌های خارجی» بود که به گفته‌ی آنها قصد اختلاف افکنی بین دو کشور ایران و عراق را داشتند.
پس از مدتی مقامات ایرانی نیز از راه‌حل‌های دیپلماتیک برای حل این مشکل خبر دادند، مشکلی که پیشتر، آن را از اساس تکذیب کرده بودند.
با اعلام خبر تشکیل کمیته فنی مرزی، اختلافات فروکش کرده است، اما کم نیستند کارشناسانی که منتظرند تا خبرهای بیشتری از اختلافات مرزی بین ایران و عراق در آینده‌ای نزدیک بشنوند.
از مهرداد خوانساری، تحلیلگر مسائل سیاسی خاورمیانه و مشاور امور بین الملل مرکز مطالعات ایران و غرب در لندن می پرسیم این اختلافات تا چه اندازه اهمیت دارد؟ آیا آن را می‌توان به یک سوءتفاهم ساده و معمول میان مرزبانان ایران وعراق نسبت داد؟
مهرداد خوانساری: اهمیت این قبیل اتفاقات فوق‌العاده زیاد است و یک نکته اینجاست که علیرغم جنگ هشت ساله که میان ایران و عراق صورت گرفت هنوز هم مسائل مربوط به اختلافات مرزی و رسیدن به یک صلح نهایی در ارتباط با همان جنگ هشت ساله میان این دو کشور، صورت نگرفته است.
یعنی اینکه ما امروز یک قرارداد صلح، بر مبنای یک نوع تفاهم در ارتباط با مسائلی که باعث رویداد آن حادثه فوق‌العاده تاثربرانگیز شد هنوز نداریم.
چرا این اختلافات بعد از گذشت این همه سال، هنوز هم حل نشده باقی مانده است؟
مهرداد خوانساری می گوید: این مسائل، مسائلی حل نشدنی نیست؛ مسئله این است که باید یک اراده در این مورد وجود داشته باشد و وقت گذاشته شود که بخواهد این مسئله را به یک نتیجه نهایی برساند.
مشکل اساسی این است که قبل از اینکه بخواهد این مسئله حل شود، باید خیلی از مشکلات دیگری که میان ایران و عراق وجود دارد نوع دیگری از مسیر را طی کند.
جمهوری اسلامی از یک سو از دولت عراق انتظار دارد که بابت آغاز جنگ میان ایران وعراق ، غرامت دریافت کند. از سوی دیگر می‌خواهد که بتواند در اوضاع سیاسی عراق مداخله کند و آنهایی را که به نفعش عمل می‌کنند، تقویت کند. پس برای اینکه این کار را بتواند محقق کند نمی‌تواند مسئله پرداخت غنیمت را در شرایط کنونی مطرح کند.
در حالی که مقامات دو کشور از پیدا کردن راه حل دیپلماتیک بر سر مسئله اختلافات مرزی بین ایران و عراق سخن می‌گویند، اما مهرداد خوانساری، تحلیلگر مسائل سیاسی خاورمیانه چندان به یافتن راه حل دیپلماتیک برای حل این موضوع خوشبین نیست؛ «امروز تشکیل این کمیته مرزی از سوی ایران و عراق اعلام شده است و بیشتر جنبه این را دارد که بخواهد مانع از این بشود که این حادثه‌ای که در هفته گذشته رخ داد، از یک ابعاد خاصی خارج شود. ما از این نوع کمیسیون‌ها زیاد داشته‌ایم. ولی مشغله‌های دو کشور ایران و عراق و مشکلاتی که اینها در مورد مسائل دیگر داشته‌اند مانع از این شده است که آن توجه لازم به این امر داده شود.
لذا من امید زیادی ندارم که در شرایط کنونی وجود چنین کمیته‌ای بتواند این مشکل را حل کند.»
ایران میادین نفتی مشترکی با عراق دارد و در ماه‌های اخیر تفاهم نامه هایی مشترکی میان مسئولان دو کشور برای توسعه این میادین امضا شده است. اختلافات مرزی ایران و عراق سابقه دیرینه‌ای دارد.
در دهه هفتاد میلادی این اختلافات بر سر رودخانه اروند رود به اوج خود رسید که با میانجیگری الجزایر، دو کشور ایران و عراق در سال ۱۹۷۵
موافقت نامه‌ای برای حل مناقشات مرزی امضا کردند. با این حال در سال ۱۳۵۹ شمسی، این اختلافات به جنگ هشت ساله میان ایران و عراق منجر شد. اما پس از برکناری رژیم صدام حسین، برخی مقامات عراقی، گاه از مخالفت خود با قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر گفته اند.
منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران با هوشیار زیواری، وزیر امور خارجه عراق در گفت و گوی تلفنی خود، درباره آنچه که سوء تفاهم پیش آمده در منطقه عمومی فکه، میان ماموران مرزی دو کشور خوانده شده است مذاکره کردند.
منوچهر متکی و هوشیار زیباری بر تشکیل یک کمیته فنی مرزی میان دو کشور به منظور اجرایی نمودن توافقات فی‌مابین تاکید کردند.
مقامات دولت عراق روز جمعه اعلام کردند که «نیروهای نظامی ایران یک چاه نفتی عراق را در منطقه مرزی دو کشور، تصرف کرده‌اند».
علی الدباغ، سخنگوی دولت عراق اقدام یازده سرباز ایرانی را نقض حاکمیت عراق خواند و از ایران خواست تا فورا نیروهای خود را از این میدان نفتی خارج کند.
اما واکنش اولیه مقامات ایران به انتشار این خبر، «تکذیب» ماجرا و نسبت دادن آن به «رسانه‌های خارجی» بود که به گفته‌ی آنها قصد اختلاف افکنی بین دو کشور ایران و عراق را داشتند.
پس از مدتی مقامات ایرانی نیز از راه‌حل‌های دیپلماتیک برای حل این مشکل خبر دادند، مشکلی که پیشتر، آن را از اساس تکذیب کرده بودند.
با اعلام خبر تشکیل کمیته فنی مرزی، اختلافات فروکش کرده است، اما کم نیستند کارشناسانی که منتظرند تا خبرهای بیشتری از اختلافات مرزی بین ایران و عراق در آینده‌ای نزدیک بشنوند.
از مهرداد خوانساری، تحلیلگر مسائل سیاسی خاورمیانه و مشاور امور بین الملل مرکز مطالعات ایران و غرب در لندن می پرسیم این اختلافات تا چه اندازه اهمیت دارد؟ آیا آن را می‌توان به یک سوءتفاهم ساده و معمول میان مرزبانان ایران وعراق نسبت داد؟
مهرداد خوانساری: اهمیت این قبیل اتفاقات فوق‌العاده زیاد است و یک نکته اینجاست که علیرغم جنگ هشت ساله که میان ایران و عراق صورت گرفت هنوز هم مسائل مربوط به اختلافات مرزی و رسیدن به یک صلح نهایی در ارتباط با همان جنگ هشت ساله میان این دو کشور، صورت نگرفته است.
یعنی اینکه ما امروز یک قرارداد صلح، بر مبنای یک نوع تفاهم در ارتباط با مسائلی که باعث رویداد آن حادثه فوق‌العاده تاثربرانگیز شد هنوز نداریم.
چرا این اختلافات بعد از گذشت این همه سال، هنوز هم حل نشده باقی مانده است؟
مهرداد خوانساری می گوید: این مسائل، مسائلی حل نشدنی نیست؛ مسئله این است که باید یک اراده در این مورد وجود داشته باشد و وقت گذاشته شود که بخواهد این مسئله را به یک نتیجه نهایی برساند.
اهمیت این قبیل اتفاقات فوق‌العاده زیاد است و یک نکته اینجاست که علیرغم جنگ هشت ساله که میان ایران و عراق صورت گرفت هنوز هم مسائل مربوط به اختلافات مرزی و رسیدن به یک صلح نهایی در ارتباط با همان جنگ هشت ساله میان این دو کشور، صورت نگرفته است.
مهرداد خوانساری
جمهوری اسلامی از یک سو از دولت عراق انتظار دارد که بابت آغاز جنگ میان ایران وعراق ، غرامت دریافت کند. از سوی دیگر می‌خواهد که بتواند در اوضاع سیاسی عراق مداخله کند و آنهایی را که به نفعش عمل می‌کنند، تقویت کند. پس برای اینکه این کار را بتواند محقق کند نمی‌تواند مسئله پرداخت غنیمت را در شرایط کنونی مطرح کند.
در حالی که مقامات دو کشور از پیدا کردن راه حل دیپلماتیک بر سر مسئله اختلافات مرزی بین ایران و عراق سخن می‌گویند، اما مهرداد خوانساری، تحلیلگر مسائل سیاسی خاورمیانه چندان به یافتن راه حل دیپلماتیک برای حل این موضوع خوشبین نیست؛ «امروز تشکیل این کمیته مرزی از سوی ایران و عراق اعلام شده است و بیشتر جنبه این را دارد که بخواهد مانع از این بشود که این حادثه‌ای که در هفته گذشته رخ داد، از یک ابعاد خاصی خارج شود. ما از این نوع کمیسیون‌ها زیاد داشته‌ایم. ولی مشغله‌های دو کشور ایران و عراق و مشکلاتی که اینها در مورد مسائل دیگر داشته‌اند مانع از این شده است که آن توجه لازم به این امر داده شود.
لذا من امید زیادی ندارم که در شرایط کنونی وجود چنین کمیته‌ای بتواند این مشکل را حل کند.»
ایران میادین نفتی مشترکی با عراق دارد و در ماه‌های اخیر تفاهم نامه هایی مشترکی میان مسئولان دو کشور برای توسعه این میادین امضا شده است. اختلافات مرزی ایران و عراق سابقه دیرینه‌ای دارد.
در دهه هفتاد میلادی این اختلافات بر سر رودخانه اروند رود به اوج خود رسید که با میانجیگری الجزایر، دو کشور ایران و عراق در سال ۱۹۷۵
موافقت نامه‌ای برای حل مناقشات مرزی امضا کردند. با این حال در سال ۱۳۵۹ شمسی، این اختلافات به جنگ هشت ساله میان ایران و عراق منجر شد. اما پس از برکناری رژیم صدام حسین، برخی مقامات عراقی، گاه از مخالفت خود با قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر گفته اند.
