مجلس دهم در بین مجالس بعد از انقلاب حالت ویژه ای دارد. این ویژگی بی سابقه محصول اکثریت شناور و ژلاتینی است که باعث می‌شود پیشبینی رفتار مجلس دشوار بوده و تصمیمات آن به صورت موردی و بر اساس سمت گیری نمایندگان منفرد (مستقل) مشخص گردد. البته هر چه از عمر مجلس دهم بیشتر شود، انتظار می‌رود رفتار آن نیز شکل یافته تر شده و نمایندگاه منفرد نیز یا مواضع مستحکم و قابل انتظاری را اتخاذ کنند و یا به فراکسیون‌ها بپیوندند. در عین حال بخشی از نیرو‌های داخل فراکسیون‌های «ولایت» و «امید» نیز رفتار ناپایدار دارند واین عامل باعث شده تا پایه تشکیلاتی این فراکسیون‌ها کمتر از شمار حاضران در جلسات آنها باشد.
علی لاریجانی با تجربه ریاست مجالس هشتم و نهم به خوبی از این واقعیت مطلع بوده و در پی آن است که نظمی در مجلس ایجاد کرده و موقعیت برجسته خود را نیز تثبیت کند. او در فاز اول توانست با استفاه از قدرت لابی گری و مهارت سیاسی بیشتر و همچنین قرار داشتن در موقعیت بهتر در نظام سیاسی در رقابت بر سر ریاست مجلسی، محمد رضا عارف را شکست دهد و کرسی ریاست را حفظ کند. کسب ۲۳۷ رای در انتخابات هیات رئیسه نشان داد که ریاست علی لاریجانی بر مجلس دهم تثبیت شده و همه گرایش‌های سیاسی داخل مجلس از منظر‌های مختلف آن را پذیرفته‌اند.
اکنون نگاه لاریجانی معطوف به هدایت مجلس است. تغییر آرایش سیاسی مجلس و تمهید اصلاح طلبان برای کنار گذاشتن لاریجانی باعث شده تا وی به سمت ارائه چهره جدید سیاسی از خود حرکت کند. این چهره کماکان در حد فاصل اصول گرایان و اصلاح طلبان و نزدیکی به بخش سنتی و تکنوکرات اصول گرایان خواهد بود. می‌توان انتظار داشت لاریجانی بدون آنکه رسما و به صورت علنی تعلق به جبهه اصول گریان را بپذیرد، اما با توجه به نیاز به آنها برای حفظ کرسی ریاست عملا در مسیری همسو عمل خواهد کرد. به عبارت دیگر مشی بینابینی لاریجانی این بار بیشتر به سمت اصول گرایان خواهد بود. ترجمه این رفتار در عرصه‌های حاکمیتی بدین معنا خواهد بود که لاریجانی در سیاست داخلی و عرصه فرهنگی مواضعی نزدیک به اصول گرایان اتخاذ خواهد کرد. فاصله اش با دولت روحانی بیشتر می‌شود و ضمن حمایت کلان از برجام و سیاست‌های اقتصادی بر انتقاداتش خواهد افزود.
مصاحبه لاریجانی با نشریه مثلث، بستر مناسبی برای درک برنامه‌های وی در مدیریت مجلس دهم است. او در این مصاحبه با پذیرش خاص بودن مجلس دهم، به صراحت می‌گوید مجلس دهم مجلس ولایی خواهد بود و تدابیرش را با رهبری هماهنگ می‌کند. بدینترتیب لاریجانی بر خلاف مجلس نهم و هشتم که متهم به «ساکت فتنه» و عدم موضع گیری مطلوب رهبری علیه منتقدان و رهبران نمادین جنبش سبز بود، این بار می‌کوشد تا توجه بیشتری به حساسیت‌های رهبری نشان دهد. البته علی لاریجانی در همه ادوار حیات سیاسی اش رابطه خوب و نزدیکی با رهبری داشته است، اما در سالیان اخیر عملگرایی و حمله اصولگرایان تندرو باعث شده بود تا ضمن تبعیت کلان اما عملکرد متقاوتی با انتظارات رهبری از رئیس مجلس داشته باشد. میانه روی محدود و نسبی وی خوشایند نیرو‌های موسوم به ولایتمدار و نهاد ولایت فقیه نبود. اما در این دوره بخصوص با توجه به اشتباه اصلاح طلبان که وی را وام دار اصلاح طلبان تندرو کردند، به سمت همراهی بیشتر با رهبری و رعایت ملاحظاتش حرکت می‌کند.
لاریجانی در این مصاحبه با رد الگو‌های مجالس ششم و پنجم مدعی می‌شود که اکثریت نمایندگان و گروه‌های سیاسی حامی آنها به یک نوع بلوغ سیاسی رسیده‌اند که رفتارهای تندروانه نداشته باشند و موضوعات را به صورت مستقل به‌عنوان یک پدیده مورد توجه قرار دهند. رمزگشایی از این سخنان بدین معنی است که مجلس دهم به سمت تصویب مصوبات ویا برنامه‌هایی که با خواست رهبری زاویه داشته باشد، حرکت نخواهد کرد و یا حداقل علی لاریجانی در برابر این حرکت‌های احتمالی می‌ایستد ومخالفت جدی می‌کند. آرامش در تحلیل آخر به معنای عدم چالش در برابر اقتدار گرایی سیاسی و همچنین محافه کاری در پیگیری و اجرای حقوق ملت خواهد بود.
در صورت تحقق این ادعا عملا مجلس دهم ظرفیتی در زمینه گشایش سیاست داخلی و حل مشکلات فرهنگی نخواهد داشت البته بر مشکلات هم بعید است بیافزاید منتها چنین فضایی شرایط سختی را برای اصلاح طلبان و حفظ امید در نیرو‌های معترض به وضع موجود ایجاد می‌کند. اصلاح طلبانی که بخواهند به مطالبات و وعده‌ها توجه کنند و خطوط قرمز تحمیلی را رد نمایند، با لاریجانی واکثریت مجلس رودرو خواهند شد. البته محافظه کاری حاکم بر بخش قابل اعتنایی از اصلاح طلبان احتمال شکل گیری چنین شکافی را ضعیف می‌سازد.
لاریجانی تصریح کرده که اولویت اصلی مجلس دهم مسائل اقتصادی است. اصلاح طلبان مجلس و رئیس فراکسیون امید نیز دیدگاه مشابهی دارند. چنین نظری نیز به نوبه خود فضای اثرگذاری مجلس در سیاست داخلی و مسائل مربوط به حقوق شهروندی را تنگ می‌سازد.
در زمینه سیاست خارجی لاریجانی ضمن حمایت از تصویب برجام ولی نگاهی انتقادی به اجرای آن دارد و خواهان جدیت بیشتری از سوی دولت روحانی برای اجرای تعهدات آمریکا است. به نظر وی مشکلات ناشی از تحریم‌ها به صورت کامل برطرف نشده و مقامات آمریکایی بدعهدی کرده‌اند. لحن و محتوی نظرات لاریجانی نسبت به آمریکا در روز‌های اخیر به نحو محسوسی تندتر شده است.
در واقع می‌توان انتظار داشت دیدگاه لاریجانی در مرحله اجرای برجام به منتقدین نزدیک تر شده ورویکرد انتقادی نسبت به عملکرد دولت و وزارت خارجه داشته باشد. در حوزه اقتصاد نیز اگر چه بعید است همسویی کلان با راهکار‌های روحانی دستخوش تغییر بزرگ شود ،اما در جزئیات اختلافات بیشتر شده و وی می‌کوشد تا مجلس نقش نظارتی‌اش بر دولت را افزایش دهد.
در کل به نظر می‌رسد علی لاریجانی به دنبال هدایت و شکل دهی مجلس دهم در محدوده ای بین دولت روحانی و نهاد‌های انتصابی باشد. در این مسیر اختلافاتش با مجموعه‌های زیر نظر نهاد ولایت فقیه و اصول گرایان کمتر شده و به طور نسبی فاصله اش با دولت اعتدال و اصلاح طلبان بیشتر می‌شود.
--------------------------------------
یادداشت‌ها و مقالاتی که در رادیو فردا منتشر می‌شوند بیانگر نظر نویسندگان خود هستند و نه بازتاب دیدگاهی از رادیو فردا.
