در حالی‌که در پی حملات پاریس در سیزدهم نوامبر، جامعه بین‌المللی در تلاش برای متحد شدن برای مقابله با گروه موسوم به حکومت اسلامی است، روز سه شنبه جنگنده‌های ترکیه، یک جنگنده روس را هدف قرار دادند.
جنگنده سوخوی روسی سقوط کرد و یکی از خلبان‌هایش در هنگام تلاش برای نجات خود مورد هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد.
این رخداد، معادله‌های یافتن راه حل برای جنگ سوریه و همچنین ائتلاف برای مبارزه با «داعش» را هدف قرار داده است.
- بیشتر بخوانید: اظهارات ضد و نقیض روسیه و ترکیه در مورد جنگنده سرنگون‌شده
تئودور کاراسیک، تحلیلگر ارشد در مرکز مطالعاتی کشورهای حوزه خلیج فارس در گفت‌وگویی با رادیو فردا ارزیابی خود را از پیامداهای احتمالی چنین بیان می‌کند:
وضعیت بین ترکیه و روسیه از بد به بد‌تر تبدیل شده است. شلیک به این دو جت و آنطور که گزارش شده، کشته شدن خلبان آن، نه تنها روابط بین آنکارا و کرملین را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد بلکه مشکلاتی با ناتو هم به وجود خواهد آورد. باید دید نتیجه نشست اضطراری ناتو، به کجا خواهد انجامید. یک گزینه این است که ناتو، از مخالفت با پروازهای روسیه در سوریه دست بردارد، و گزینه دوم این است که ناتو برای برخورد با دو موضوع سوریه و روسیه، دو پاره شود.
از لحاظ امنیتی به نظرتان آیا ترکیه پیش از این اقدام هماهنگی‌هایی را با متحدان خود در ناتو انجام داده بود؟
ترکیه بار‌ها درباره نقض مرز‌هایش به مسکو هشدار داده بود. البته اینکه نیروی هوایی یک کشور، خیلی نزدیک به حریم هوایی کشوری پرواز کند، اتفاقی معمول است. در این مورد، به نظر می‌‌آید که شاید روسیه حریم هوایی ترکیه را نقض کرده باشد. نحوه عمل جنگنده‌های ترکیه، بر مبنای همین اتفاقات اخیر بوده است. باید دید که ترکیه چگونه اقدام خود را توضیح خواهد داد، اینکه فرماندهی این عملیات و تصمیمگیری برای آن چگونه انجام شده است.
با نگاهی جامع‌تر به این موضوع، ما در میانه روندی از گفتوگوها هستیم که روسیه و آمریکا تلاش کردند همه بازیگران پیرامون بحران سوریه را بر سر میز بیاورند و ترکیه هم یکی از کشورهایی بوده که در این گفتوگوها حاضر بوده است. به نظرتان این رخداد اخیر چه تاثیری در آن روند خواهد داشت؟
به نظرم این طعنه آمیز است که در روزهای اخیر ما شاهد نشست گروه ۲۰ بودیم، کشورهایی که می‌خواهند با هم برای مبارزه با گروه «خلافت اسلامی» کار کنند و حال در وضعیتی هستند که شلیک به جنگنده‌های روس، تشکیل یک ائتلاف بزرگ‌تر را زیر سوال می‌برد.
احتمالا ترکیه با توجه به منافعش در سوریه، نمی‌خواهد یک ائتلاف بزرگ‌تر تشکیل شود و از همین رو هم، اینگونه اقدام کرد، تقریبا مانند یک حرکت در شطرنج.
به نظرم نباید از یاد ببریم که ترکیه به نوعی یک سیاست اسکیزوفرنیک ( روان گسیخته) در قبال گروه موسوم به حکومت اسلامی اتخاذ کرده است. از یک سو این کشور، «حکومت اسلامی» را دشمن می‌بیند، و از سوی دیگر آنکارا اجازه می‌دهد که دامنه فعالیت‌های اقتصادی این گروه و واردات و صادرات آن، به ترکیه هم برسد. این سیاست چیزی است که ما را به وضعیت امروز رسانده است.
وقتی پوتین می‌گوید روسیه از پشت خنجر خورده است، یعنی روسیه برای برخورد با ترکیه بسیار جدی خواهد بود و برای برملا کردن دروغ‌های ترکیه درباره نقش و روابطه‌اش با داعش بسیار تلاش خواهد کرد. در پایان باید بگویم که نتیجه آنچه که امروز رخ داده، [این است که] تا یکی دو ماه دیگر که یک اتفاق دیگر بیفتد تا کشور‌ها برای مقابله با داعش و وابسته‌هایش در سراسر دنیا متحد شوند.
