انتخابات پارلمانی اسرائيل امسال زودتر از موعد مقرر و با شرکت دهها حزب کوچک و بزرگ و ائتلاف‌هايی که در يکی دو ماه اخير شکل گرفته اند، برگزار می شود.
پارلمان اسرائيل يا کنست ۱۲۰ عضو دارد و هر حزب و ائتلافی که بتواند دستکم دو درصد از کل آراء را به دست آورد می تواند چندين کرسی پارلمانی را تصاحب کند.
پرفسور دن آونون استاد علوم سياسی در دانشگاه عبری بيت المقدس می گويد با توجه به سيستم انتخاباتی اسرائيل در پارلمان آينده احتمالا ۱۰ تا ۱۵ حزب حضور خواهند داشت .
در انتخابات پيش رو قوی ترين ائتلاف به رهبری نتانياهو و ليبرمن تشکيل شده که بر اساس نظر سنجيها شانس پيروزی اش بسيار زياد است.
به نوشته خبرگزاری رويترز، حزب ليکود بنيامين نتانياهو حدود دو ماه پيش با خروج دو تن از وزرای پرنفوذ و جايگزينی آنها با دو نفر از تندروها که طرفدار سر سخت شهرک سازی ها در کرانه غربی هستند گردش ديگری به راست کرد.
نتانياهو، رهبر حزب ليکود و آويگدور ليبرمن، وزير خارجه پيشين و رهبر حزب راست افراطی «اسرائيل بيتنو» يا «اسرائيل خانه ماست» تصميم گرفتند در اين انتخابات با ليست مشترک نامزدهای هر دو حزب شرکت کنند.
آنها تا کنون توانسته اند عنوان بزرگترين ائتلاف انتخاباتی سال ۲۰۱۳ در عرصه سياسی اسرائيل را حفظ کنند.
يهودا بن مير، کارشناس ارشد موسسه مطالعات امنيت ملی و نماينده پيشين پارلمان اسرائيل هم با اشاره به جناح بندی های رقيب در اين انتخابات می گويد به احتمال قريب به يقين ائتلاف نتانياهو - ليبرمن بار ديگر دولت ائتلافی دست راستی آن کشور را تشکيل خواهند داد و تقسيم بندی احزاب چپ و راست در پارلمان تغيير چندانی نخواهد کرد.
یهودا بن میر: تقسیم بندی اصلی بین دو طیف سیاسی است. دست راستی ها و احزاب مذهبی ۶۵ کرسی پارلمانی را در دست دارند. چپ میانه و ائتلاف اعراب اسرائیلی هم ۵۵ کرسی در اختیار دارند و بر پایه جدیدترین نظر سنجی‌ها، طیف راست ها و مذهبیون ۶۵ تا ۶۷ نماینده به پارلمان خواهند فرستاد و طیف دیگر بین ۵۲ تا ۵۶ نماینده. بنابر این صرف نظر از جابجایی یکی دو کرسی پارلمان احتمالا خواهیم دید که تقسیم بندی پارلمانی مانند چهار سال گذشته خواهد بود.»
اما به گفته تحليلگران و رسانه های اسرائيل در رقابت های انتخاباتی امسال نافتالی بنت، رهبر نسبتا جوان حزب «وطن يهوديان» شگفتی آفرين بوده و به يکی از رهبران سياسی پر طرفدار تبديل شده است.
او در يکی از سخنرانی هايش بار ديگر با تشکيل کشور فلسطين مخالفت کرد.
نافتالی بنت: من مطمئن هستم که تشکیل یک کشور فلسطینی، اسرائیل را به یک کشور بسیار ضعیف در منطقه تبدیل خواهد کرد.»
پرفسور دن آونون، استاد علوم سياسی در دانشگاه عبری بيت المقدس معتقد است که بنت نماينده نسل جديد محافظه کاران است و بدين دليل محبوبيت بيشتری کسب کرده است.
دن آونون: این مسئله تفاوت بین نسل هاست. بنت در اوائل چهل سالگی و نتانیاهو در اوایل ۶۰ سالگی است. حزب حاکم، محافظه کار و نسل قدیمی به شمار می رود ولی حزب بنت جوان به نظر می رسد. آرایی که بنت به دست می آورد از حزب حاکم است نه از دیگر جناح‌های سیاسی. یعنی در صف بندی جناح ها تغییر چندانی به وجود نیامده.»
حزب ديگری که به تازگی تاسيس شده حزب «حرکت» به رهبری تسيپی ليونی، وزير خارجه سابق اسرائيل است. خانم ليونی پيش از اين رهبر حزب کاديما بود و به عنوان سياستمداری ميانه رو در اسرائيل شناخته می شود.
ليونی تشکيل حزب حرکت را برای تغيير سياست های حکومت اسرائيل ضروری می داند.
تسیپی لیونی: ما جایگزینی در برابر این دولت، حزب لیکود و نتانیاهو خواهیم بود زیرا من معتقدم اسرائیل در مسیر غلطی پیش می رود. ما نیاز داریم برای تغییر مسیری که اسرائیلی‌ها با آن روبرو هستند سیاست های دولت را اصلاح کنیم.»
در آن سوی ميدان رقابت های انتخاباتی هم احزاب سوسيال دموکرات، چپگرا، سکولار و يا غير دينی قرار دارند.
بر پايه نظر سنجی ها، اين احزاب گرچه به پارلمان راه خواهند يافت ولی قادر نيستند به دليل چند دستگی و اختلاف های سياسی و عقيدتی دولتی ائتلافی تشکيل دهند.
شلی ياخی موويچ، رهبر جديد حزب کارگر که پيش از اين روزنامه نگار بود، توانسته است که محبوبيت اين حزب را افزايش داده و آن را به دومين حزب بزرگ در انتخابات پارلمانی تبديل کند.
خانم ياخی موويچ می خواهد صحنه سياسی اسرائيل را که دهه‌هاست به دو قطب چپ و راست تقسيم شده است، تغيير دهد.
یاخی موویچ: در اسرائیل تقسیم بندی چپ و راست خیلی مغشوش و آشفته است. من تلاش می کنم بحث های سیاسی خودمان را بازتعریف کنم و روح تازه ای به آن بدهم. این بدین معنی است که بحثی جدی درباره اقتصاد به عنوان مسئله عموم مردم می تواند چشم انداز سنتی و دو قطبی اسرائیل را تغییر دهد.»
از ديگر احزابی که برای ورود به پارلمان جديد اسرائيل فعاليت می کنند می توان به حزب کاديما به رهبری شائول موفاز ايرانی الاصل اشاره کرد.
اما گفته می شود اين حزب ميانه رو که اکنون ۲۸ کرسی پارلمانی را در اختيار دارد احتمالا نمی تواند حتی يک نماينده هم به پارلمان بفرستد.
حزب «يش آتيد» يا «آينده ای هست» نيز در سال جاری به رهبری يائير لاپيد تشکيل شد. لاپيد يکی از چهره های معروف تلويزيونی اسرائيل است که به سياست روی آورده و با گرايشات غير دينی و ميانه رو تلاش می کند بخش بزرگی از آراء را به سوی خود جلب کند. بر پايه نظرسنجی ها، اين حزب احتمالا بيش از ۱۰ کرسی پارلمانی را به دست خواهد آورد.
حزب چپگرای مه رتز ، ائتلاف اعراب اسرائيلی و حزب راست افراطی «يو تی جی» هم احتمالا چندين نماينده به پارلمان اسرائيل يا کنست خواهند فرستاد.
احزاب و ائتلاف هايی که در اين انتخابات شرکت کرده اند بر سر چگونگی حل مسئله فسطينيان اختلافات عميقی با يکديگر دارند و در مورد مشکلات اقتصادی نيز راهکارهای متفاوتی پيشنهاد می کنند اما به گفته پرفسور دن آونون، استاد علوم سياسی در دانشگاه عبری بيت المقدس همه اين احزاب و گروه ها در مورد يک مسئله هم نظر هستند: حکومت جمهوری اسلامی ایران.
دن آونون: اين اتفاق نظر گسترده وجود دارد که رهبری کنونی ايران خطری حياتی برای اسرائيل است. بسياری از ماها بين مردم ايران و رهبران حکومت فرق قائليم چون پيش از انقلاب با مردم ايران روابط خوبی داشتيم. اکنون اختلاف نظرها بر سر جدی بودن اين تهديد و اين مسئله است که آيا ما بايد خودمان دست به عمليات نظامی بزنيم و يا آن را به جامعه جهانی محول کنيم. اختلاف نظرها و دو دستگی بر سر اين مسئله است.»
بنيامين نتانياهو ، نخست وزير اسرائيل در يکی از سخنرانی های انتخاباتی اش گفته است که در صورت پيروزی در انتخابات، جلوگيری از دستيابی ايران به سلاح های اتمی مهمترين اولويت دولت او خواهد بود.
احزاب چپ و راست، مذهبی و غير مذهبی اسرائيل گرچه در مورد برنامه هسته ای ايران هم نظر هستند ولی درباره چگونگی حل مسئله فلسطينيان اختلاف نظرها عميق است.
يهودا بن مير، کارشناس ارشد موسسه مطالعات امنيت ملی معتقد است اختلاف ها بر سر حد و حدود امتيازهايی است که می توان به فلسطينيان داد.
«احزاب چپگرا بر لزوم ادامه مذاکرات با فلسطینی ها تاکید می کنند و تمایل بیشتری به دادن امتیازهای جدی و گسترده دارند. احزاب راستگرا هم مایل به دادن امتیازهایی هستند. نتانیاهو همیشه خواهان مذاکره با ابو مازن شده اما او پیشنهاد پیوستن به مذاکرات را رد کرده. در کل فکر می‌کنم حزب لیکود موضع سر سختانه تری در مورد امتیاز دادن به فلسطینی ها دارد.»
از سوی ديگر پرفسور دن آونون می گويد که رسيدن به توافق با فلسطينی ها امکان پذير نيست مگر اينکه نيرويی خارجی ابتکار عمل را در دست بگيرد.
دن آونون: «بیشتر اسرائیلی ها بر این باورند که رسیدن به توافق با فلسطینی ها غیر ممکن است. این تصور وجود دارد که در میان آنها رهبری واحدی که خواهان صلح با اسرائیل باشد، وجود ندارد. باور عمومی در اسرائیل این است که شاید نیرویی خارجی مثل اروپا و یا آمریکا بتواند راه حلی را به طرفین تحمیل کند.»
در مبارزات انتخاباتی دو ماه گذشته بيشتر نامزدها و احزاب چپ و راست تلاش کرده اند طرح‌های خود را برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور و بويژه جلوگيری از گسترده تر شدن اقشار کم درآمد جامعه برای رای دهندگان تشريح کنند.
دن آونون اختلاف اصلی بين رقبای انتخاباتی را در چگونگی حل مشکلات اقتصادی می داند.
«در اسرائیل شکاف عمیقی بین طبقه مرفه و پرنفوذ و طبقه متوسطی که روز به روز فقیرتر می‌شود، وجود دارد. این پدیده جدیدی در اسرائیل است. بنابر این پرسش این است که سیاست های اقتصادی در خدمت حل مشکلات اقتصادی طبقه متوسط است یا اینکه طبقه متوسط دارد هزینه مثلا خانواده های مذهبی را که درآمدی ندارند می‌پردازد و یا پرداخت هزینه‌های مربوط به امنیت کشور که به صورت متوازن بین شهروندان تقسیم نشده. بنابر این مشکل امنیت نیست بلکه مسئله آن است که چه کسی مخارج حفظ امنیت را می پردازد.»
روز سه شنبه ۲۲ ژانويه رای دهندگان اسرائيلی به پای صندوق های رای می روند تا از ميان دهها حزب و ائتلاف و صدها نامزد انتخاباتی ۱۲۰ نفر را به عنوان نمايندگان خود به پارلمان آن کشور بفرستند.
نظر سنجی ها از هم اکنون پيروزی ائتلاف نتانياهو – ليبرمن و تشکيل دولتی دست راستی را پيش بينی می کنند.
رهبر حزب کارگر هم گفته است که بر خلاف سال های گذشته، اين بار در دولت ائتلافی شرکت نخواهد کرد.
در اين صورت حل مشکلات اقتصادی کشور، ادامه مذاکرات صلح با فلسطينيان و گزينش سياستی برای مقابله با برنامه اتمی ايران به دست دولت راستگرای نتانياهو خواهد افتاد.
پارلمان اسرائيل يا کنست ۱۲۰ عضو دارد و هر حزب و ائتلافی که بتواند دستکم دو درصد از کل آراء را به دست آورد می تواند چندين کرسی پارلمانی را تصاحب کند.
پرفسور دن آونون استاد علوم سياسی در دانشگاه عبری بيت المقدس می گويد با توجه به سيستم انتخاباتی اسرائيل در پارلمان آينده احتمالا ۱۰ تا ۱۵ حزب حضور خواهند داشت .
در انتخابات پيش رو قوی ترين ائتلاف به رهبری نتانياهو و ليبرمن تشکيل شده که بر اساس نظر سنجيها شانس پيروزی اش بسيار زياد است.
به نوشته خبرگزاری رويترز، حزب ليکود بنيامين نتانياهو حدود دو ماه پيش با خروج دو تن از وزرای پرنفوذ و جايگزينی آنها با دو نفر از تندروها که طرفدار سر سخت شهرک سازی ها در کرانه غربی هستند گردش ديگری به راست کرد.
نتانياهو، رهبر حزب ليکود و آويگدور ليبرمن، وزير خارجه پيشين و رهبر حزب راست افراطی «اسرائيل بيتنو» يا «اسرائيل خانه ماست» تصميم گرفتند در اين انتخابات با ليست مشترک نامزدهای هر دو حزب شرکت کنند.
آنها تا کنون توانسته اند عنوان بزرگترين ائتلاف انتخاباتی سال ۲۰۱۳ در عرصه سياسی اسرائيل را حفظ کنند.
يهودا بن مير، کارشناس ارشد موسسه مطالعات امنيت ملی و نماينده پيشين پارلمان اسرائيل هم با اشاره به جناح بندی های رقيب در اين انتخابات می گويد به احتمال قريب به يقين ائتلاف نتانياهو - ليبرمن بار ديگر دولت ائتلافی دست راستی آن کشور را تشکيل خواهند داد و تقسيم بندی احزاب چپ و راست در پارلمان تغيير چندانی نخواهد کرد.
یهودا بن میر: تقسیم بندی اصلی بین دو طیف سیاسی است. دست راستی ها و احزاب مذهبی ۶۵ کرسی پارلمانی را در دست دارند. چپ میانه و ائتلاف اعراب اسرائیلی هم ۵۵ کرسی در اختیار دارند و بر پایه جدیدترین نظر سنجی‌ها، طیف راست ها و مذهبیون ۶۵ تا ۶۷ نماینده به پارلمان خواهند فرستاد و طیف دیگر بین ۵۲ تا ۵۶ نماینده. بنابر این صرف نظر از جابجایی یکی دو کرسی پارلمان احتمالا خواهیم دید که تقسیم بندی پارلمانی مانند چهار سال گذشته خواهد بود.»
اما به گفته تحليلگران و رسانه های اسرائيل در رقابت های انتخاباتی امسال نافتالی بنت، رهبر نسبتا جوان حزب «وطن يهوديان» شگفتی آفرين بوده و به يکی از رهبران سياسی پر طرفدار تبديل شده است.
او در يکی از سخنرانی هايش بار ديگر با تشکيل کشور فلسطين مخالفت کرد.
نافتالی بنت: من مطمئن هستم که تشکیل یک کشور فلسطینی، اسرائیل را به یک کشور بسیار ضعیف در منطقه تبدیل خواهد کرد.»
پرفسور دن آونون، استاد علوم سياسی در دانشگاه عبری بيت المقدس معتقد است که بنت نماينده نسل جديد محافظه کاران است و بدين دليل محبوبيت بيشتری کسب کرده است.
دن آونون: این مسئله تفاوت بین نسل هاست. بنت در اوائل چهل سالگی و نتانیاهو در اوایل ۶۰ سالگی است. حزب حاکم، محافظه کار و نسل قدیمی به شمار می رود ولی حزب بنت جوان به نظر می رسد. آرایی که بنت به دست می آورد از حزب حاکم است نه از دیگر جناح‌های سیاسی. یعنی در صف بندی جناح ها تغییر چندانی به وجود نیامده.»
حزب ديگری که به تازگی تاسيس شده حزب «حرکت» به رهبری تسيپی ليونی، وزير خارجه سابق اسرائيل است. خانم ليونی پيش از اين رهبر حزب کاديما بود و به عنوان سياستمداری ميانه رو در اسرائيل شناخته می شود.
ليونی تشکيل حزب حرکت را برای تغيير سياست های حکومت اسرائيل ضروری می داند.
تسیپی لیونی: ما جایگزینی در برابر این دولت، حزب لیکود و نتانیاهو خواهیم بود زیرا من معتقدم اسرائیل در مسیر غلطی پیش می رود. ما نیاز داریم برای تغییر مسیری که اسرائیلی‌ها با آن روبرو هستند سیاست های دولت را اصلاح کنیم.»
در آن سوی ميدان رقابت های انتخاباتی هم احزاب سوسيال دموکرات، چپگرا، سکولار و يا غير دينی قرار دارند.
بر پايه نظر سنجی ها، اين احزاب گرچه به پارلمان راه خواهند يافت ولی قادر نيستند به دليل چند دستگی و اختلاف های سياسی و عقيدتی دولتی ائتلافی تشکيل دهند.
شلی ياخی موويچ، رهبر جديد حزب کارگر که پيش از اين روزنامه نگار بود، توانسته است که محبوبيت اين حزب را افزايش داده و آن را به دومين حزب بزرگ در انتخابات پارلمانی تبديل کند.
خانم ياخی موويچ می خواهد صحنه سياسی اسرائيل را که دهه‌هاست به دو قطب چپ و راست تقسيم شده است، تغيير دهد.
یاخی موویچ: در اسرائیل تقسیم بندی چپ و راست خیلی مغشوش و آشفته است. من تلاش می کنم بحث های سیاسی خودمان را بازتعریف کنم و روح تازه ای به آن بدهم. این بدین معنی است که بحثی جدی درباره اقتصاد به عنوان مسئله عموم مردم می تواند چشم انداز سنتی و دو قطبی اسرائیل را تغییر دهد.»
از ديگر احزابی که برای ورود به پارلمان جديد اسرائيل فعاليت می کنند می توان به حزب کاديما به رهبری شائول موفاز ايرانی الاصل اشاره کرد.
اما گفته می شود اين حزب ميانه رو که اکنون ۲۸ کرسی پارلمانی را در اختيار دارد احتمالا نمی تواند حتی يک نماينده هم به پارلمان بفرستد.
حزب «يش آتيد» يا «آينده ای هست» نيز در سال جاری به رهبری يائير لاپيد تشکيل شد. لاپيد يکی از چهره های معروف تلويزيونی اسرائيل است که به سياست روی آورده و با گرايشات غير دينی و ميانه رو تلاش می کند بخش بزرگی از آراء را به سوی خود جلب کند. بر پايه نظرسنجی ها، اين حزب احتمالا بيش از ۱۰ کرسی پارلمانی را به دست خواهد آورد.
حزب چپگرای مه رتز ، ائتلاف اعراب اسرائيلی و حزب راست افراطی «يو تی جی» هم احتمالا چندين نماينده به پارلمان اسرائيل يا کنست خواهند فرستاد.
احزاب و ائتلاف هايی که در اين انتخابات شرکت کرده اند بر سر چگونگی حل مسئله فسطينيان اختلافات عميقی با يکديگر دارند و در مورد مشکلات اقتصادی نيز راهکارهای متفاوتی پيشنهاد می کنند اما به گفته پرفسور دن آونون، استاد علوم سياسی در دانشگاه عبری بيت المقدس همه اين احزاب و گروه ها در مورد يک مسئله هم نظر هستند: حکومت جمهوری اسلامی ایران.
دن آونون: اين اتفاق نظر گسترده وجود دارد که رهبری کنونی ايران خطری حياتی برای اسرائيل است. بسياری از ماها بين مردم ايران و رهبران حکومت فرق قائليم چون پيش از انقلاب با مردم ايران روابط خوبی داشتيم. اکنون اختلاف نظرها بر سر جدی بودن اين تهديد و اين مسئله است که آيا ما بايد خودمان دست به عمليات نظامی بزنيم و يا آن را به جامعه جهانی محول کنيم. اختلاف نظرها و دو دستگی بر سر اين مسئله است.»
بنيامين نتانياهو ، نخست وزير اسرائيل در يکی از سخنرانی های انتخاباتی اش گفته است که در صورت پيروزی در انتخابات، جلوگيری از دستيابی ايران به سلاح های اتمی مهمترين اولويت دولت او خواهد بود.
احزاب چپ و راست، مذهبی و غير مذهبی اسرائيل گرچه در مورد برنامه هسته ای ايران هم نظر هستند ولی درباره چگونگی حل مسئله فلسطينيان اختلاف نظرها عميق است.
يهودا بن مير، کارشناس ارشد موسسه مطالعات امنيت ملی معتقد است اختلاف ها بر سر حد و حدود امتيازهايی است که می توان به فلسطينيان داد.
«احزاب چپگرا بر لزوم ادامه مذاکرات با فلسطینی ها تاکید می کنند و تمایل بیشتری به دادن امتیازهای جدی و گسترده دارند. احزاب راستگرا هم مایل به دادن امتیازهایی هستند. نتانیاهو همیشه خواهان مذاکره با ابو مازن شده اما او پیشنهاد پیوستن به مذاکرات را رد کرده. در کل فکر می‌کنم حزب لیکود موضع سر سختانه تری در مورد امتیاز دادن به فلسطینی ها دارد.»
از سوی ديگر پرفسور دن آونون می گويد که رسيدن به توافق با فلسطينی ها امکان پذير نيست مگر اينکه نيرويی خارجی ابتکار عمل را در دست بگيرد.
دن آونون: «بیشتر اسرائیلی ها بر این باورند که رسیدن به توافق با فلسطینی ها غیر ممکن است. این تصور وجود دارد که در میان آنها رهبری واحدی که خواهان صلح با اسرائیل باشد، وجود ندارد. باور عمومی در اسرائیل این است که شاید نیرویی خارجی مثل اروپا و یا آمریکا بتواند راه حلی را به طرفین تحمیل کند.»
در مبارزات انتخاباتی دو ماه گذشته بيشتر نامزدها و احزاب چپ و راست تلاش کرده اند طرح‌های خود را برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور و بويژه جلوگيری از گسترده تر شدن اقشار کم درآمد جامعه برای رای دهندگان تشريح کنند.
دن آونون اختلاف اصلی بين رقبای انتخاباتی را در چگونگی حل مشکلات اقتصادی می داند.
«در اسرائیل شکاف عمیقی بین طبقه مرفه و پرنفوذ و طبقه متوسطی که روز به روز فقیرتر می‌شود، وجود دارد. این پدیده جدیدی در اسرائیل است. بنابر این پرسش این است که سیاست های اقتصادی در خدمت حل مشکلات اقتصادی طبقه متوسط است یا اینکه طبقه متوسط دارد هزینه مثلا خانواده های مذهبی را که درآمدی ندارند می‌پردازد و یا پرداخت هزینه‌های مربوط به امنیت کشور که به صورت متوازن بین شهروندان تقسیم نشده. بنابر این مشکل امنیت نیست بلکه مسئله آن است که چه کسی مخارج حفظ امنیت را می پردازد.»
روز سه شنبه ۲۲ ژانويه رای دهندگان اسرائيلی به پای صندوق های رای می روند تا از ميان دهها حزب و ائتلاف و صدها نامزد انتخاباتی ۱۲۰ نفر را به عنوان نمايندگان خود به پارلمان آن کشور بفرستند.
نظر سنجی ها از هم اکنون پيروزی ائتلاف نتانياهو – ليبرمن و تشکيل دولتی دست راستی را پيش بينی می کنند.
رهبر حزب کارگر هم گفته است که بر خلاف سال های گذشته، اين بار در دولت ائتلافی شرکت نخواهد کرد.
در اين صورت حل مشکلات اقتصادی کشور، ادامه مذاکرات صلح با فلسطينيان و گزينش سياستی برای مقابله با برنامه اتمی ايران به دست دولت راستگرای نتانياهو خواهد افتاد.
