هيات دولت ایران روز چهارشنبه ۲۴ مرداد اساسنامه فدراسيون فوتبال را تصويب کرد تا روز ۲۳ مهر مجمع عمومی فوتبال تشکيل شود.
در اين مجمع رييس جديد فدراسيون انتخاب خواهد شد تا روند فوتبال ايران شکل عادی به خود گيرد.
يک روز پيش از اعلام تصويب اساسنامه از سوی هيات دولت، هشدارهايی در مجلس شورای اسلامی مبنی بر خطر تداوم محروميت فوتبال به گوش رسيد، زيرا حضور سه هفته ای اساسنامه در کميسيون فرهنگی دولت، نگرانی تغيير در بعضی مواد را افزايش داد.
محسن صفايی فراهانی، محمد مهدی خبيری و حسن غفاری به عنوان نمايندگان فيفا در کميته ويژه مديريت فوتبال، خطر چنين موردی را به عنوان سند دخالت دولت در امور فدراسيون فوتبال اعلام کردند، موردی که نه ماه پيش باعث محروميت فوتبال ايران شد و دردسرهای بی سابقه ای را به همراه داشت.
در فاصله بحث های اعتراضی و هشدار دهنده يکی دو نماينده مجلس اسلامی و نمايندگان فيفا در کميته ويژه در روز سه شنبه ۲۳ مرداد و اعلام تصويب اساسنامه از سوی دولت در روز بعد ، محمد علی آبادی، رييس سازمان تربيت بدنی در جلسه ای با پرويز داودی، معاون اول رييس جمهور، تصويب سريع اساسنامه و جلوگيری از پی آمدهای سنگين آن برای فوتبال را مورد تاکيد قرار داد.
محروميت فوتبال و لغو مشروط آن همراه با کشمکش هايی بود که از هنگام تنظيم اساسنامه جديد بر اساس الگوی فيفا تا تاييد آن توسط فدراسیون بین المللی و بعد در تصويب اساسنامه توسط دولت جمهوری اسلامی ادامه داشت و پی آمدهای پيرامون آن، در سطوح تيم های ملی و باشگاهی به چشم آمد.
متن اساسنامه برخلاف ميل دست اندرکاران، انتشاری پيش از تصويب آن در هيات دولت داشت و اکنون اعلام شده است که اين متن، دخالت دولت در امور فوتبال را از طريق سازمان تربيت بدنی از بین برده است. بدین ترتیب فدراسيون آینده فوتبال را می توان یک تشکیلات ورزشی کاملا انتخابی دانست.
محسن صفايی فراهانی، رييس پيشين فدراسيون فوتبال و رييس کميته ويژه در مورد تغييرات دولتی در مواد اساسنامه، پيش از اعلام تصويب آن از سوی هيات دولت، نگرانی اش را به خبرگزاری فارس چنين اعلام کرد: «مشکلات فوتبال با تغييرات دولتی در اساسنامه مصوب فيفا آغاز می شود.»
بحرانی دامنه دار
بحران ناشی از محروميت فوتبال ايران از سوی فيفا از سال پيش آغاز شد. بدنبال شکست تيم ملی فوتبال ايران در جام جهانی ۲۰۰۶، جنگ داخلی بين محمد علی آبادی، رييس سازمان تربيت بدنی و معاون رييس جمهوری ایران، و محمد دادکان، رييس سابق فدراسيون فوتبال، به برکناری دادکان منجر شد.
اين جنگ قدرت در فوتبال ايران به واکنش فيفا انجاميد که آن را مغاير با مفاد اساسنامه نهاد حاکم بر فوتبال جهان اعلام کرد و خواهان انتخاب مسوولان فدراسيون بر اساس روال قانونی شد.
بی توجهی منتخبان تازه فدراسيون فوتبال از ديدگاه فيفا، همراه با اصرار بر انتشار اطلاعات غلط به جامعه پر هواخواه فوتبال، به محروميتی انجاميد که تنها شرط برون رفت از آن، تشکيل کميته ای ويژه به طور موقت و با پذيرش فيفا بود تا اساسنامه ای مورد قبول فيفا و مديريت فوتبال ايران تا تشکيل مجمع عمومی و انتخاب رييس و مسوولان آن برای عبور از بحران، تنظیم کند.
پس از کش و قوس های بسيار اين کميته تشکيل شد تا محسن صفايی فراهانی، رييس اسبق فدراسيون فوتبال به عنوان رييس، و همچنين محمد مهدی خبيری و حسن غفاری از سوی فيفا و کيومرث هاشمی، حسن رغبتی و محمد حسن انصاری فرد از سوی سازمان تربيت بدنی، تشکيل دهنده آن باشند.
نگرش سياسی سازمان، به شدت مخالف انتخاب صفايی فراهانی و به ويژه رياست او بود.
فراهانی از نمايندگان اصلاح طلب مجلس دوره گذشته و از سران جبهه مشارکت است. برخوردهای دو جناح در جلسات دو بار در هفته کميته انتقالی، يک بار تا آستانه استعفای گروه فيفا و انحلال پيش رفت که سرانجام مسوول سازمان تربيت بدنی به کمرنگ بودن نقش دولت در فدراسیون فوتبال آینده تن داد.
پس از کش و قوس های بسیار سرانجام اساسنامه فدراسیون فوتبال تنظيم و در رفت و برگشت بين فيفا و کميته ويژه، در نهایت ماه پيش تاييد شد. اما اصرار منتخبان دولت در اين کميته به اين انجاميد که پس از تاييد از سوی فيفا به طور نمادين به تصويت هيات دولت هم برسد.
با وجود ادعای سازمان تربيت بدنی بر تصويب سريع دولت برای داشتن فرصت کافی در تشکيل مجمع عمومی، ارجاع اساسنامه به کميسيون فرهنگی و پيش آمدن بحث تغييراتی در آن، بحران را در روند فوتبال ايران شديدتر کرد. صفايی فراهانی و محمد مهدی خبيری اصرار بر اين داشتند که فيفا اساسنامه فعلی را تصويب کرده و تغيير در آن، پیامدهای سنگينی خواهد داشت.
هفته گذشته برای چندمين بار جلسه های کميته ويژه به تعطيلی کشيده شد. از هيات دولت تنها خبری که رسما اعلام شد ارجاع اساسنامه به کميسيون فرهنگی از سوی غلامحسين الهام، سخنگوی دولت بود. صحبت از بعضی تغييرات تا آن جا پيش رفت که خبيری آرزو کرد اين تغييرات جزيی باشد و نه مغاير با اصول فيفا.
آقای خبيری در آخرين روزهای بحران اعلام کرد: «چنانچه بار ديگر فوتبال ايران از سوی فيفا محروم شود، تيم ملی ايران از شرکت در هر دوره مسابقه بين المللی و رسمی باز خواهد ماند و چنين سرنوشتی برای فوتبال هر کشور، يک فاجعه است.»
برکناری قلعه نويی از مربيگری تيم ملی
در فوتبال پرحاشيه ايران، شايد هنوز بسياری به پايان بحران اميدوار نباشند، اما در گفته های صفايی فراهانی و کيومرث هاشمی، عضو کميته ويژه از سوی سازمان تربيت بدنی، چنين آمده است که ماموریت امير قلعه نويی و کادر پر تعداد فنی تيم ملی به دنبال ناکامی در جام ملت های آسيا به پايان رسيده است و سرمربی جديد تيم ملی بعد از انتخابات ۲۳ مهر از طرف رييس آينده فدراسيون فوتبال ايران تعيين خواهد شد.
