لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۸ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۴:۳۳

ايران و الگوی اقتصادی ترکيه سکولار


صاحبنظران غربی مسايل ترکيه از زايش «سرمايه داری سبز» (به رنگ اسلام) در اين کشور خبر می دهند.
صاحبنظران غربی مسايل ترکيه از زايش «سرمايه داری سبز» (به رنگ اسلام) در اين کشور خبر می دهند.


روزنامه «کيهان» چاپ تهران در آخرين شماره خود نتايج انتخابات روز يکشنبه ترکيه را، که اکثريت کرسی های پارلمان اين کشور را از آن حزب «عدالت و توسعه» کرد، «پيروزی بزرگ اسلام» و «نقطه عطف در سرنوشت خاورميانه» توصيف می کند و می نويسد که با اين پيروزی، «سکولاريسم مات شد.»


ديگر رسانه های نزديک به جناح های محافظه کار جمهوری اسلامی نيز اعتقادات مذهبی و از جمله پايبندی به حجاب را در قلب پيکار انتخاباتی اخير ترکيه جای دادند.


اما واقعيت چيز ديگری است. البته در ترکيه نيز همچون بسياری ديگر از کشورها، مذهب بر سياست بی تاثير نيست. اما عاملی که در پيروزی حزب «عدالت و توسعه» نقشی تعيين کننده ايفا کرد، دستاورد های بزرگ اقتصادی اين حزب و رهبر آن، رجب طيب اردوغان است.


بر خلاف اسلام مورد پشتيبانی کيهان تهران، گرايش های اسلامی حاکم بر حزب «عدالت و توسعه» در ترکيه سرمايه و سرمايه داران را فراری نمی دهد.


روز دوشنبه، بعد از اعلام پيروزی اين حزب، شاخص کل بورس استانبول بيش از پنج در صد افزايش يافت.


اين واکنشی است به مديريت حزبی که در طول حدود چهار سال و نيم دوران زمامداری اش، ثروت ترکيه را دو برابر کرده، نرخ تورم اين کشور را به يک سوم کاهش داده و سرمايه گذاری مستقيم خارجی را در آن بيست برابر بالا برده است.


در صحنه خارجی نيز «عدالت و توسعه» قاطع ترين حزب ترکيه در هواداری از پيوستن اين کشور به اتحاديه اروپا است و، در همان حال، علقه های ديرينه اقتصادی آن را با ديگر قدرت ها و نهاد های جهانی و منطقه ای عميق تر کرده و نفوذ اقتصادی اش را در مناطق همسايه از جمله حوزه دريای خزر و خاورميانه گسترش داده است.


ترکيه که يک دموکراسی نوپا اما رو به تحکيم را در کنار يک اقتصاد رو به آزادی و پيشرفت تجربه می کند، يکی از مهم ترين الگوهای قابل بررسی برای ايرانيانی است که به بازسازی ساختار های سياسی و اقتصادی کشور خود می انديشند.


برخلاف اقتصاد ايران که طی سی سال گذشته بين دولت و بازار سرگردان ماند، اقتصاد ترکيه به رغم فراز و نشيب های سياسی از ثبات سياست اقتصادی برخوردار بود.


گزينش های تورگوت اوزال، نخست وزير دهه ۱۹۸۰ ترکيه در زمينه آزاد سازی اقتصادی، به گونه ای قاطع از سوی حزب «عدالت و توسعه» پيگيری شد .


در عرصه بين المللی نيز ترکيه، برخلاف ايران، به ادغام در اقتصاد جهانی روی آورد، و کسب احترام و اعتماد جامعه بين المللی را به يکی از اولويت های اصلی ديپلماسی خود بدل کرد.


همه شواهد نشان می دهند که «بورژوازی لاييک» و «بورژوازی اسلامی» ترکيه بر سر گرايش های عمده اقتصادی داخلی و بين المللی اين کشور و تبديل آن به يک قدرت نوظهور، به توافق رسيده اند.


صاحبنظران غربی مسايل ترکيه از زايش «سرمايه داری سبز» (به رنگ اسلام) در اين کشور خبر می دهند، گرايشی که برخلاف بنياد گرايان جهادی، موفقيت در توسعه اقتصادی را عامل اصلی برتری دنيای اسلام می داند.


XS
SM
MD
LG