یک دستیار ارشد دونالد ترامپ میگوید، رئیسجمهوری آمریکا که از برقراری «مجازات سخت» علیه عربستان در صورت اثبات صدور دستور قتل روزنامهنگار منتقد سعودی سخن گفته، در موضع خود «بسیار جدی» است.
همزمان بریتانیا، فرانسه و آلمان با وخیم نامیدن گزارشهای مربوط به قتل این روزنامهنگار، خواهان تحقیقات جدی در این خصوص شدند.
به گزارش آسوشیتدپرس، لری کودلاو، ریاست شورای ملی اقتصادی در کاخ سفید، روز یکشنبه ۲۲ مهر گفت، وقتی رئیسجمهوری هشدار میدهد روشن است که حرف او را باید کاملا جدی تلقی کرد.
آقای کودلاو در خصوص اقدامات تنبیهی که دونالد ترامپ میتواند در قبال عربستان، در صورت درستی گزارشهای مربوط به عاملیت قتل و مثله کردن جمال خاشقجی برقرار کند، توضیح بیشتری نداد.
این دستیار اقتصادی کاخ سفید افزود، رئیسجمهوری ترامپ «در خصوص اقدامات مناسب تصمیم خواهد گرفت».
در این میان، بریتانیا، فرانسه و آلمان روز یکشنبه تاکید کردند که باید «تحقیقات جدی» در خصوص ماجرای جمال خاشقجی صورت گیرد.
دولتهای لندن، پاریس و برلین در بیانیهای مشترک تاکید کردند که این ماجرا را کاملا وخیم میدانند و در راستای دفاع از حقوق بشر باید روشن شود که این روزنامهنگار چه سرنوشتی یافته است.
جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا، یکی از سه امضا کننده این بیانیه مشترک گفت اگر گزارشهایی که در مورد سرنوشت خاشقجی منتشر شده درست باشد، باید به آن واکنش مناسب نشان داد.
از سوی دیگر، بیانیه تروئیکای اروپایی از تلاشهای مشترک ترکیه و عربستان برای روشن شدن این ماجرا استقبال کرده و دولت ریاض را به دادن همه اطلاعات لازم فرا خوانده است.
همزمان، حزب کارگر بریتانیا روز یکشنبه خواهان آن شد که فروش جنگافزار ساخت این کشور به ارتش سعودی متوقف شود.
واکنش کاخ سفید و سه کشور اروپایی پس از آن صورت گرفت که عربستان به آمریکا و احتمالا کشورهای دیگر نسبت به برقراری تحریم یا فشار اقتصادی و سیاسی علیه ریاض در ارتباط با سرنوشت جمال خاشقجی هشدار داد.
«یک مقام ارشد» عربستان که خبرگزاری رسمی این کشور نام او را نبرد، عصر یکشنبه گفته بود که اقتصاد عربستان در اقتصاد جهانی نقش مهمی دارد؛ این مقام همچنین بر «نقش مهم» سعودی در «مبارزه با ترور» تاکید کرده بود.
لری کودلاو در برنامه روز یکشنبه شبکه تلویویزنی «فاکس نیوز» در پاسخ به این پرسش که آیا واکنش عربستان میتواند بر بهای انرژی اثر بگذارد؟، گفت که آمریکا بازیگر اصلی عرصه انرژی است و در حال حاضر در وضعیت خوبی قرار دارد.
اما به گفته آقای کودلاو، استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا، در همایش هفته آینده عربستان که در ریاض برگزار میشود، شرکت خواهد کرد زیرا این کنفرانس به امور ضد تروریسم نیز میپردازد.
با وجود تکذیبهای ریاض مبنی بر دست نداشتن در ناپدید شدن جمال خاشقجی، که روزگاری خود از مشاوران حاکمیت سعودی محسوب میشد، به نظر میرسد با افزایش گزارشها در خصوص قتل و مثله شدن بدن این روزنامهنگار، خشم غرب نسبت به دولت عربستان بالا گرفته است.
این در حالی است که شبکه جهانی بیبیسی یکشنبه خبر داده بود که دولتهای آمریکا و بریتانیا تصمیم گرفتهاند که حضور بلندپایگان خود در همایش عربستان را تحریم کنند، همان گونه که دهها شرکت عمده رسانهای بینالمللی و غولهای اقتصادی سرمایهگذاری، پیشاپیش غیبت خود در این کنفرانس را خبر دادهاند.
همزمان، مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه، که یکی از صریحترین موضع گیریها را از زمان ناپدید شدن جمال خاشقجی داشته است، روز یکشنبه در مصاحبه با سیانان گفت که نه تنها وزیر خزانهداری، بلکه هیچ مقام آمریکایی نباید به عربستان برود زیرا تا روشن نشود که چه بر سرخاشقجی آمده است، وضعیت مناسبات آمریکا و عربستان مانند همیشه نیست.
سناتور روبیو همچنین در مصاحبه دیگری با سیبیاس خواهان برخورد جدی آمریکا با دولت سعودی شد و گفت اگر در این زمینه اهمال شود، آمریکا اعتبارش را در دفاع از حقوق بشر در دنیا از دست میدهد...و موضعگیریهایش در ارتباط با حاکمانی مانند بشار اسد یا ولادیمیر پوتین بیحیثیت خواهد شد.
جمال خاشقجی اگر زنده بود روز شنبه ۶۰ ساله میشد؛ خدیجه چنگیز، نامزد ترکیهای او، که حدود ۱۲ ساعت در برابر ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول انتظار بیرون آمدن نامزدش را میکشید، تاکید کرده است که واکنش دنیا کافی نبوده و عوامل دربار سعودی که مرتبط با قتل احتمالی بودهاند، باید محاکمه شوند.
با وجود تکذیبهای ریاض مبنی بر دست نداشتن در ناپدید شدن جمال خاشقجی، که روزگاری خود از مشاوران حاکمیت سعودی محسوب میشد، به نظر میرسد با افزایش گزارشها در خصوص قتل و مثله شدن بدن این روزنامهنگار، خشم غرب نسبت به دولت عربستان بالا گرفته است.
این در حالی است که عربستان به ویژه از آغاز ولایتعهدی محمد بن سلمان در تلاش ارائه تصویری غربپسند از خود بود.
رسانههای عمده غربی به ویژه بر اساس گزارش رسانههای ترکیه گزارشهای تکان دهندهای از حضور تیمهای امنیتی سعودی با «ارههای برقی» برای مثله کردن بدن خاشقجی در ساختمان کنسولگری سعودی منتشر کردهاند.
اما عربستان هنوز درخواست صریح رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه را برای نشان دادن فیلم «بیرون رفتن» خاشقجی از در کنسولگری، آنگونه که کنسول سعودی ادعا کرده بود، منتشر نکرده است.
ملک سلمان، پادشاه عربستان، که بسیاری بر این باور هستند که حاکمیت دوفاکتوی کشور را به محمد بن سلمان، ولیعهد ۳۳ سالهاش سپرده، خود در ۱۲ روزی که از این ماجرا میگذرد، سکوت کرده است.