خروج آمریکا و اسرائیل از یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی وابسته به ملل متحد، از نیمه شب دوشنبه ۱۰ دی، همزمان با آغاز سال میلادی ۲۰۱۹، رسمیت یافت.
نیکی هیلی، سفیر مستعفی آمریکا در سازمان ملل، از پاییز ۲۰۱۷ با اعتراض به مواضع «ضد اسرائیلی» یونسکو، از نیت کشورش برای خروج از این نهاد خبر داده و اسرائیل نیز به فاصله کوتاهی، خروج از یونسکو را اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری‌ها، هر چند خروج این دو کشور جنبه اداری دارد اما برای نهادی که آمریکا مبتکر پایه‌گذاری آن بعد از جنگ جهانی دوم با هدف تقویت صلح بود، یک ضربه محسوب می‌شود؛ امری که نماینده روسیه در یونسکو بر آن تاکید کرد.
دولت‌های دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو بارها یونسکو را به خاطر نکوهش «اشغالگری اسرائیل» در قبال شرق اورشلیم، بیت‌المقدس، تعریف شماری از اماکن مهم باستانی یهودی در ردیف «میراث فلسطینیان» و اعطای عضویت کامل به فلسطین در سال ۲۰۱۱، در حالی که چنین کشوری هنوز عملا برپا نشده، سرزنش کرده بودند.
خانم هیلی در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ چند بار گفت که قطعنامه‌های یونسکو علیه اسرائیل از روی تعصب دیرینه ضد اسرائیلی این نهاد و رفتار خودخواهانه آن علیه اسرائیل است.
آمریکا اصرار دارد یونسکو، که با فعالیت مستمرش از مقر پاریس حفظ میراث جهانی را در سرلوحه اهداف خود دنبال می‌کند، «کاملا متحول شود».
ارزیابی شده که خروج آمریکا و اسرائیل بر وضعیت مالی یونسکو اثر فوری نگذارد زیرا این دو کشور از مدتی پیش حق عضویت و کمک‌های مالی خود به این نهاد را متوقف کرده بودند.
آمریکا به تنهایی ۲۲ درصد از بودجه یونسکو را با اعطای کمک سالانه ۶۰۰ میلیون دلار تامین می‌کرد؛ دولت نتانیاهو نیز از بعد از پذیرش فلسطین به عنوان عضو کامل در یونسکو، با پیروی از آمریکا، کمک ۱۰ میلیون دلاری سالانه خود به یونسکو را راکد گذاشت.
آغاز ریاست یونسکو از سوی خانم اودری ازولایی، یک بانوی یهودی فرانسوی مراکشی‌الاصل که پدر وزیرش در مراکش با اسرائیل مناسبات بسیار نزدیک دارد، بعد از آنکه آمریکا و اسرائیل از قصد خود برای خروج خبر دادند، نظر دولت‌های واشینگتن و اورشلیم را تغییر نداد.
با وجود این، اسرائیل از برخی تصمیمات سال گذشته یونسکو بعد از ریاست خانم ازولایی، از جمله در مورد آثار خاورمیانه و اشاره به یهودی بودن آنها و نیز از اقدام وی در گسترش آموزش رخدادهای هولوکاست ابراز خشنودی کرد.
آمریکا نیز در همین حال ابراز تمایل کرده که از این به بعد در امور غیر سیاسی، مانند حفظ میراث جهانی، پشتیبانی از آزادی رسانه‌ها و پیشبرد همکاری علمی و آموزشی، نقش ناظر ایفا کند؛ این امر منوط به تصویب این خواسته در نشست‌های بهار ۱۳۸۹ در شورای عالی یونسکو است.
اما اسرائیل برای ادامه حضور احتمالی‌اش در یونسکو در مقام ناظر فعلا درخواستی نداده است.
هر چند آمریکا در تاکید بر ایستادگی‌اش در کنار اسرائیل، یونسکو و شورای حقوق بشر را سرزنش می‌کند، اما از زمان روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ، وی از شماری از نهادهای بین‌المللی و عهدنامه‌های جهانی خارج شده، که مهم‌ترین آنها، خروج از برجام، توافق هسته‌ای قدرت‌های جهانی با ایران، و نیز توافق آب و هوایی پاریس بوده است.
آمریکا در زمان ریاست‌جمهوری رونالد ریگان در سال ۱۹۸۴ با اعتراض به اینکه یونسکو به نهادی برای پیشبرد منافع شوروی مبدل شده است، از این نهاد خارج شد و ۱۹ سال بعد، در زمان ریاست‌جمهوری یک جمهوری‌خواه دیگر، جرج بوش، عضویت خود را در یونسکو احیا کرد.
